اصغر کریمی: اهداف حمله ۱۴ آوریل به سوریه چه بود؟

حمله موشکی نیروهای آمریکا، فرانسه و انگلیس که با توجیه حمله شیمیایی اسد در شهر دوما صورت گرفت، اساسا هدفی سیاسی داشت تا نظامی. این حمله از قبل اعلام شده بود و دولت سوریه از آمادگی کافی برای انتقال هواپیماها و برخی تجهیزات نظامی و نیروی نظامی خود برخوردار بود.

 

دولت آمریکا مدعی است که موشک های شلیک شده از طرف ارتش سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه به سه پایگاه تحقیقات شیمیایی، انبار مواد شیمیایی و یک پایگاه فرماندهی در سوریه اصابت کرده اند و به این تاسیسات ضربات قابل توجهی وارد کرده اند. این دولت ها تاکید کرده اند که این حمله محدود بوده و برنامه ای برای ادامه آن وجود ندارد. صرفنظر از اینکه این موشک ها چقدر خسارت به بار آورده باشند، اما یک چیز روشن است و آن اینکه نوع حمله که با اعلام قبلی صورت گرفته و به فرض اینکه همه موشک ها نیز به اهداف تعیین شده برخورد کرده باشند، نمیتواند خسارات تعیین کننده نظامی داشته باشد و هدف نیز این نبوده است. علاوه بر این در مقطع کنونی دولت آمریکا و متحدینش در موقعیتی نبودند که به حمله نظامی گسترده ای دست بزنند و با روسیه سرشاخ بشوند.

 

حمله ۱۴ آوریل اساسا هدفی سیاسی داشت و بخشی از یک استراتژی همه جانبه تر است. دولت آمریکا سه هدف سیاسی را در این حمله دنبال میکند: همراه کردن دول غربی و قدرت نمایی سیاسی در مقابل بلوک روسیه، اعلام این مساله که آمریکا از سوریه دست نشسته و یک پای تحولات در این کشور است و روسیه نمیتواند یکجانبه درمورد سوریه تصمیم گیری کند و نیز نشان دادن قدرت و اراده خود برای حضور در منطقه به منظور تنها نگذاشتن متحدین خود از جمله عربستان، جلوگیری از دور شدن ترکیه و تحکیم موقعیت در عراق. علاوه بر دولت های فرانسه و انگلیس اتحادیه اروپا و دولت کانادا حمله ۱۴ آوریل را مورد حمایت قرار داده اند. دولت ترکیه نیز از این حمله حمایت کرده و عملا در این زمینه خود را در مقابل روسیه قرار داده است.  این عکس العمل با توجه به اغماض دولت آمریکا در مقابل حمله ارتش ترکیه به عفرین، قابل پیش بینی بود. دولت عربستان نیز چند روز قبل از حمله به سوریه بخشی از هزینه حضور آمریکا در سوریه را بعهده گرفته بود و اکنون میتواند به حضور دولت آمریکا که با حمایت اروپا همراه است، پشتگرمی بیشتری داشته باشد. و با توجه به این دو فاکتور، دولت روسیه علیرغم اینکه دست بالا را در سوریه دارد، اما نمیتواند نقش آمریکا را نادیده بگیرد. با اینهمه، موفقیت اقدام ۱۴ آوریل بستگی به روندهای سیاسی در عراق و ترکیه دارد.

دولت آمریکا و دول غربی تلاش میکنند که موقعیت از دست رفته خود در منطقه را بازیابند و در مقابل روسیه صف آرایی محکم تری ایجاد کنند. در این چهارچوب مهمترین فاکتور تحولاتی است که در ترکیه و عراق جریان دارد. دولت ترکیه در یکی دو سال گذشته از آمریکا دور شده و به روسیه نزدیک شده است. اغماض دولت آمریکا از حمله ترکیه به عفرین امتیازی بود که دولت آمریکا به اردوغان داد تا حمایتش از سایر سیاست های آمریکا در منطقه را جلب کند. درمورد عراق نیز دولت آمریکا همین سیاست را در جریان اشغال کرکوک توسط ارتش عراق اتخاذ کرد تا بدینوسیله جاپای خود را در تحولات عراق و انتخاباتی که در پیش است محکم کند. حمله به سوریه را باید در این چهارچوب بررسی کرد. باید دید این اقدام تا چه حد بر موقعیت آمریکا در ترکیه و عراق و کل منطقه موثر خواهد بود و نهایتا این دو دولت در صف بندی های سیاسی کجا قرار خواهند گرفت.

 

اینکه چرا دولت روسیه به تهدیدات خود در مقابل این حمله عمل نکرد، دلیل اصلی اش موقعیت مسلط این دولت در سوریه است. دولت روسیه نیازی به پاسخگویی نظامی نداشت و همانطور که گفته شد، حمله به سوریه از نظر نظامی فاکتوری را تغییر نمیداد و موقعیت روسیه را تضعیف نمیکرد. اهداف این حمله طوری انتخاب شده بود که کمترین حساسیت را در روسیه ایجاد کند.

 

کشمکش سیاسی و نظامی در منطقه ادامه خواهد یافت. هر دو قطب سیاست های ضد مردمی و کثیفی دنبال میکنند. هرکدام برای تقویت موقعیت خود جنایتکارترین دولت ها و نیروها را تقویت میکند. یکی استفاده از سلاح شیمیایی را نادیده میگیرد و طرف مقابل حمله وحشیانه به مردم عفرین و اشغال کرکوک را. یکطرف از دولت اسد و جمهوری اسلامی حمایت میکند و طرف دیگر از دولت عربستان و هر دو طرف برای تضعیف طرف مقابل دار و دسته های جنایتکار اسلامی تربیت میکنند و به جان مردم می اندازند. خارج شدن از این دور تسلسل جنایت و ارتجاع، در گرو به میدان آمدن جنبش های پیشرو و سوسیالیستی در منطقه و بسیج افکار عمومی بین المللی در حمایت از این جنبش ها است. سرنگونی جمهوری اسلامی و شکل گیری حکومتی سکولار که آزادی، برابری، رفاه و خوشبختی مردم در سرلوحه اش باشد نقش تعیین کننده ای در برگشتن ورق به نفع بشریت متمدن در این منطقه خواهد بود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *