حزب کمونیست کارگری ایران وب سایت رسمی حزب کمونیست کارگری ایران
شهلا دانشفر: سه هفته از اعتصابات کارگران پروژه ای نفت میگذرد. این اعتراضات از بیست و نهم خرداد ماه شروع شده و همه توجه ها را بخود جلب کرده است. اعتصابی چنین گسترده ابعاد بالایی از سازماندهی و همدلی و اتحاد را به نمایش میگذارد و در متن اوضاع پر تحول جامعه به نقطه امیدی در دل مردم تبدیل شده است. همه با دقت لحظات این اعتراضات را دنبال میکنند. در سطح بین المللی با حمایت های بسیاری پاسخ گرفته است. در درون حکومت ولوله ای به راه انداخته است. در مورد این اعتصابات در برنامه های مختلف صحبت و بحث داشته ایم. در برنامه سازمانده به این موضوع از زاویه ابعاد سازمانی این اعتراضات و تاثیرات و دستاوردهای آن در جنبش کارگری و اینکه چطور میشود این پیشروی ها را تکثیر کرد و گسترش داد بحث و گفتگو داریم.
اصغر کریمی همانطور که اشاره کردم یک دستاورد اعتراضات گسترده کارگران نفت بعد سازمانیابی آن و بطور مشخص شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمان نفت است. این اعتراضات اساسا در برگیرنده کارگران پروژه ای پیمانی نفت است. اولین سوال اینست که این شورا چه جایگاهی در اعتراضات کارگران نفت دارد و تصویر شما از این اقدام و این اتفاق چیست؟
اصغر کریمی: شورای سازماندهی اعتراضات یک دستاورد بزرگ اعتصاب قدرتمند و سراسری است که توجه همه را به خود جلب کرده است.
تابستان سال قبل هم کارگران نفت اعتصاب قدرتمندی داشتند اما امسال یک مرکز هدایت شکل گرفته است، هویتی به اعتصاب داده است، نوعی رهبری سطح بالا با بیانیه هایی کار شده و گزارشات زنده از مراکز مختلف اعتصاب منتشر میکند و راهکارهایی که به کارگران اعتصابی میدهد اینها یک دستاورد خیلی بزرگی است. اعتصاب بالاخره جایی تمام میشود، آنچه میماند همین سازماندهی است یعنی شورای سازماندهی اعتراضات که تازه شروع کار آن است. بر خلاف سال قبل که چنین مرکز هدایت کننده ای نبود و یا حداکثر تعدادی بودند که خود را قیم کارگران میدانستند و ادبیات سطح نازلی هم منتشر می کردند ولی شورای سازماندهی بیانیه های خیلی محکم، جا افتاده و مسئولانه منتشر میکند و به همین دلیل در مدتی خیلی کوتاه اعتماد کارگران را به خود جلب کرده است و کانال تلگرامی که سازمان داده مرتب دارند کارگران به آن میپیوندند و تا همینجا این یک دستاورد است نه تنها برای کارگران نفت بلکه برای همه کارگران در سراسر کشور. همینطور برای همه مردم که انتظار دارند طبقه کارگر با قدرت جلو بیاید و همبستگی جامعه را جلب کند تا بالاخره تکلیف جمهوری اسلامی را روشن کنند.
شهلا دانشفر: همانطور که اشاره کردید شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت در واقع به ظرف ابراز وجود سازمان یافته مبارزات این کارگران تبدیل شده است. به نوعی دارد نقش هدایت کننده را به پیش میبرد. اولین بیانیه اش در سی ام خرداد ماه داده شد که در آن اعلام اعتصابات سراسری کرد. در همانجا اهم خواستهای کارگران اعلام شد. این بیانیه انعکاس بسیاری در میان کارگران داشت. از جمله در خبرگزاری ها و رسانه ها بیانیه های این شورا و گفتمان هایش انعکاس وسیعی پیدا کرد و از آن به عنوان هماهنگی کننده اعتراضات صحبت شد. تا کنون این شورا شش بیانیه داده و در آنها بر سر مسایل اساسی مبارزات این کارگران قدم به قدم و مسئولانه برخورد کرده است. اینجا در واقع ما دو نوع رویکرد را نسبت به سازماندهی و برخورد به این اعتراضات می بینیم. یکی رویکردی از سوی گروههای مشخصی که شما هم اشاره کردید هست که تحت عنوان مدیریت گروههای بزرگترین ابر گروه کاریابی و پایپینگ و اکیپ پروژه کار میکنند. این گروهها در سال گذشته نیز سعی می کردند یکه تاز اعتراضات کارگران نفت باشند و آن را تحت کنترل خود نگاهدارند. و دیگری رویکرد شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت است که در سال گذشته چنین نهادی شکل نگرفته بود. و ایجاد آن امسال اتفاق بسیار مهمی در مبارزات کارگران نفت است. این دو رویکرد را شما در امر سازماندهی چطور توضیح میدهید؟ تفاوت آنها را در چه می بینید؟
