پیش بسوی اعتصاب عمومی

حمید تقوائی
آغاز اعتصاب چندین پالایشگاه نفت و گاز و پتروشیمی ها بدنبال ٥٠ روز اعتصاب پیگیر و متحد کارگران نیشکر هفت تپه نوید بخش دور تازه ای از اعتصابات کارگری و اولین گامها در جهت سراسری شدن این اعتصابات است. حزب ما از دی ماه ٩٦ مدام بر اهمیت و ضرورت اعتصابات عمومی و سراسری تاکید کرده است و اکنون شاهد گسترش اعتصابات، بویژه در مراکز کلیدی صنعت نفت، هستیم. این واقعیت موضوع را از سطح تبلیغ و گفتمان و فراخوان عمومی فراتر میبرد. اکنون باید گسترش اعتصابات کارگری را برمتن فضای عمومی اعتراضی در جامعه و چشم انداز خیزش توده ای علیه جمهوری اسلامی قرارداد و بر نقشی که جنبش کارگری میتواند در خیزش عمومی برای بزیر کشیدن جمهوری اسلامی ایفا کند متمرکز شد. این بار چنین به نظر میرسد که جنبش سرنگونی بر دوش مبارزات کارگری و با محوریت این مبارزات اوج خواهد گرفت. زمینه ساز برآمدهای قبلی در ٩٦ و ٩٨ نیز جنبش کارگری بود اما این بار اعتراضات و مبارزات کارگری میتواند نه تنها زمینه ساز بلکه همراه و حامی و عامل تقویت تجمعات و تظاهرات و اعتراضات خیابانی باشد. این بار مبارزات خیابانی میتواند همزمان و همبسته با اعتصابات کارگری شکل بگیرد و جمهوری اسلامی را در سراشیب سقوط قرار بدهد. میتواند چنین باشد چرا که شرایط عینی برای جهت دهی و سازماندهی اعتصابات و مبارزات خیابانی کاملا فراهم است. چرا که بیش از سه ماه تقابل فعال جامعه با ویروس کرونا و حکومت همدست آن، و در دل این شرایط، تجمعات اعتراضی و سراسری معلمان و بازنشستگان، پنجاه روز اعتصاب قدرتمند هفت تپه، جنبش وسیع و رفراندوم ده میلیونی علیه اعدام، و اکنون قدم بمیدان گذاشتن کارگران هپکو و پالایشگاه ها و پتروشیمی ها زمینه را برای یک خیزش عمومی گستره تر و کوبنده تر از همیشه و مبتنی بر اعتصابات کارگری و اعتراضات خیابانی همزمان و همبسته فراهم کرده است. اما این اتفاق خودبخود نخواهد افتاد بلکه به تبیین درست شرایط و هماهنگی و سازمانیابی گسترده فعالین نیاز دارد. اینجا نقش پیشروان و نهادها و چهره های جنبش کارگری و جنبشهای اعتراضی و بویژه نقش حزب بعنوان نیروی حاضر و دخالتگر و دست اندر کار در جنبش کارگری و در جنبش سرنگونی برجسته و تعیین کننده میشود. چگونه میتوان این نقش را ایفا کرد؟ تحولات چند هفته اخیر به ما راه نشان میدهد.

