حزب کمونیست کارگری ایران وب سایت رسمی حزب کمونیست کارگری ایران
تدوین شده بر مبنای مصاحبه با حمید تقوایی در کانال جدید
حسن صالحی:در هفته‌های اخیر شاهد دور جدیدی از اعتراضات کارگری در جامعه بوده‌ایم. از اعتراضات کارگران نفت گرفته تا تجمع و حرکات اعتراضی کارگران فولاد و همچنین اعتراضات بازنشستگان و پرستاران و کارکنان خدماتی درمانی نمونه‌هایی از این حرکات اعتراضی رو به گسترش هستند. در برنامه این هفته پاسخ به جایگاه این اعتراضات در شرایط انقلابی جامعه ایران می‌پردازیم.
حمید تقوائی، حزب در اطلاعیه‌ای اعتراضات جاری بازنشستگان و کارگران نفت و همچنین کارگران فولاد اهواز و پرستاران را آغاز فصل جدیدی از مبارزات اعلام کرده است. آیا این دور جدید ادامه مبارزات قبلی در یکسطح گسترده‌تر است و یا ما با یک نقطه عطف و مرحلهتازه‌ای در جنبش کارگریروبرو هستیم؟
حمید تقوایی:روشن است که مبارزات کارگری تازه شروع نشده. در خیزش‌های انقلابی در سال‌های ۹۶، ۹۸ و همچنین جنبش انقلابی جاری همیشه جنبش کارگری به نحوی زمینه‌ساز اینبرآمدهابوده است.به یاد داریم که اعتصابات کارگران نیشکر هفت‌تپهچطور توجه همه جامعه و حتی مردمدنیارا به خود جلب کرد و به “پایتخت اعتصابات”معروف شد. یادر صنعت نفت، که مدت‌ها جمهوری اسلامی تلاش کرده بود مثل یک پادگان آن راتحت کنترل بگیرد و از هر اعتراضی جلوگیری کند،کارگران پالایشگاه‌ها و بخش‌های دیگر بارها دست به اعتراض وتجمع زدند. از جمله کارگران پروژه‌های نفتیدر استان چهارمحال‌وبختیاری در شهرستان هفشجانبزرگ‌ترینمجمع‌عمومی کارگری را تشکیل دادند وحکومت و پیمانکاران را به چالش کشیدند.تجمعات اعتراضی سراسری وسازمان‌یافته بازنشستگان نیز از مدت‌ها قبل از آغاز انقلاب جاری ادامه داشته است.
اعتراضات جاری کارگران شاغل و بازنشسته در ادامه این مبارزاتشکل‌گرفته است. با این ویژگی که اولاً در سطح گسترده‌تر و پیگیرتر و سازمان‌یافته‌تری به‌پیش می‌رود، و ثانیاً در دل یک خیزش سراسری برای به زیر کشیدن جمهوری اسلامی رخ می‌دهد. در این شرایط اعتراضات جاری کارگری خواست‌ها و اهدافی را مطرح می‌کندکه حرف دل همه مردم است.
به‌عنوان نمونه یک خواست بازنشستگاندرمان و بهداشت رایگان است،کارگران شاغل و بازنشستهبه فساد و دزدی حکومت که امریعمومی است اعتراض دارند، علیه دستمزدها وحقوقها و دریافتی‌هاییک‌پنجم خط فقر که در واقع دفاع از معیشت و منزلت همه مردم استبه میدانآمده‌اند.
در یک سطح پایه‌ای‌تری که در واقعکل اقتصادی جمهوری اسلامیرا به زیرسؤالمی‌برد، طرح قطع دست پیمانکاران از صنعت نفت است. می‌دانیم درهمه بخش‌های اقتصادی زنجیره‌ایاز پیمانکاران، که مرکب از آقازاده‌ها و وابستگانآیت‌الله‌ها و مقامات دولتی و بسیج و سپاه و غیر هستند، خون کارگران را می‌مکند و همیشه یک خواست عمومی کارگران و کارکنان در بخش‌های مختلف تولیدی و خدماتی خلع‌ید از پیمانکاران بوده است.