اصغر کریمی: تفاوت این دو رویکرد همه جانبه است. هم در بیان خواست های توده کارگر، هم افقی که مقابل کارگر قرار میدهند، هم در اشکال مبارزه و فراخوان هایی که مطرح میکنند و هم ادبیات متفاوتی که دارند. و همینطور حتی اسمی که روی خودشان گذاشته اند. ما در هفت تپه هم شاهد شکل گیری اداره شورایی بوده ایم و کلا شورا افقی است که طبقه کارگر باید مقابل خودش بگذارد برای سازماندهی. شورای سازماندهی خواست های کل کارگران نفت و بخش های مختلف آنها را نمایندگی میکند از جمله این خواست که حقوق هیچ کارگری نباید از ۱۲ میلیون کمتر باشد برای کارگران که از دو سه میلیون تا هفت هشت میلیون میگیرند و همینطور افزایش دستمزد در سایر سطوح نفت، یا خواست ده روز تعطیلی در مقابل بیست روز کار، بهبود شرایط زیست و خوابگاه و داشتن سلف سرویس، الان با بی احترامی کامل به کارگران برخورد میشود کارگری که اینهمه زحمت میکشد و درآمد برای مفت خوران کسب میکند باید در پلاستیک به او غذا بدهند که در گوشه ای بنشیند غذایش را بخورد و همینطور سایر خواست های کارگران نفت و این خواست ها است که متحد کننده دهها هزار کارگر اعتصابی است و یا اینکه چطور مذاکره کنند، چطور جلو تفرقه را بگیرند، به حکومت و ارگانهایش یا قانون ضد کارگری توهم ایجاد نکنند، اما بر خلاف شورای سازماندهی نهاد دیگری که ادعای هدایت مبارزات کارگران را دارد، ادبیاتی گاها تهدید کننده خطاب به کارگران دارد که شورای اسلامی هم اینطور برخورد نمیکند. به همین دلیل دارد حاشیه ای میشود و همه توجهات دارد بطرف شورای سازماندهی جلب میشود چون واقعا نیاز کارگران است. کارگران به چنین تشکل رادیکالی نیاز دارند که نه تنها خواست های آنها را نمایندگی کند بلکه با فرهنگی مدرن و انسانی و مسئولانه برخورد کند. همه اینها را در شش بیانیه ای که شورا منتشر کرده به خوبی میتوان دید. به همین دلیل این شورا یک دستاورد این اعتصاب است و جای خود را در میان همه کارگران پیمانی و رسمی دارد باز میکند و به نظر من به مهمترین تشکل کارگری در طول تاریخ ایران تبدیل میشود. یا لااقل به نظر من این زمینه را دارد و امیدوارم با پیوستن وسیع بخش های مختلف کارگران نفت به این تشکل این جایگاه را هرچه زودتر پیدا کند.
شهلا دانشفر: جدا از نکاتی که شما اشاره کردید یک وجه تمایز دیگر که در اشکال مبارزه قابل مشاهده است. گروههای پایپینگ تحت عنوان کمپین تخلیه سراسری کمپ ها از ابتدا تاکیدش بر خالی کردن محیط های کار و بر اینکه هیچ گونه تجمعی نکنید، بهانه بدست ندهید، تجمع اغتشاش است تاکید داشت و همه تلاشش دور کردن کارگر از محل کار بود با این عنوان که بروید پیش خانواده هایتان، خوش بگذرانید، ما همانند سال گذشته نامه می دهیم به سران حکومت و پیگیر هستیم. یعنی سیاست خانه نشین کردن کارگر و دور کردن آن از اعمال نظر و اعمال اراده مستقیم در روند مبارزه را دنبال میکنند. رویکرد دیگر در شورای سازماندهی کارگران نفت است و یا در هفت تپه شاهد بودیم که می گفتند ما شورایی تصمیم میگیریم. کارگران میگویند ما اجازه نمیدهیم مذاکرات پشت پرده صورت بگیرد که از بالای سر ما زد و بند شود و ما نمایندگان خود گمارده نمیخواهیم. تفاوت این دو رویکرد را آشکارا میشود دید. تشخیص این دو رویکرد برای کارگر آموزش دارد. به این معنا که اجازه ندهد مبارزه او را از بالای سرش به بیراهه و بدنبال این جناح و آن جناح بکشند. و خود قدرتمند و با ابزار خودش به میدان بیاید و این یکی از نقطه قوت های ایجاد شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت است. در عین حال در همین وانفسا می بینیم حکومتیان دارند از سر ایجاد شورای اسلامی وارد قضیه میشوند. از آن طرف افرادی تحت عنوان کمپین بیست ده با باند رئیسی و ظاهرا دولت آینده مذاکره میکنند و از طرفی عده ای از طرف اداره کار و دفتر منطقه ویژه اقتصادی وارد کار میشوند و حرف همه شان تشکیل شورای اسلامی است. دارو دسته رئیسی میخواهند همان اداره کارشان در منطقه ویژه اقتصادی را شورای اسلامی کنند که نشان میدهد شورای اسلامی فرقی با اداره کار جمهوری اسلامی ندارد. جناح دیگر می گوید خیر اداره کار بالای دست شورای اسلامی است و بر تشکیل شورای اسلامی بر اساسا قانون کار تاکید دارد. ایلنا هم با گفتن اینکه مبارزه کارگران را سیاسی نکنید از ضرورت تشکیل شورای اسلامی تحت عنوان “تشکل کارگران” دم میزند. این تحرکات بر سر ایجاد شورای اسلامی در نفت را چطور توضیح میدهید؟
اصغر کریمی: تا آنجا که مربوط به کمپین تخلیه سراسری کمپ ها است بنظر من کارگران دارند از آن عبور میکنند و کم کم اسمی هم از آن باقی نمی ماند. مساله اصلی رودررویی با رژیم و سیاست های رژیم است. جمهوری اسلامی در نفت حتی همان شورای اسلامی را هم در ۴۲ سال گذشته ایجاد نکرده تا اسم هیچ نوع تشکلی در واقع در نفت مطرح نشود و هر نوع تشکلی ممنوع باشد تا جلو متشکل شدن کارگران در اشکال رادیکالش را بگیرد. و الان که میبینند شورای سازماندهی جای خودش را باز کرده، توجه وسیعی جلب کرده و کارگران دارند به آن می پیوندند به فکر این افتاده اند که شورای اسلامی را در نفت علم کنند. اما همینطور که کارگران هفت تپه در مقابل درست شدن شورای اسلامی ایستادند و خیلی از مراکز دیگر که عملا کارگران شورای اسلامی را نماینده خود نمی دانند و با انتخاب نمایندگان خود آنرا دور میزنند، در نفت هم کارگران باید جواب محکمی به این مساله بدهند باید بگویند تشکل خودمان را ایجاد کرده ایم، به آن میپیوندیم، آن را گسترش میدهیم. فعالین کارگری در صدها مرکز نفت در نقاط مختلف کشور حضور دارند و نیروی عظیمی هستند باید دور این تشکل و خواست ها و رویکردهایش جمع شوند. این تشکل واقعی کارگران است و نیازی به شورای اسلامی و تشکل های حکومتی و نمایندگان قیم مآب نیست. من تردیدی ندارم که این شورا به سرعت حمایت بخش های مختلف کارگران نفت را جلب میکند و به تشکل همه آنها تبدیل میشود. فراخوان من این است که کارگران پیمانی و رسمی و پروژه ای و ارکان ثالث و غیره وسیعا به شورای سازماندهی بپیوندند و سنگر مستحکمی را در نفت ایجاد کنند برای تداوم مبارزاتشان.
شهلا دانشفر: خبردارید که روز گذشته کارگران پتروشیمی آبادان تجمعی داشتند علیه اخراجها و یکی از شگردهای کارفرمایان و پیمانکاران در مقابله با اعتصاب کارگران اخراج کارگران روزمزد بوده است. از جمله دو هزار نفر فقط در عسلویه اخراج شده اند. و الان زمزمه های برپایی تجمعات اعتراضی در میان کارگران شنیده میشود و همین دارودسته هایی که بحث تشکیل شورای اسلامی را به میان آورده اند به درون این حرکت ها رفته و بنرهای قانون کار اجرا باید گردد و شورای اسلامی باید تشکیل شود را به میان کارگران برده اند. اما از اینها بگذریم اجازه بدهید که با توجه به تجربه ایجاد شورای سازماندهی اعتراضات به تاثیرات این تجربه در سطحی فراتر از نفت برویم. این اقدام در واقع یک تجربه عملی از تشکیل شوراهاست. از آن طرف تجربه نیشکر هفت تپه را داریم که با برپایی تجمعات بزرگ خود گفتند شورایی تصمیم میگیریم و عملا سنگ بنای شوراها را گذاشتند و گفتمان اداره شورایی را جلو آوردند. از سوی دیگر تجربه کارگران اعتصاب نفت را داریم. چطور میشود این تجربیات را تکثیر کرد و چطور میشود این گفتمان ها را بدرون جنبش کارگری و کل جامعه برد؟
