حزب کمونیست کارگری ایران وب سایت رسمی حزب کمونیست کارگری ایران
بعد از شکست داعش بوسیله نیروهای مسلح کردستان سوریه در هماهنگی با آمریکا در مناطق مرزی دو کشور ترکیه و سوریه، اردوغان و دولت آک پارتی نگرانی خود را اعلام کردند و هشدار دادند که با هدف برقراری امنیت مرزهایشان، به داخل خاک سوریه لشکر کشی میکنند. اردوغان با اعلام این سیاست غیر مستقیم اذعان کرد که همسایگی با داعش را به نیروهای مسلح ضد داعش ترجیح میدهد. زیرا تا وقتی که داعش این مناطق مرزی را در دست داشت اردوغان نگران نبود و روابط خود با داعش را ادامه میداد.
حزب حاکم ترکیه همزمان با شکست اش در انتخابات پارلمانی و از دست دادن اکثریت برای تشکیل دولت بوسیله آک پارتی، شاهد شکست داعش در همسایگی خود شد. این دو شکست موقعیت رو به تضعیف اردوغان را تسریع کرد. دولت آک پارتی برای جبران این شکستها به مقابله با مخالفینش در داخل ترکیه و به تهدید نیروهای مسلح کردستان سوریه پرداخت. بعد از عملیات انتحاری داعش در شهر سوروچ و جان باختن ٣٢ نفر از جوانان آماده کمک به بازسازی کوبانی و زخمی شدن بیش از صد نفر، در ۱۹ شهر ترکیه تظاهرات علیه دولت ترکیه و حزب حاکم برگزار شد. این اتفاقات دولت ترکیه را نگران کرد و متعاقب آن جنگ با داعش و پ.ک.ک را تحت عنوان مقابله با تروریسم آغاز کرد.
جنگ ارتش ترکیه با داعش نه زرگری است و نه جنگی با هدف شکست داعش. دولت ترکیه نگران بود که بعد از شکست داعش در کردستان سوریه و وصل شدن دو کانتون کوبانی و جزیره، در قدم بعدی کوبانی و عفرین هم به همدیگر وصل بشوند. اگر این اتفاق دوم عملی میشد تمام مرز ترکیه و سوریه تحت کنترل نیروهای کردستان سوریه قرار میگرفت و امکان وصل شدن این مناطق به دریای مدیترانه سهل تر میشد. بنابر این دولت ترکیه نه برای مقابله با داعش بلکه برای سد کردن پیشروی نیروهای ضد داعش میخواهد مناطق مرزی فی مابین کوبانی و عفرین را به کنترل خود در آورد. این مناطق هم اکنون تحت کنترل داعش است و دولت ترکیه برای رسیدن به این هدف ناچار است ابتدا داعش را از این مناطق دور کند.
دولت ترکیه میداند که نیروهای مسلح کردستان سوریه در حال شکست داعش در این منطقه اند و این موقعیت اردوغان و آک پارتی را تضعیف میکند. بنابراین هدف دولت ترکیه این است که خود داعش را عقب براند تا بتواند بر منطقه مسلط شود. دولت ترکیه با استقرارش در نوار مرزی فاصله کوبانی و عفرین و در داخل خاک سوریه میخواهد دو هدف را با یک تیر بزند: هم خود را مخالف داعش معرفی کند و هم مانع حضور نیروهای مسلح کردستان سوریه و وصل شدن کوبانی به عفرین بشود.
اما حمله به پ.ک.ک. و بمباران مناطق استقرار آنها اهدافی فراتر از سیاست فوق را دنبال میکند. اردوغان و داود اوغلو بعد از شکست در انتخابات تا کنون نخواسته و یا نتوانسته اند دولت ائتلافی تشکیل بدهند. اگر تا موعد مقرر (چهل روز) نتوانند دولت تشکیل بدهند ناچار به تجدید انتخابات هستند. بنابراین جنگ با پ.ک.ک را لازم داشتند تا از این طریق با کسب حمایت ناسیونالیسم ترک بتوانند به تنهایی دولت تشکیل بدهند و طرح ریاست جمهوری را به جای طرح فعلی پارلمانی به تصویب برسانند.
اما پ.ک.ک با سیاستی که در پیش گرفت آگاهانه یا نا آگاهانه عملا زمینه اجرای این سیاست را برای اردوغان آماده کرد. دو روز قبل از آغاز بمبارانها رسما قتل دو نظامی ترکیه را به عهده گرفت و غیر مستقیم فراخوان دفاع مسلحانه از تظاهراتهای شهری را به افراد خود داد. چنانچه در استانبول و چند شهر دیگر افرادی مسلح و نقابدار در میان تظاهرکنندگان دیده شدند. این سیاست پ.ک.ک بهانه ای شد که متعاقبا پلیس و نیروهای امنیتی صدها نفر را تحت عنوان مقابله با تروریسم در شهرهای مختلف بازداشت کنند. دولت ترکیه اعلام کرد که همه دستگیر شدگان از افراد مظنون به وابستگی به داعش، پ.ک.ک و احزاب چپ هستند.
همزمان نیروی هوایی و نیروی زرهی ترکیه با بمباران شمال عراق و مناطق استقرار نیروهای پ.ک.ک خسارت زیادی به مردم روستاهای شمال کردستان عراق واقع در دامنه قندیل و مناطق “بارزان” وارد کرده اند. در نتیجه این بمبارانها علاوه بر تلفات جانی و زخمی شدن تعدادی از مردم و نیروهای پ.ک.ک، خسارات مالی زیادی به مردم وارد کرده و آتش سوزیهای وسیعی را موجب شده است.
