شبکه همبستگی کارگری یک ضرورت تاریخی

مصاحبه با شهلا دانشفر پیرامون برگزاری اولین جلسه شبکه همبستگی کارگری
انترناسیونال: هفته گذشته اطلاعیه برگزاری اولین جلسه شبکه همبستگی کارگری منتشر شد. لطفا برای خوانندگانی که در مورد این شبکه نمی دانند، معرفی مختصری بگوئید.

شهلا دانشفر: تشکیل این شبکه در کنفرانسی که درششم سپتامبرگذشته در استکهلم در سوئد تحت عنوان کارگران و انقلاب در خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار شده بود، اعلام گردید. در این کنفرانس دوستانی از مصر، تونس و عراق شرکت داشتند. بوجود آوردن یک همبستگی کارگری با طرحی سازمانیافته و نقشه مند در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا یک موضوع کار این کنفرانس بود . ما در آن کنفرانس با اشاره به تحولات جدید در خاورمیانه و شمال آفریقا بدنبال انقلابات مصر و تونس و ضربه خوردن جریانات ارتجاعی اسلامی چون اخوان المسلمین در مصر و النهضه در تونس، که خود ضربه ای جدی بر پیکر اسلامی سیاسی است، و نیز با اشاره بر جلو آمدن جریانات ارتجاعی ای چون داعش در عراق و سوریه که نشانگر اوج انحطاط سرمایه داری امروز است، بر ضرورت فوری و سیاسی تشکیل یک همبستگی مبارزاتی کارگری در این منطقه تاکید گذاشتیم. در جریان این مباحثات از اینکه این شرایط پیوندهای سیاسی عمیقتری بین مبارزات مردم ایران و مصر و تونس و عراق و کشورهای کل منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا ایجاد کرده است، صحبت کردیم . و نتیجه این مباحث اعلام شبکه همبستگی کارگری خاورمیانه و شمال آفریقا بود.

همانجا پلاتفرم این شبکه نیز به تصویب رسید. در این سند انعکاس اعتراضات کارگری درسطح خاورمیانه و رساندن صدای اعتراض آنان به گوش همه جهان، دفاع از کارگران زندانی و تلاش برای آزادی آنان بعنوان یک وجه مهم همبستگی کارگری در این منطقه، دفاع فعالانه از حق بی قید و شرط تشکل، تجمع، اعتصاب و آزادی بیان و عقیده به عنوان محورهای مهم کار این شبکه مورد تاکید قرار گرفته است. همچنین ضمن تاکید بر همسرنوشتی کارگران در سراسر جهان، حمایت و پشتیبانی از مبارزات کارگری در هر گوشه جهان محور مهم دیگر کار این شبکه تعریف شد.

در راستای همین تصمیم در آن کنفرانس طی پیامی در همبستگی با مردم عراق انزجار خودرا از جنایات جریان تروریستی داعش در عراق ابراز کرده و جنایات آنها را محکوم کردیم. در بخشی از پیام ما چنین آمده بود:

“باید جهانیان بدانند که راه برون رفت از شرایط فاجعه بار کنونی نه مانورهای دیپلماتیک و سیاسی و نظامی آمریکا و دولتهای منطقه نظیر عربستان و جمهوری اسلامی است و نه دست بالا پیدا کردن این یا آن فرقه مذهبی و عشیرتی و سر هم بندی کردن دولت دیگری از سران این دستجات است. همه این دولتها و دار و دسته ها به کمپ ارتجاع و توحش و در مقابل مردم و خواستهای انسانی آنان قرار دارند. راه حل در دست توده مردم عراق و پشتیبانی مردم آزادیخواه جهان از کارگران و مردم ستمدیده عراق است. راه حل قطع دخالت تمام این دولت های ارتجاعی در اوضاع عراق، قطع فوری جنگ و پایان دادن به حاکمیت جریانات قومی- اسلامی در عراق است. و همبستگی با کارگران و مردم عراق یک گام مهم همبستگی جهانی کارگری و دامن زدن به یک جنبش همبستگی کارگری در سطح خاورمیانه و شمال آفریقا در اوضاع سیاسی امروز جهان و خاورمیانه است.”