به‌این‌ترتیبمی‌بینیم که اعتراضات جاری کارگری در عین طرحمطالبات مشخص صنفی و اقتصادی هر بخش، خواست‌ها وشعارهایی مطرح می‌کند که عمومیت دارد و به کل جامعه مربوط می‌شود. در این شرایط این دور تازه مبارزات می‌تواند از صفوف کارگران فراتر برود و زمینه‌ساز و قوه محرکه‌ای باشد برای اینکه کل جامعه با پرچم معیشت و منزلت به حرکت در بیاید.
حسن صالحی:شما به بروز این اعتراضات در دل انقلاب زن زندگی آزادی اشاره کردید. می‌دانید که درشرایط حاضر تظاهرات خیابانی فروکش کرده است.آیا رابطه‌ای بین افت تظاهرات خیابانی و اوج‌گیری مبارزه کارگران و بازنشستگان وجود دارد؟ آیا این دور تازه اعتراضات می‌تواند به برآمد مجدد تظاهرات خیابانی منجر بشود؟
حمید تقوائی:از همان اولین هفته‌هایجنبش انقلابی جاری شکل‌گیریاعتراضاتکارگری در همراهی با جنبش انقلابی را شاهد بودیم. حتماً به یاد دارید که کارگران پیمانی نفت اولین‌بارکه دست از کار کشیدند و تجمع کردند شعارشانمرگ بر خامنه‌ای بود.جمهوری اسلامی به کارگران هجوم برد و بسیاری را دستگیر کرد و تلاش کرد فضای محیط کار را امنیتی کند و کارگران را مرعوب کند، امابه نتیجه‌ای نرسید.امروز می‌بینیمنه‌تنها کسی مرعوب نشده؛ بلکه اعتراضات نفت داردوسیع‌تر هم می‌شود.امروز کارگران رسمی هم به این اعتراضاتپیوسته‌اند.بخش‌های دیگری غیر از کارگران پیمانی مثل ارکان ثالثنیز اعتراض می‌کنند و کلاًاعتراضات جاری در حال گسترش به مناطق و بخش‌هایمختلف نفت و پتروشیمی است.
از سوی دیگر گرچه اعتراضات خیابانی کاهش پیدا کرده؛ ولی همه از جمله خود حکومت می‌دانند که جامعه در حال انفجار است، حالت انفجاری دارد و کوچک‌ترین بهانه و کوچک‌ترینجرقه‌ایمی‌تواند دوباره به یک طوفان عظیممنجر بشود.مبارزات کارگری در واقع دارد به استقبال این طوفان می‌رود. ما همیشه این افق را در برابر کارگرانگذاشته‌ایمکه اعتصابات عمومی و اعتصابات سراسری می‌تواند کمر رژیم را بشکند وزمینه‌های این حرکت دارد فراهم می‌شود. امیدوارم اوج مجدد تظاهرات خیابانی همراه باشد و تقویت بشود با اعتصابات کارگری در یک سطح گسترده. این کاملاًامکان‌پذیر است. جنبش کارگری و کل جامعه خودش را داردبرای چنین شرایطی آمادهمی‌کند.
حسن صالحی: خواست‌هایی که بازنشستگان و کارگران نفت مطرح می‌کننداساساً مطالبات صنفی و اقتصادی مربوط به خود طبقه کارگر، شاغل و بازنشسته،است. آیا در شرایطی که جامعه علیه کلیت رژیم بپا خاسته است طرح این مطالبات کم خواهی و یک گام به عقب نیست؟
حمید تقوائی: به نظر من اعتراضات جاری کارگران یک رکن مهم خیزش توده‌ای برای سرنگونی حکومت است. چرا که همانطور که بالاتراشاره کردمخواست‌های کارگران معترض خواست کل مردم ایران است و این امرمبارزات جاری کارگران را به جنبش عمومی برای سرنگونی حکومت پیوند می‌زند. اجازه بدهید در این مورد بیشتر توضیح بدهم.
یک دلیل مهم کل برآمد انقلابی حاضربی‌تامینی اقتصادی، فقر، فلاکت، تورم نجومی و گرانی هست که کل جامعه را دربرگرفته. حتی آمارهای دولتی نشان می‌دهد که اکثریت جامعه زیر خط فقر زندگی می‌کند. دستمزدها،و فقط هم نهدستمزدها بلکه حقوقها و دریافتی بازنشستگان و پرستاران و دیگر بخش‌هایزحمت‌کش جامعه، کمتر از یک‌پنجمخط فقر است. اعتراضات کارگران وبازنشستگان و معلمان وپرستارانهممشخصاً در این دور تازههمین مسئله را هدف قرار داده است. این‌طورمی‌توان گفت که پرچم مبارزه علیهفقر وگرانی و بی‌تامینی اقتصادی و در دفاع از منزلت و معیشت کل جامعهدر دست جنبش کارگری است.
