حزب کمونیست کارگری ایران وب سایت رسمی حزب کمونیست کارگری ایران
انترناسیونال: حتماً خوانندگان ما کم‌وبیش در جریان اعتراضات رانندگان کامیون و نانوایان قرار دارند. اعتراضاتی که در ادامه به اعتصابی بزرگ تبدیل شد. لطفاً شمه‌ای از آنچه در هفته پیش در اعتراضات رانندگان کامیون و نانوایان گذشت، برای ما بیان کنید.
شهلا دانشفر: اعتصاب سراسری و باشکوه رانندگان کامیون این ستون حمل‌ونقل اقتصاد کشور با فراخوانی از قبل اعلام شده از اول خرداد آغاز شد و ده روز است جریان دارد و دامنه‌اش به بیش از صد و پنجاه شهر کشیده شده است.
اعتصاب سراسری رانندگان کامیون اعتصابی متحد، مدرن و سازمان‌یافته است. یک نقطه قوت آن گزارش روزانه از اعتصاب، فراخوان‌هایشان به بخش‌های مختلف رانندگان به پیوستن به اعتصاب و انگشت گذاشتن بر دردهای مشترک خود با بخش‌های مختلف جامعه است که همبستگی‌های بسیاری را همراه داشته است. از جمله رانندگان، اتوبوس‌داران و نیسان‌داران، و رانندگان شهری و برون‌شهری هم در برخی شهرها به اعتصاب پیوسته‌اند.
در آبادان رانندگان تانکرهای سوخت در محوطه بارگیری پالایشگاه آبادان در همبستگی با اعتصاب سراسری رانندگان از بارگیری کامیون‌های خود خودداری کرده و به اعتصاب پیوستند.
در بندرعباس در دمای بالای هوا، ۵۰ کامیون باری و تریلی نفتکش همگی در اعتصاب هستند و کسی بارگیری نمی‌کند.
در این ده روز اعتصاب، رانندگان کامیون با اشکال مختلفی از اعتراض چون نصب بنر بر روی کامیون‌ها با نوشته‌هایی در مورد خواست‌هایشان، با رژه باشکوه در جاده‌ها همراه با چراغ‌های روشن و بوق‌زدن نظیر آنچه در اراک شاهدش بودیم، با پخش کلیپی‌های روزانه از اعتصاب خود در شهرهای مختلف و با تجمع و برپایی پیکت اعتراضی و گرفتن جلوی رانندگانی که بار زده‌اند و تشویق آنان به پیوستن به اعتصاب، صحنه‌های زیبایی از اعتراض را آفریدند. از جمله در صحنه‌ای شاهد این هستیم که کامیونی با بنری که بر روی آن نوشته شده بود “لطفاً از توقف این خودرو خودداری فرمایید. این کامیون حامل کپسول‌های اکسیژن پزشکی برای بیمارستان قلب مشهد است و مشمول اعتصاب یا توقف در مسیر نیست…” و رانندگان راه را برای کامیون باز می‌کنند. بدین ترتیب رانندگان کامیون اعتصابی شورانگیز را به‌پیش می‌برند که درس‌هایی آموختنی برای جنبش کارگری و اعتصابات سراسری و عمومی برای جامعه دارد.
در آمد پایین، گرانی سرسام‌آور قطعات، لاستیک و روغن ماشین، بیمه‌های گزاف، پرداخت دوبله و کلان عوارض جاده‌ای، سهمیه ناچیز سوخت و گرانی آن، کمیسیون نجومی، اخاذی‌های پلیس‌راه و رشوه‌بگیری‌های مافیای بار، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای و جاده‌های ناامن مرگبار، نبود هیچ‌گونه تسهیلاتی برای استراحت در راه، پرداخت با تأخیر کرایه و از سوی دیگر افزایش نجومی هزینه‌های زندگی از جمله موضوعات اعتراض رانندگان کامیون است.
اعتراض رانندگان کامیون این ستون مهم حمل‌ونقل و اقتصاد کشور، آن‌هم در شرایطی که حکومت در بن‌بست اقتصادی سختی دست‌وپا می‌زند، فشار سنگینی بر جمهوری اسلامی وارد کرده است. به این دلیل روشن که کامیون‌داران نقش مهمی در نقل‌وانتقال سوخت و تولیدات نفتی و حمل‌ونقل مواد اولیه برای کارخانجات و توزیع کالاها در سطح جامعه دارند. از جمله بنا بر خبرها در نتیجه این اعتصابات پایانه‌های سوخت زنجان، تهران، شیراز، اصفهان، مشهد، و چندین شهر دیگر با کمبود بنزین روبرو شده‌اند و بسیاری از مراکز تولید با کمبود نیازهای تولیدی روبرو شده و کار تعطیل شده است. جالب اینجاست که همه مردم با خوشحالی از این اعتصاب سخن می‌گویند. در مقابل، اظهارات حکومت نشانگر استیصالشان است. از جمله رضایی، رئیس کمیسیون عمران مجلس طی سخنانی از اینکه هر یک روز اعتصاب رانندگان هزاران میلیارد تومان به نظام خسارت وارد می‌کند.