بنا بر پلاتفرم مصوب کنفرانس ٦ سپتامبر، شبکه همبستگی کارگری قرار است کنفرانس های سالانه و جلسات روتین ماهانه خود را داشته باشد. و بر همین اساس اولین جلسه ماهانه آن در١٢ ژانویه ٢٠١٥ برگزار گردید. در این نشست علاوه بر دوستانی از مصر و تونس و عراق، از کشور مراکش و ترکیه نیز شرکت داشتند.

انترناسیونال: از آغاز شبکه همبستگی کارگری یعنی از سپتامبر ۲۰۱۴ تا امروز دامنه این شبکه گسترش تا چه حد یافته و چه فعالیتهایی از طرف این شبکه صورت گرفته است؟

شهلا دانشفر: بعد از تشکیل شبکه همبستگی کارگری، یک تلاش ما گسترش دامنه ارتباط این شبکه در خاورمیانه و شمال آفریقا بود و حاتم لاوینی که خود از اعضای هیات اجرایی بخش جوانان یو جی تی تی (UGTT)، بزرگترین اتحادیه کارگری تونس است، مسئولیت بخش ارتباطات این شبکه را بر عهده دارد. در این فاصله یکی از فعالین کارگری اتحادیه سراسری کارگران در ترکیه و دوست دیگری از کشور مصر تماس گرفته و خواستار فعالیت با این شبکه شده است. همچنین دوستانی از الجزایر و مراکش با ما تماس گرفته اند و با این شبکه فعالیت میکنند. این دوستان از فعالین رادیکال و چپ و از اکتیویست ها و رهبران کارگری در کشور خود هستند و نقش مهمی در سازمانهای کارگری و کارزارهای مبارزاتی کارگران دارند. آنها همگی از اینکه چنین نهادی تشکیل شده است که اکتیویست های کارگری در منطقه را دور هم جمع میکند، ابراز خوشحالی کرده و آنرا یک اقدام تاریخی میخوانند. امیدوارم تا کنفرانس سالانه این شبکه که قرار است در سپتامبر آتی برگزار شود، بتوانیم ارتباط گسترده تری در کشورهای منطقه برقرار کنیم.

یک اقدام مهم دیگری که در دستور کار ما قرار داشت، برگزاری اولین جلسه این شبکه و انجام تقسیم کار و برنامه ریزی کارهای آینده آن بود. که بدلیل درگیری اعضای این شبکه در انتخابات تونس و کمپین کارگری “پیش بسوی قانونی عادلانه” در مصر و غیره، تشکیل اولین جلسه شبکه همبستگی کارگری با تاخیر و در ١٢ ژانویه تشکیل شد. در این جلسه گزارشی از اوضاع سیاسی و وضعیت کارگران در هر کدام از این کشور ها داده شد و در خاتمه بیانیه ای بر سر اوضاع جدید خاورمیانه و جهت گیری های سیاسی شبکه همبستگی کارگری به تصویب رسید. همچنین در این جلسه در مورد کارگران زندانی در ایران و مشخصا بهنام ابراهیم زاده از رهبران کارگری صحبت و کمپین “بهنام را آزاد کنید”، معرفی شد. شبکه همبستگی کارگری ضمن اعلام حمایت خود از این کمپین و از بهنام ابراهیم زاده بر حمایت از کارگران زندانی و مبارزات کارگران و مردم در ایران تاکید کرد. در این نشست بر انتشار نشریه خبری این شبکه تاکید شد و تقسیم کار لازم صورت گرفت که امیدوارم اولین شماره نشریه خبری ما در نیمه فوریه منتشر شود.