این مسئله بی‌تامینی اقتصادیمستقیماً گره می‌خورد به دزدی‌هایمافیای اقتصادی حاکم، به فساد و اختلاس و ارتشا در کل این سیستم. این یک شعار قدیمی استکه ” یکاختلاس کم بشه مشکل ما حل میشه”. این شعاربه طور نمادین این را می‌گوید که ثروت هست، امکانات هست، ولی در جیب گشاد ملاها و آخوندها و آیت‌الله‌ها گم شده است. حتیصندوق‌هایبازنشستگی را همخالی کرده‌اند.
این چپاول و غارت آشکار و فراگیر و تباه‌کردن زندگی اکثریت مردمیکی ازمهم‌ترینمحورهای انقلاب حاضر است.شعار زن زندگی آزادی با کلمه زندگی دارد این را اعلام می‌کند. مردم زندگی مرفه انسانی درخور شأن انسان قرن بیست و یکمرا می‌خواهند و این به طور مشخص ترجمهمی‌شود به شعارهایی که همین امروزکارگران نفت و بازنشستگان و پرستاران و غیره دارندمطرح می‌کنند. به این معنا کل جامعه کاملاً نمایندگی می‌شود در ایناعتراضات و خودش را همراه و همدل و هم رزم این کارگران می‌بیند. این هم جنبه دیگری است کهاین مبارزات را مستقیماً وصل می‌کندبه انقلاب برای سرنگونی.
نکته بعد که من بارها از جمله در همین مصاحبه‌ها توضیح داده‌اماین استکه مبارزه برای سرنگونی ترجمه می‌شود به نبردهای مشخص از جانب بخش‌های مختلف جامعه و به شیوه‌های مختلف.اینکه مردم شبانه درخیابان‌ها و در تظاهراتها وشعاردهی‌هایشبانه‌فریاد می‌زنند مرگ بر خامنه‌ای و یا جمهوری اسلامی نابود باید نابود گردد و درودیوارخیابان‌ها را با این شعارهاپر می‌کنند،یک شکل مشخصتوده‌ایمبارزهبرای سرنگونی است که باید تقویت بشود و گسترش بیابد؛ ولی اینتنها شکل مبارزه برای سرنگونیحکومت نیست.
بخش‌ها و گروه‌های اجتماعی مانند بازنشستگان و پرستاران وکارگران و معلمان و دادخواهان و هنرمندانو ورزشکاران غیرهکهتشکل‌هاو فعالین و چهره‌های سرشناس خود را دارند، همین مبارزه برای سرنگونی را در قالب‌ها و با شعارهای دیگری، درمبارزه علیه فساد، مبارزه علیه فقر،علیه دستمزدهای زیر خط فقر و غیره به‌پیشمی‌برند. اینها در واقعجبهه‌ها یاعرصه‌ها ونبردهای مشخص از جنگ سرنگونی‌طلبانه عموممردم است. اگر بخواهیم با اصطلاحات نظامی صحبت کنیمسرنگونی حکومت هدف استراتژیک جنگ ما است و مبارزهعلیه فقر و فلاکت و فساد،جنبش دادخواهی، جنبش بی‌حجابیو غیره نبردهای معنی در خدمت این هدف استراتژیک است.
این نبردهای عرصه‌ای متشکل و سازمان‌یافتهبه‌پیشمی‌روند.شوراهای اعتراضات کارگری که در بخش‌های مختلف صنعت نفت شکل‌گرفته،شوراها و سایر تشکل‌هایمبارزاتی درجنبش بازنشستگان، شبکه سراسری انقلاب زن زندگی آزادی در جنبش دانشجوئی و جوانان،شورای هماهنگیتشکل‌های صنفی فرهنگیان، شورای هماهنگی اعتراضات پرستاران، و تشکل‌های مختلف در جنبش دادخواهی از جمله ارگان‌هایفراخوان دهندهو سازمانده مبارزات عرصه‌ای هستند کهبر متن انقلاب زن زندگی آزادی وعملاًدر جهت سرنگونی رژیم فعالیت می‌کنند.