در برابر چنین اعتصاب قدرتمندی آن‌هم در فضایی که از هر گوشه جامعه اعتراض می‌بارد حکومت به وحشت افتاده است و وزرا و مسئولین و دست‌اندرکاران رنگارنگش برای راضی‌کردن رانندگان وارد ماجرا شده‌اند و بازار وعده‌ووعید دادن‌ها داغ شده است و درعین‌حال هرکدام طرف دیگر را در شکل‌گیری این اعتراضات خطابار می‌کند و درگیری‌هایشان شدت یافته ست.
یک شگرد حکومت تفرقه‌افکنی است و همان آغاز نهادهای دست‌ساز خود را برای تکذیب فراخوان اعتصاب و ایجاد تفرقه در صف معترضین فعال کردند. اما اعتصاب متحد و قدرتمند آغاز شد. مثال دیگر تلاش حکومت برای ایجاد تفرقه میان رانندگان اعتصابی و کشاورزان به بهانه بار نزدن محصولات کشاورزی‌شان توسط رانندگان کامیون بود. اما کشاورزان با پیام‌های حمایتی خود از اعتصاب رانندگان کامیون پاسخ دندان‌شکنی به حکومت دادند و در اعتراض به قطعی‌های برق و قطعی‌های آب و مافیای کشاورزی فریاد اعتراضشان را بلندتر کردند. برای مثال در همین هفته هزاران کشاورز و گندم‌کاران دشت آزادگان، اهواز و سایر مناطق استان خوزستان دست به تجمع و راهپیمایی زدند. همچنین بازنشستگان در تجمعاتشان با شعار گندم‌کار، کامیون‌دار حمایتت می‌کنیم بر همبستگی مبارزاتی بر سر معیشت تأکید کردند و رانندگان کامیون از اعتراضات کشاورزان اعلام پشتیبانی کردند.
از سوی دیگر حکومت ابزار سرکوب را نیز به دست گرفته است. در این میان تعدادی هم دستگیر شده‌اند. اگر چه بسیار هراس دارند و محتاط‌اند و عقب‌نشینی‌هایی هم کرده‌اند. همان آغاز اعتصاب بود که مصوبه سه‌نرخی شدن قیمت گازوئیل و گران‌تر شدن آن را متوقف کردند. از گران‌تر کردن بیمه عقب نشستند و گفته می‌شود که سازمان راهداری با خواست نرخ تن – کیلومتر موافقت کرده است و اکنون نرخ‌نامه در حال بازنگری است. اما رانندگان می‌گویند تا وقتی که ضمانت اجرایی برای وعده‌های داده شده نباشد و خواست‌هایشان متحقق نشود با تمام قوا ایستاده و به اعتصاب خود ادامه می‌دهد و یک خواست فوری آنها آزادی بدون قیدوشرط همکاران بازداشت‌شده‌شان است. در همین راستا از دیگر همکارانشان در شهرهای مختلف خواستار پیوستن به اعتصاب شده‌اند.
خلاصه کلام اینکه اعتصاب رانندگان کامیون مثل بمب در جامعه صدا کرده و به موضوع داغ خبری رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل شده است و در حمایت از آن موجی از حمایت‌های مردمی و همراهی رانندگان نیسان، وانت و دیگر ناوگان حمل‌ونقل شکل‌گرفته که در نتیجه آن حمل‌ونقل این ستون مهم نقل‌وانتقال کالا در سطح جامعه دارد می‌خوابد.