اصغر کریمی: اجازه بدهید یک نکته به نکاتی که شما مطرح کردید اضافه کنم و بعد سراغ سوالتان بروم. بنظرم نه تنها کارگران هفت تپه که بدلیل سالها مبارزه متحد و قدرتمند تجارب بسیار ارزشمندی دارند بلکه کارگران سایر مراکز در سطح کشور نیز که میدانند شورای اسلامی چه نقش مخربی در سردواندن کارگران داشته است خوب است به کارگران نفت پیام بدهند و جنبشی در همبستگی با کارگران نفت، شورای همبستگی و علیه ایجاد شورای اسلامی شکل بدهند. در مورد تکثیر حرکت نفت در سایر مراکز کارگری نیز، الان تحولات مهمی در جامعه در جریان است، جمهوری اسلامی در بحران عمیق قرار دارد، اعتراضات بسرعت در حال گسترش است و توان حکومت در مقابله با کارگران بسیار کم شده است، کارگران در تمام مراکز کارگری می توانند تجربه کارگران نفت را بکار بگیرند و همه جا شورای سازماندهی اعتراض را ایجاد کنند. مخصوصا در مراکزی که مثل نفت یا راه آهن و مخابرات و آتش نشانی و یا معلمان و کلا مراکزی که سراسری هستند یعنی شعباتشان در شهرهای مختلف وجود دارد زمینه ایجاد شورای سازماندهی خیلی فراهم است و به این معنی کارگران نفت قدم مهمی در سازماندهی خود برداشتند نه تنها برای خودشان بلکه بعنوان یک الگو برای کل طبقه کارگر.
شهلا دانشفر: نکات بسیار مهمی را اشاره کردید. در واقع این اتفاقات یک پیشروی مهم و تحول ساز در جنبش کارگری است. شما مراکزی را اشاره کردید. معادن را نیز میشود به این لیست اشاره کرد که جنب و جوش اعتراضی در آنها بسیار است. آنجاهایی که تجمعات هست.اعتراضات بر پایه تجمعات بنا میشود. مثل معادن فاریاب و کرمان، تجربه نیشکر هفت تپه بسیار آموزنده است. که همان اجتماعات را تبدیل به محل تصمیم گیری شورایی کنند. نمایندگان خودشان را انتخاب کنند. نمایندگان گزارش میدهند و مطابق تصمیمات کارگران عمل میکنند. و در عین حال از طریق گروه هایشان در تلگرام امکان دخالت حداکثری بدنه کارگری و حتی خانواده ها فراهم است و به این شکل میتوانند شورای سازماندهی اعتراضات خود را تشکیل دهند. و در جاهایی مثل نفت و موسسات وابسته به آن تجربه شورای سازمانده کارگران پیمانی نفت را دارند. که همان گروههای تلگرامی که اتاق فکر اعتراض آنهاست و از آن طریق با هم مراوده و ارتباط دارند، از همان طریق میتوانند شورای سازماندهی خود را اعلام کنند و از آن طریق گفتمانهای خود را سراسری جلو ببرند. و با جوابگو شدن به مسایلی که قدم به قدم پیش می آید امر سازماندهی را جلو ببرند. اصغر کریمی آخرین تاکیدات شما چیست؟
اصغر کریمی: اولا میخواهم بگویم زنده باد رهبران کارگری در نفت که شورای سازماندهی را ایجاد کردند. کارشان یک اقدام تاریخی است و امیدوارم با پیوستن صدها فعال کارگری نفت به این شورا جبهه محکمی ایجاد کنند که ضربه پذیر هم نباشد. هر کدام از این فعالین در آبادان و ماهشهر و اصفهان و عسلویه و غیره خودشان را بخشی از این شورای سازماندهی بدانند، شبکه هایشان را ایجاد کنند، خبررسانی کنند، پیشنهاداتشان را مطرح کنند، جلو توطئه ها و تفرقه ها را بر اساس رهنمودهای این مرکز بگیرند تاش شورای سازماندهی هرچه جامع تر و همه جانبه تر به همه مراکز کارگری نفت اشراف داشته باشد، حواسش به همه مراکز کارگری نفت باشد و بتواند به خوبی و با قدرت اتحاد کارگران و خواست های کارگران را در مقابل پیمانکاران و حکومت نمایندگی کند. شرایط سیاسی جامعه امروز این فرصت را برای کارگران در سراسر کشور ایجاد کرده که خود را به این شکل سازمان بدهند و نه تنها طبقه کارگر بلکه همه مردم معترض در در هر شهر و محله ای میتوانند اینرا الگوی خودشان قرار بدهند و به کمک فعالینی که مورد اعتماد هستند و همدیگر را میشناسند شورای سازماندهی را ایجاد کنند و در واقع جنبشی در این مقطع برای سازمانیابی در سطح کشور باید شکل داد. این فرصت را نباید از دست داد.