حسن صالحی:آخرینسؤالمن در مورد کارزاری است که حزب در حمایت از اعتراضات کارگران نفت آغاز کرده است. دررابطه‌با این کارزار چه پیامی دارید؟ مشخصاً رهنمود و فراخوان شما خطاب به فعالین جنبش کارگری و سایرجنبش‌های اعتراضی و چهره‌ها و نهادهای درگیر در انقلاب زن زندگی آزادی چیست؟
حمید تقوایی: اولین نکته‌ای که باید بر آن تأکید کرد این است که حمایت از اعتراضاتی که کارگران نفت آغاز کرده‌انددر واقع حمایت از انقلاب و عامل تقویت خیزش توده‌ای برای سرنگونی حکومت است. کارگران در دفاع از معیشت و منزلت به میدانآمده‌اند و این امر همه مردم به‌پاخاسته ایران است.
روشن است که تا جمهوری اسلامی بر سر کار است بی‌تامینی اقتصادی و فقر و فلاکت و بیکاری گریبان‌گیر اکثریت مردم خواهد بود، حقوق ودستمزدهاحتی به خط فقر نخواهد رسید،خواست‌هایبرحق کارگران و بازنشستگان و پرستاران برآورده نخواهد شد،و از سوی دیگر چپاول و دزدی و فساد مقامات و فاصله عظیم بین “حقوقهای نجومی، فلاکت عمومی” همچنان پابرجا خواهد بود. تحقق این اهداف تنها با سرنگونی جمهوری اسلامی امکان‌پذیر است و ازاین‌روعملاًنبرد بر سر این خواست‌هاجزء و بخشی از انقلاب برای به زیر کشیدن حکومت است؛ بنابراین این امری ضروری و مبرم است که همهبخش‌های جامعه، همه مردمی که خواهان رهائی از شر حکومت چپاول و جنایت هستند، فعالانه از اعتراضات جاری کارگرانحمایت کنند.
حزب ما کارزاری را در این جهتآغاز کرده است. جا دارد اینجا هم اعلام کنم کههمین یکشنبه (۲۸ آبان، ۱۹ نوامبر) کنفرانسی در حمایت از اعتراضات کارگران نفت برگزار خواهیم کرد که مستقیماً از کانال جدید پخش خواهد شد. همه مردم و فعالین را به دیدن این برنامه دعوت می‌کنم.
خطاب من بخصوص به نهادهاوچهره‌های فعال و دست‌اندرکار در جنبش انقلابی جاری است. نهادهایی که در عرصه‌های مختلف بارها فراخوان به اعتراض داده‌اند و سازماندهاعتراضات هستند. از جمله فعالین جنبش دادخواهی که امروز در بزرگداشت جان‌باختگان آبان سال گذشته و همچنین آبان ۹۸ فراخوان داده‌اند و به میدانآمده‌اند. توجه همه این نهادها و فعالین را به این امر جلب می‌کنمکه جنبش کارگری، و مشخصاً در این شرایطاعتصابات کارگران نفت، نقش مهمیدرپیشبرد انقلاب ایفا می‌کند.
در حال حاضرعملاًبخش‌های مختلفی از کارگران و بازنشستگان در کنار هم قرار گرفته‌اند. بازنشستگان صنعت نفت و فولاد هم به میدانآمده‌اند و یک شعار مهم تجمعات بازنشستگان “شاغل و بازنشسته اتحاد، اتحاد” است.امیدوارم این اتحاد گسترش پیدا کند وچهره‌های سرشناس و نهادها و کمیته‌های مبارزاتی – نهفقط در جنبش کارگری بلکه در جنبش دادخواهی، در جنبش زنان و در جنبش‌های اعتراضی مختلف-علناًبا انتشار بیانیه‌ها و فراخوان‌هااز مبارزات کارگران نفت و بازنشستگان اعلام پشتیبانی کنند و به تجمعات اعتراضی جاری بپیوندند. ایننه‌تنها جنبش کارگری و تحقق خواست‌هایبرحق کارگران را کهخواست همه مردم استتقویت می‌کند،بلکه می‌تواند کل انقلاب را یک گام بزرگ به جلو ببرد.
۲۵آبان ۲۰۲۳، ۱۶ نوامبر ۲۰۲۳