اما در سؤال خود به اعتراضات نانوایان نیز اشاره کرده‌اید. اعتراض نانوایان هم به مشکلات معیشتی و کاری‌شان از جمله قطعی‌های مکرر برق، سهمیه نازل آرد و کیفیت پایین آن، قطعی یارانه‌های حمایتی و هزینه‌های بالای تولید است. از همین رو در ۲۷ اردیبهشت تجمعات بزرگ سراسری داشتند. طی این مدت نیز اعتراضاتشان در شهرهای مختلف جریان داشته است. در همین هفته در سنندج سرکوبگران حکومت به تجمع آنها حمله وحشیانه‌ای کردند که با موجی از اعتراض روبرو شد و هم اکنون یک بخش از همبستگی‌های مردمی متوجه نانوایان است. مردم دولت و مافیای نانینو را مقصر گران‌شدن نان می‌دانند و حمایت از نانوایان نیز به شعار اعتراضی کف خیابان بازنشستگان تبدیل شده است. برای مثال بازنشستگان تأمین اجتماعی در تجمع اعتراضی خود شعار می‌دادند: ” “سفرهٔ بی‌نان ما، از دولته، نه نانوا”، “سهم ما را بریدن/ نانوایی را چاپیدن”.
سلاح‌ورزی، رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اعتراضات نانوایان گفت: “در حال حاضر در اغلب شهرها نانوایان و خبازان دست به اعتراض زده‌اند، این نارضایتی‌ها در بستری از تورم بیش از ۳۵ درصد و نرخ فقر ۳۰ تا ۳۵ درصد، می‌تواند به ناآرامی‌های بزرگ‌تر تبدیل شود.”
نکته این است که مشکلات معیشتی و بی‌تامینی و بساط دزدسالار حاکم یک درد اجتماعی است. از همین رو اعتراضات نانوایان به اعتصاب سراسری رانندگان کامیون وصل است.
به عبارت روشن‌تر اعتراضات بر سر معیشت در سطح جامعه گسترده است و رانندگان کامیون، نانوایان، کشاورزان، کارگران نفت، پرستاران، معلمان، بازنشستگان و همه جامعه از اعتراض سخن می‌گویند. اعتراضاتی که در انقلاب زن زندگی آزادی با فریاد “فقر فساد گرونی، میریم تا سرنگونی”، بازتاب یافت و امروز خود را در شعار “اتحاد اتحاد علیه فقر و فساد” بازتاب می‌دهد.
انترناسیونال: در خبرها خواندیم که حکومت از “سربازان گمنام امام‌زمان” برای “برقراری نظم” در جاده‌ها کمک گرفته است و تا کنون نیز اقدام به دستگیری برخی رانندگان کرده‌اند؟ در مقابل این تعرضات حکومت، مردم چگونه می‌توانند عملاً به کمک اعتصابیون بشتابند و همبستگی خود را با آنها نشان دهند؟
شهلا دانشفر: در قبال اعتصاب قدرتمند رانندگان کامیون این بخش کلیدی خدماتی در جامعه نیز حکومت ابزار سرکوبش را جلو آورد. از جمله از “سربازان گمنام امام‌زمان” برای “برقراری نظم” در جاده‌ها کمک گرفتند و در خبرهایشان نوشتند: “تعدادی از عناصر اخلال‌گر که باهدف برهم‌زدن نظم و امنیت در حمل‌ونقل جاده‌ای و ایجاد اختلال در جابه‌جایی کالاهای اساسی فعالیت می‌کردند، توسط سربازان گمنام امام‌زمان (عج) شناسایی و دستگیر شدند. این افراد با ایجاد مانع در مسیر تردد کامیون‌ها و تهدید رانندگان، قصد داشتند روند انتقال کالاهای اساسی و ضروری به مناطق مختلف کشور را مختل کنند. اقدامات آنها موجب نگرانی در بین رانندگان و اختلال موقت در شبکه توزیع کالا شده بود.”
منظورشان نیز از “عناصر اخلال‌گر” رانندگان اعتصابی است که به‌خاطر بلندکردن فریاد اعتراضشان دست به اعتصاب زده‌اند و همکاران خود را نیز به همراهی در اعتصاب تشویق می‌کنند. جالب اینجاست که یک موضوع اعتراض رانندگان کامیون جاده‌های مرگباری است که حکومت در قبال آن مسئول است و یک موضوع اعتراض رانندگان اعتصابی به فاجعه مرگباری است که در بندر رجایی روی داد و حکومت عامل مستقیم آن بود. از جمله در فراخوان به اعتصاب آنان بر رژه کامیون‌ها در همبستگی با مردم بندرعباس و دادخواهی همکاران راننده کامیون که در این انفجار سوختند و جانشان را از دست دادند، تأکید شده است. بدین ترتیب اینجا نیز امنیت جاده از نظر حکومت یعنی امنیت جهنم جمهوری اسلامی که زیر ضرب جامعه قرار گرفته است و هدفش پایان‌دادن به اعتصاب با سرکوب و دستگیری است.