در چند هفته اخیرعلیه حکم اعدام معترضین آبان ماه یک توفان و یک نوع رفراندوم و آکسیون میلیونی در مدیای اجتماعی شکل گرفت. این یک تعرض قدرتمند است که تا کنون موفق شده اجرای احکام اعدام در مورد دستگیرشدگان اعتراضات آبان ٩٨ و دیماه ٩٦ را متوقف کند. این کمپین با پیام #اعدام نکنید شروع شد و اکنون با #آزادشانکنید و #لغو فوریاعدام همچنان ادامه دارد. این اعتراض گسترده به حکم و مجازات اعدام به یک ترند جهانی تبدیل شد و حمایت بیش از ١٠ میلیون نفر را از ایران و خارج ایران با خود داشت اما اهمیت اش تنها در دامنه گسترده آن نبود بلکه نوع و الگوی تازه ای از عمل مستقیم مبارزاتی را در برابر جامعه قرار داد. در حال حاضر برای به تعویق انداختن کنکور سراسری (#تعویق کنکور ارشد سراسری)، علیه حمایت رژیم از طالبان (#به طالبان باج ندهید) ، علیه کشتن کولبران (#کولبر نکشید) و در دفاع از حقوق کارگران (#دفاع از حقوق) نیز حرکتهای مشابهی در مدیای اجتماعی در جریان است و حمایت هزاران نفر را به خود جلب کرده است. اکنون باید این نوع آکسیونهای اینترنتی را، که بیگمان با یک روند تصاعدی حول مسائل مختلف شکل خواهد گرفت، نیز به شیوه ها و اشکال شناخته شده و معمول اعتراض و مبارزه نظیر تجمعات و تظاهرات خیابانی و اعتصابات و غیره، افزود. این شیوه تازه نه تنها در ایجاد فضای سیاسی و زمینه سازی برای اعتراضات میدانی نقش موثری ایفا میکند بلکه خود یک آکسیون و عمل مستقیم اعتراضی بشمار میرود که میتواند مانند مورد “اعدام نکنید” به یک نوع همه پرسی و اجماع عمومی تبدیل بشود و عملا حکومت را به عقب براند. طبقه کارگر باید وسیعا و پیگیرانه ابزار مدیای اجتماعی را بکار بگیرد. تا کنون فعالین و دست اندرکاران جنبش کارگری، از جمله و بویژه معلمان و بازنشستگان، برای سازماندهی اعتراضات و تجمعات خود بطور موثری از شبکه مدیای اجتماعی استفاده کرده اند. اما باید فراتر رفت. نمونه اخیر مبارزه علیه اعدام نشان میدهد مدیای اجتماعی همچنین در جلب افکار عمومی و حمایت میلیونی از خواستها و اعتراضات و اعتصابات کارگری نیز میتواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد. گسترش هشتگهای کولبرنکشید و دفاع ازحقوق نشانه آمادگی جامعه برای دفاع از مبارزات و خواستهای بر حق کارگران است. این همگانی شدن گفتمان و حمایت از مبارزات و اعتصابات کارگری و خواستهائی که مطرح میکنند موثرترین عامل برای گسترش و سراسری شدن این اعتصابات و تقویت و پیشروی و سراسری شدن آن است.

نکته مهم دیگر اینکه اهمیت بکارگیری وسیع مدیای اجتماعی صرفا در تقویت و پیشبرد مبارزات کارگری و تحقق مطالبات کارگران نیست بلکه فراتر از آن کل جامعه را میتواند حول خواستهائی که کارگران در واقع به نمایندگی از توده مردم مطرح میکنند ( مثل اعتراض به فساد و چپاول و دزدی مسئولین و مقامات، علیه فقر و فلامت عمومی، اعتراض علیه دستگیری ها و بازداشتها، در حمایت از اداره شورائی و غیره ) بسیج کند و به حرکت درآورد. بر چنین زمینه و بستری است که اعتصابات سراسری و عمومی میتواند عملا شکل بگیرد و گسترش پیدا کند. اعتصاباتی که در عین حال با یک رفراندوم و جلب حمایت عمومی نه تنها در جامعه ایران بلکه در مقیاسی جهانی همراه باشد.

هم اکنون کارگران صنعت نفت (پالایشگاهها و پتروشیمی ها) با کمپین #دفاع ازحقوق اعتصاب خود را آغاز کرده و افکار عمومی را به خود جلب کرده اند. این اعتصابات و همچنین اعتصاب پیگیر کارگران نیشکر هفت تپه، تا کنون با انتشار بیانیه هائی از جانب ده ها اتحادیه و انجمن و کمیته و نهاد کارگری و جمعهائی از کارگران و دانشجویان مورد حمایت قرار گرفته است. کمپین “دفاع از حقوق” میتواند موج همبستگی و حمایت از اعتصابات کارگری را در سطح بسیار وسیعتری در ایران و در دنیا و در میان نهادها و کمیته ها و ان جی او ها و سازمانهای مردم نهاد و نویسندگان و هنرمندان و سلیبرتی های آزادیخواه گسترش بدهد.

بکارگیری فعالانه و سازمانیافته مدیای اجتماعی موثرترین و کارآترین شیوه برای تحقق این هدف است. طبقه کارگر با مبارزه علیه فقر و فلاکت و برای افزایش دستمزدها، اعتراض به اختلاس و دزدی و فسادی که سرتاپای حکومت را فراگرفته است، اعتراض به زندان و شکنجه و بچالش کشیدن بیدادگاههای حکومتی، و بالاخره بلند کردن پرچم اداره شورائی، در واقع کل توده مردم، نود و نه درصدیهای جامعه، را نمایندگی میکند. میتوان و باید کمپین “دفاع از حقوق” کارگران و حمایت از اعتصابات کارگری را مانند رفراندوم اینترنتی علیه اعدام، به یک آکسیون حمایتی میلیونی بدل کرد. این خود یک عامل تعیین کننده در شکل گیری اعتصاب عمومی و یک گام مهم در جهت سرنگونی حکومت اسلامی است.
٣ اوت ٢٠