انترناسیونال: پس از برگزاری اولین نشست شبکه، بیانیه ای در مورد “اوضاع جدید خاورمیانه و شمال آفریقا و موقعیت جنبش کارگری”، منتشر شد. شما اهمیت این بیانیه را در چه می بینید؟

شهلا دانشفر: این بیانیه قبل از هر چیز یک پلاتفرم سیاسی اولیه برای کار شبکه همبستگی کارگری است. بندهای آن با نگاهی اجمالی به اوضاع جدید خاورمیانه و موقعیت جنبش کارگری در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا فوریت های عملی و مبارزاتی این شبکه را تا حدودی روشن میکند. نکته مورد تاکید این قطعنامه اینست که انقلابات خاورمیانه و شمال آفریقا از مهمترین تحولات تاریخ معاصرند که چهره سیاسی منطقه و دنیا را متحول کرده اند. از جمله این انقلابات و مشخصا مصر و تونس اگر چه نتوانسته اند به پیروزی برسند و خواستهای اساسی مردم را متحقق کنند، اما توانسته اند دیکتاتورهایی را سرنگون کنند و ضربه کارسازی به جنبش بورژوایی و فوق ارتجاعی اسلام سیاسی وارد کنند و نقش مهمی در تضعیف اسلامی سیاسی در منطقه داشته باشند. همچنین توانسته اند انقلاب را به عنوان یک آلترناتیو کارگری و مردمی به جلوی صحنه بکشند و اعتماد به قدرت اتحاد مردم را صد چندان نموده و آگاهی مردم از خواستهای اساسی شان را بیشتر و بیشتر کنند. ضمن اینکه در نتیجه این انقلابات پیوندهای فراکشوری مردم افزایش یافته و جنب و جوش گسترده ای در جوامع مختلف ایجاد شده است. نکته مورد اشاره دیگر ما در این بیانیه اینست که سرنگونی دیکتاتورهای مورد حمایت دول غرب و آمریکا در انقلابات خاورمیانه و شمال آفریقا و شکست استراتژی هژمونی طلبانه آمریکا در عراق موجب تضعیف موقعیت آمریکا و بوجود آمدن یک نوع “فضای باز” برای دولتهای متبوع آمریکا و رقبایشان شده است. و در متن این شرایط دولتهای ارتجاعی منطقه و مشخصا ترکیه، عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران و حتی قطر مدعیان تازه قدرت در منطقه شده اند. این کشاکش ها حاصلش سر بلند کردن فاشیسم اسلامی و جانیان داعش در سوریه و سپس در عراق و فجایع و جنایاتشان در شنگال و در کوبانی بوده است.

با نگاهی به این شرایط متحول و جدید در خاورمیانه است که پلاتفرم مورد اشاره شما وظایف سیاسی فوری ای را در دستور کار شبکه همبستگی کارگری خاورمیانه و شمال آفریقا قرار داده است. از جمله به نظر ما شبکه همبستگی کارگری میتواند امکانی باشد برای جلب همبستگی کارگری خاورمیانه و شمال آفریقا از مبارزات کارگران و مردم ایران، در برابر حکومتی که سرنگونی آن خود یک اتفاق سیاسی در کل منطقه و جهان خواهد بود. همچنین با توجه به نقش ترکیه به عنوان یکی از دولتهای ارتجاعی در خاورمیانه و حامیان داعش، این شبکه میتواند نقش مهمی در جلب حمایت از مبارزات کارگران و مردم این کشور علیه سیاستهای سرکوبگرانه دولت ترکیه داشته باشد. بعلاوه موقعیت ویژه دو کشور مصر و تونس است. در مصر کشوری که با قدرت التحریرش نقطه امیدی برای منطقه و حتی جهانی شد، بدنبال انقلاب و به زیر کشیدن مبارک بدلیل آماده نبودن مردم و نبودن حزب سیاسی ای که خواستهای مردم را در عرصه سیاسی نمایندگی کند، حکومت نظامیان روی کارآمده و بورژوازی فرصتی برای تجدید قوا و سازماندهی مجدد قدرت شده است. و امروز دولت حاکم در آنجا تلاش دارد با خفقان و سرکوب اوضاع را به وضع سابق باز گرداند و دستاوردهای انقلاب مردم را بازپس گیرد. در برابر آنها کارگران و مردم با کارزارهای مبارزاتی شان دارند صف آرایی میکنند. بنابراین یک وظیفه فوری شبکه همبستگی کارگری انعکاس صدای اعتراضات کارگران و مردم این کشور است. در تونس وضعیت قدری متفاوت است. در آنجا مردم در آخرین انتخابات توانستند جریانات اسلامی را عقب بزنند. و این فرصتی برای جلو آمدن چپ و جنبش اعتراضی کارگری در این کشور ایجاد کرده است. به این اعتبار امروز تونس به یک نقطه امید در خاورمیانه تبدیل شده است و انعکاس اخبار اعتراضی کارگران و مردم در این کشور در سطح منطقه و خاورمیانه و حمایت همه جانبه از این مبارزات یک امر مهم شبکه همبستگی کارگری است. بعلاوه بیانیه اوضاع جدید خاورمیانه بر ضروت حمایت از مبارزات مردم عراق در برابر جانیان داعش و مبارزات کارگران در کشورهای دیگر این منطقه تاکید دارد.