در همین رابطه “اتحادیه تشکل‌های کامیون‌داران و رانندگان سراسر ایران” در بیانیه‌های روزانه خود از دستگیری‌ها و فشارهای امنیتی بر روی رانندگان از جمله از دستگیری چندین راننده در اصفهان، هرمزگان، فارس، کرمانشاه، گیلان‌غرب، اردبیل، و خوزستان اطلاع داده است و طبق همین گزارشات در کرمانشاه یازده نفر بازداشت شده بودند. شهاب دارابی، کامیون‌دار و بلاگر شناخته‌شده اینستاگرام و صدیق محمدی، راننده کامیون ترانزیت اهل سنندج از جمله این دستگیرشدگان هستند که به جرم حمایت از اعتصاب سراسری رانندگان دستگیر شده‌اند. این دستگیری‌ها با واکنش اعتراضی بسیاری روبرو شده و امروز یک مطالبه فوری رانندگان اعتصاب آزادی بدون قیدوشرط بازداشت‌شدگان است.
به‌ویژه اینکه یک نقطه قدرت اعتصاب سراسری رانندگان کامیون حمایت‌های گسترده‌ای از سوی بخش‌های مختلف جامعه چون معلمان، کارگران، بازنشستگان، پرستاران، دانشجویان و فعالین حقوق زن، دادخواهان و هنرمندان و از زندانیان سیاسی در بند است که کم‌نظیر است و بازتاب وسیع اجتماعی آن را نشان می‌دهد. لیست این حمایت‌ها وسیع هستند و ما آن را مرتباً انتشار داده‌ایم. نمونه برجسته‌ای از این حمایت‌ها بیانیه ۱۸۹ فعال و تشکل انقلاب زن زندگی آزادی با سرتیتر”پیش به‌سوی اعتصاب عمومی، پیش به‌سوی سرنگونی جمهوری اسلامی”. نمونه دیگر بیانیه مشترک یازده تشکل از کارگران بازنشستگان، شوراهای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی و ارکان ثالث نفت و پرستاران، و نهادهایی از مدافعین حقوق زن، حقوق کودک، دادخواهان و جنبش علیه اعدام است. همین‌طور تشکل‌های مختلف کارگری و لیستی از زندانیان سیاسی بند اوین، هنرمندان و خوانندگان محبوب مردمی و چهره‌های شاخص دادخواهان در این لیست هستند. همچنین حمایت از رانندگان کامیون به شعار کف خیابانی تبدیل شده و برای مثال بازنشستگان تأمین اجتماعی در اهواز با فریاد گندم‌کار، کامیون‌دار حمایتت می‌کنیم. در اعتراض به فقر و بی تأمین کنار این اعتصاب ایستادند.
اتحادیه تشکل‌های کامیون‌داران و رانندگان سراسر ایران نیز در پاسخ به این همبستگی‌ها در بیانیه خود مراتب قدردانی‌اش را از همه رانندگان، نیسان‌داران، معلمان، بازنشستگان، کارگران و مردم آزاده‌ای که با آنها همراه شدند و به این حرکت پیوستند اعلام کرده و نوشت: “راهمان روشن است: تا تحقق مطالبات، می‌ایستیم! “
ما نیز پیگیر این موضوع هستیم و من به‌عنوان سخنگوی “کمپین برای آزادی کارگران زندانی” طی نامه‌ای خطاب به اتحادیه‌های کارگری و نهادهای انسان‌دوست در سطح جهان بر ضرورت حمایت اضطراری از رانندگان کامیون و همین‌طور از نانوایان و اعتراضاتشان، بر فشارآوردن برای آزادی فوری رانندگان اعتصابی دستگیر شده و فشارآوردن به سازمان جهانی کار برای اخراج این حکومت آپارتاید جنسی، این حکومت اعدام و سرکوب که هر روزه جنایت می‌آفریند تأکید کرده‌ه‌ایم. خصوصاً اینکه اجلاس سالانه آی ال او نزدیک است و در ششم ژوئن ما در اعتراض به حضور جمهوری اسلامی در این اجلاس و عضویتش در این سازمان میتینگ اعتراضی خواهیم داشت و تلاش می‌کنیم صدای رانندگان اعتصابی، نانوایان معترض، کارگران و معترضین زندانی باشیم. صدای سه‌شنبه‌های نه به اعدام علیه اعدام‌ها و دادخواهان باشیم.