با آغاز حمله دولت و ارتش ترکیه به پ.ک.ک در قندیل و داعش در مناطق مرزی بین کوبانی و عفرین، دولتهای آمریکا، جمهوری اسلامی ایران، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا و چندین کشور اروپایی دیگر آنرا حق دولت ترکیه برای تامین امنیت کشور خود دانستند و پ.ک.ک را محکوم کردند. تعدادی از کشورهای غربی ضمن محکوم کردن سیاست “تروریستی پ.ک.ک” از دولت ترکیه خواستند که به مسیر صلح و مذاکره با پ.ک.ک برگردد. حمایت آشکار و ضمنی دولتهای غربی از دولت ترکیه در نتیجه معامله و توافقاتی است که به موجب آن دولت ترکیه نیز پذیرفته است جنگنده های آمریکا و نیروهای ائتلاف از پایگاه هوایی اینجرلیک علیه داعش استفاده کنند.
در کردستان عراق حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری بارزانی خود را متحد اردوغان و در جبهه کشورهای غربی میداند و بقیه احزاب حاکم ضمن محکوم کردن حملات دولت ترکیه به پ.ک.ک و روستاهای شمال کردستان عراق، در مقابل سیاستهای اردوغان موضع گرفته اند. اتحادیه میهنی و “گوران به رهبری نوشیروان مصطفی” و دیگر نیروهای نزدیک به پ.ک.ک که در قطب بندی منطقه ای خود را در قطب جمهوری اسلامی و مخالف سیاست دولت ترکیه تعریف کرده بودند، اکنون با چالش جدی تازه ای مواجه شده اند و بر خلاف موضع جمهوری اسلامی، در مقابل حملات و بمبارانهای دولت ترکیه علیه پ.ک.ک. قرار گرفته اند.
این تحولات روند اتفاقات منطقه را تا حدودی دستخوش تغییر کرده است. هدف دولتهای آمریکا و اروپا این است که ضمن همراه کردن دولت ترکیه با کشورهای ائتلاف علیه داعش، بارزانی را هم تقویت کنند. دولتهای غربی با حمایت از حملات ترکیه علیه پ.ک.ک میخواهند با تحت فشار قرار دادن پ.ک.ک و احزاب اقمارش در ترکیه و کردستان سوریه آنها را به قبول قاعده بازی مورد نظر دول غربی و فاصله گرفتن از جمهوری اسلامی و دولت بشار اسد وادار کنند.
حمایت نیروی هوایی آمریکا و نیروهای ائتلاف از نیروی مسلح حزب اتحاد دمکراتیک کردستان سوریه و کمک به عقب راندن داعش از مناطق کردنشین سوریه قرار بود پ.ک.ک و احزاب نزدیک به آنرا از جبهه اسد و جمهوری اسلامی دور و به جبهه مقابل نزدیک کند. اما پ.ک.ک و نیروهای نزدیک به آن در کردستان سوریه ضمن دریافت کمک از دول غربی همچنان خود را در جبهه اسد و جمهوری اسلامی حفظ کردند. پ.ک.ک و احزاب اقمارش در یک سال گذشته هم از کمکهای دول غرب بهره گرفتند و هم از کمک و هماهنگی با دولت اسد و جمهوری اسلامی استفاده کردند. این موقعیت بینابینی، بویژه در شرایطی که پ.ک.ک و احزاب نزدیک به آن خود را رقیب جدی و مخالف سیاستهای مسعود بارزانی میدانند، باب طبع دول غرب نیست. این فاکتور مهمی بود که دول غربی به پ.ک.ک بفهمانند اگر از جبهه اسد و جمهوری اسلامی نقل مکان نکند، نه تنها نمیتواند از کمک دولتهای غربی بهره ببرد بلکه با حمایت از دولت اردوغان آنها را مورد حمله نیز قرار خواهند داد.
با توجه به تحولات فوق دول غربی میخواهند به پ.ک.ک بفهمانند بدون کمک آنها، نمیتواند موقعیت فعلی را برای خود حفظ کند. به احتمال زیاد پ.ک.ک و احزاب نزدیک به آن ناچار به عقب نشینی و قبول سیاست دولتهای غربی میشوند. بمبارانهای دولت ترکیه علیه پ.ک.ک بیش از اینکه فصل تازه و چرخش جدی به آغاز دوره دیگری از درگیری مسلحانه باشد، هشدار و کارت قرمز نشان دادن به پ.ک.ک برای نقل مکان از جبهه فعلی به جبهه مقابل است.
اما در میان رقابت و کشمکش دولتها و احزاب منطقه، مردم کردستان و همه مردم ساکن خاورمیانه دچار خسارت جانی و مالی زیادی شده اند. میلیونها انسان آواره و هزاران نفر تا کنون قربانی جنگ تروریستهای اسلامی و رقابت دولتهای منطقه شده اند. این جریانات کل خاورمیانه را با آینده ای ناروشن و بحرانها و جنگهای قومی مذهبی درگیر کرده اند.
در این دوره و در دل بحران عمیق خاورمیانه وظیفه کمونیستها و همه نیروهای چپ و آزادیخواه این است که ضمن حمایت از مبارزات حق طلبانه مردم و مقابله با نیروهای تروریست اسلامی، حملات و بمبارانهای دولت ترکیه علیه مردم و احزاب اپوزیسیون را قاطعانه محکوم کنند و برای مقابله با جریانات تروریست اسلامی و خنثی کردن سیاست دولتهای منطقه و جریانات ناسیونالیست و مذهبی در یک جبهه قرار بگیرند و به منظور تاثیر گذاری بیشتر در این راستا اقدامات لازم را در دستور خود قرار بدهند.
کمیته کردستان حزب کمونیست کارگری ایران
۲۷ ژوئیه2015