انترناسیونال: از بیانیه منتشر شده در اولین نشست شبکه، چه استنتاجات عملی میشود گرفت و چه اقداماتی در دست اقدام دارید؟

شهلا دانشفر: در سئوال قبل به جنبه های مهمی از سئوال شما پاسخ دادم. منتهی مهم اینست که چقدر بتوانیم آنها را عملی کنیم. یکی از ابزار های ما برای این کار نشریه ماهانه ما خواهد بود که در آن سعی میکنیم با انعکاس اخبار اعتراضی کارگران در این کشورهای صدای کارگران در کل این منطقه باشیم و توجه ها را به آن جلب کنیم. برنامه دیگر ما اینست که با هر کدام از این کشورها با توجه به شرایط خاص آن کشور نشست داشته باشیم و بتوانیم منشور روشنی از خواستهای کارگری را تدارک ببینیم. در جریان این کار انتقال تجربه کرده و به این شکل به پیشبرد کارزارهای مبارزاتی یکدیگر کمک کنیم. بطور مثال همین الان در کشور مصر کارزاری تحت عنوان “پیش بسوی یک قانون عادلانه کار” در جریان است. و ما میتوانیم در شبکه همبستگی کارگری نقش مهمی در انتقال تجربه و مضمون این کارزار داشته باشیم. خلاصه کلام اینکه برنامه های زیادی در دستور داریم. ولی متاسفانه هنوز نیروی کافی برای پیشبرد آن نداریم و امیدوارم با پیشروی بیشتر این نیرو را بتوانیم جذب کنیم و قدرتمند تر جلو رویم. از جمله ما احتیاج مبرمی به کسانی داریم که در امر ترجمه مطالب به انگلیسی و انتشار بیانیه ها و گزارشات مبارزاتی این شبکه با ما همکاری کند و از این نظر در مضیقه هسیتم.

انترناسیونال: از تشکیل شبکه همبستگی کارگری در ایران و در سایر کشورها چگونه استقبال شده و و کارگران بویژه در ایران درباره آن چه می گویند؟

شهلا دانشفر: زمان کوتاهی از تشکیل این شبکه میگذرد. اما تا همین جا انعکاس خوبی در میان فعالین کارگری خصوصا در کشورهای مصر و تونس و مراکش داشته است. در مصر و تونس که خود درگیر انقلابی بوده اند، وجود چنین همبستگی ای را یک ضرورت تاریخی میدانند. از جمله یکی از فعالین کارگری از تونس میگفت که تشکیل این شبکه به ما کمک کرد که با همسرنوشتان خود در کشورهایی چون تونس، ایران، مراکش، الجزایر، ترکیه وصل شویم. از تجربیاتمان بگوییم و از یکدیگر بیاموزیم. مبارزات یکدیگر را حمایت و تقویت کنیم. از جمله این دوستان به کارزارهای مبارزاتی ما برای آزادی کارگران زندانی بسیار حساس هستند و آنرا یک تجربه درخشان و آموزنده ای برای خود نام برده و حمایت گرم و صمیمانه خود را نیز از کارگران در بند در ایران و از جمله بهنام ابراهیم زاده اعلام داشتند. به نظر من این شبکه هنوز رو به ایران در حد لازم معرفی نشده است. انجام چنین مصاحبه هایی و توضیح برنامه های این شبکه گام مهمی در معرفی این شبکه و جلب توجه فعالین و رهبران کارگری به این اقدام مهم تاریخی است. اما برخی از فعالین کارگری که موضوع را دنبال کرده اند، با ما تماس گرفته و خوشحالی خود را از این اقدام اعلام داشته اند و این بسیار امید بخش است.