انترناسیونال: آیا اعتصابات رانندگان کامیون این پتانسیل را دارد که با سرایت به سایر مشاغلی که خصلت سراسری دارند، جرقه اعتصاب عمومی را بزند و یا اینکه برای سازماندهی اعتصاب عمومی نیاز به پیش‌شرط‌های بیشتر و شرایط ویژه‌ای هست؟
شهلا دانشفر: همین مختصر اشاراتی که به اعتصاب سراسری رانندگان کامیون و بازتاب اجتماعی و همبستگی‌های وسیع مردمی از یک‌سو و فضای پر التهاب جامعه داشتم پاسخ روشنی به سؤال شماست. جلوتر مکان کلیدی رانندگان کامیون، این بخش خدماتی در اقتصاد کشور را توضیح دادم. بعلاوه اینکه این اعتصاب در شرایطی روی می‌دهد که جامعه از اعتراض می‌جوشد. حکومت به طور واقعی توان اداره جامعه و تأمین اولیه‌ترین نیازهای زندگی مردم را ازدست‌داده است و به‌خاطر فلج اقتصادی جمهوری اسلامی، جامعه عملاً دارد به تعطیلی کشیده می‌شود. قطعی برق، قطعی‌های آب، هوای مسموم کشنده و گرانی‌های نجومی و اختلاسگری‌های حکومت و نیز بساط سرکوبگری‌های حکومت به طور واقعی جامعه را به نقطه انفجار رسانده است. به‌ویژه قطعی‌های برق معیشت و کار و جان و زندگی مردم را به تلاطم انداخته و سونامی‌ای از بیکاری و گرانی و بی‌تامینی را همراه آورده است. در اثر آن بخش تولید و خدمات دچار اخلال شده است. این وضعیت موجی از اعتراض در میان نانوایان، کارگران و مردم در شهرهای صنعتی که به‌خاطر قطعی برق، کارشان متوقف شده است، کشاورزان که به همین دلیل ماشین‌آلات کاری‌شان ازکارافتاده است، و بخش‌های مختلف جامعه شکل‌گرفته است.
بعلاوه اینکه ما شاهد اعتراضات گسترده در میان کارگران نفت این مرکز کلیدی کارگری هستیم. پرستاران نیز بر ادامه اعتراضاتشان اولتیماتوم داده‌اند. معلمان در همراهی با اعتصاب رانندگان کامیون از درد مشترک سخن می‌گویند. دانشجویان و فعالین زن زندگی آزادی در بیانیه‌های خود بر اعتصابات سراسری به‌عنوان یک راه‌حل نقطه تأکید گذشته‌اند. همه اینها پتانسیل بالایی به اعتصاب سراسری رانندگان کامیون داده است. در بستر چنین شرایطی است که اعتصاب قدرتمند رانندگان کامیون گفتمان اعتصاب سراسری در سطح جامعه را جلوتر آورده و قدرت بخشیده است. به باور من این اعتصابات می‌تواند زنجیره‌ای به بخش‌های دیگر چون نفت و مراکز تولیدی منتقل شود و زمینه برای برپایی اعتصابی سراسری در سطح جامعه فراهم‌تر شده است.
به عبارت روشن‌تر اعتصاب سراسری رانندگان کامیون امکان اعتصابات سراسری سایر بخش‌های جامعه را بیش‌ازپیش در چشم‌انداز قرار داده است. هم‌زمانی این اعتصاب با اعتصاب نانوایان و قطع برق به‌موازات گرانی‌ها و فلاکت بی‌سابقه‌ای که به مردم تحمیل شده است، فضای گسترده‌ای از خشم و اعتراض به رژیم پوسیده اسلامی را دامن زده است؛ بنابراین از این اعتصابات باید وسیعاً حمایت کرد و یک‌شکل عملی حمایت از اعتصاب سراسری رانندگان کامیون پیوستن به آن و تدارک اعتصابات سراسری است. گسترش اعتصابات در بخش‌های مختلف می‌تواند زمینه اعتصاب عمومی در کل جامعه را باهدف فلج کامل حکومت فراهم آورد. حزب کمونیست کارگری در بیانیه مشترکی با حزب کمونیست ایران بیانیه‌ای با تأکید بر ضرورت اعتصابات سراسری در شرایط سیاسی امروز جامعه منتشر کرده است. اعتصابات سراسری یک گام مهمی در هموارکردن مسیر پیشروی انقلاب زن زندگی آزادی است. تأکید من بر اتحاد عمل رهبران و اکتیویست کارگری و جنبش‌های اجتماعی و فعالین زن زندگی آزادی برای متحقق کردن این ضرورت است.
