اخیرا فراخوان تجمعی در ابراز همدردی با خانواده های جانباختگان آتش سوزی جنگلهای اطراف مریوان، با امضای ” بازاریان و اصناف سنندج” برای برگزاری تجمع در روز جمعه ۹ شهریور ساعت ۸ صبح در میدان گاز و حرکت بسوی آبیدر منتشر شده است. در بخشی از این فراخوان آمده است که: “راهپیمایی اعتراضی همراه با سکوت” خواهد بود. در همین رابطه درک و رویکردی هم هست که مردم را به عدم حضور و شرکت در چنین تجمعاتی فرامیخواند و آنرا بایکوت میکند. با توجه به اینها نقش و جایگاه گرایش چپ جامعه و فعالین جنبشهای اجتماعی چیست؟
کوته به این موارد اشاره خواهم کرد.
قطعا در شرایط و اوضاع سیاسی، اعتراضی و پر تحول کنونی، شور و امید مردم در هر مناسبتی برای ابراز وجود در اعتراضات علیه حکومت اسلامی و علیه کل تباهی که به جامعه تحمیل کرده است، روز بروز افزایش میابد. در این اوضاع ملتهب و متحول کننده، قطعا لایه ها و گرایشات مختلف اجتماعی راست و ناسیونالیست و محافظه کار در جامعه نیز با سبک و روش خود میکوشند “بی تفاوت” نمانند، بعضا فراخوان میدهند و از زاویه منافع و افق خود مردم را به شرکت در حرکتهایی که مد نظر این دسته از گرایشات اجتماعی است دعوت میکنند. این خصوصیت دوره های انقلابی است.
سئوال این است که نقش گرایش چپ، نقش فعالین پیشرو جنبشهای رادیکال و سوسیالیستی در چنین مواقعی و در مقابل فراخوان به ” تجمع و راهپیمایی سکوت” چیست؟ پایین تر به این سئوال برمیگردم منتها آنچه در مورد این فراخوان لازم به گفتن است این است که اوضاع و شرایط امروز اکنون دیگر هیچ جایگاهی برای ابراز وجود در “سکوت ” باقی نگذاشته است و نه تنها این بلکه حتی سالها قبل از دی ماه ۹۶ نیز در شهرهای کردستان و در سراسر کشور مردم معترض، ناراضی و متنفر از حکومت اسلامی برای حق خواهی خود خواستها و مطالباتشان را با صدای رسا و بلند بر سر حاکمان دزد و مفتخور اسلامی فریاد زده اند. بنابر این جامعه هیچگاه با شعار “راهپیمایی سکوت” به میدان نیامده است و آنجایی هم که خود را نشان داده است یا فراخوان عناصر ناراضی درون و یا رانده شده از حکومت پشت آن بوده و در شهرهای کردستان نیز رد پای علنی ناسیونالیسم کرد طرفدار اصلاحات در قامت ترغیب بخشی از مردم برای شرکت در نمایش مضحکه انتخاباتهای حکومت اسلامی معمار آن بوده اند. از این رو چیزی به اسم “تجمع و راهپیمایی سکوت” امروز دیگر رسواتر از آن است که بشود نظر کسی بدان جلب شود.
دوم اینکه راه حل بایکوت کردن و دعوت از مردم به خانه نشینی نیز نه تنها راه حل نیست بلکه خود نوعی سکوت در مقابل وضع موجود و ناشی از عدم اتکا به نیرو و گرایش چپ جامعه و جنبشهای مدرن و مترقی اجتماعی است. چنین درک و رویکردی میتواند براحتی میدان مانوور را برای ابراز وجود “حرکت سکوت” باز بگذارد و فضا را برای تاثیر گذاری منفی بر بخشی از جامعه مهیا سازد. این سیاست و اینگونه موضع گیری دست کمی از “تجمع سکوت” ندارد. اگر اولی در میدان کاز “سکوت” پیشه میکند، دومی در خانه “سکوت” اختیار کرده، بی تفاوت است و بقیه را به صف بی تفاوتی خود دعوت میکند.
اما در پاسخ به سئوال فوق مبنی براینکه در چنین مواردی نقش گرایش چپ، نقش فعالین پیشرو جنبشهای رادیکال و اجتماعی و نهادهای مدافع محیط زیست در محل چیست؟ باید بگویم که سنت مبارزاتی و انقلابی مردم در شهرهای کردستان بویژه در جایی که به سنندج سرخ معروف شده است، همیشه و در طول تاریخ مبارزاتی اش بدست گرفتن و گسترش فضای چپ و رادیکال و انقلابی در حرکتهای اعتراضی و مبارزاتی و کوبیدن مهر خود بر هر حرکت اعتراضی در جامعه بوده است. تاریخ و تجربه چهار دهه از این مبارزه بویژه در مقطع قیام سال ۵۷ در مقابل تمامی جریانات مرتجع، ناسیونالیست و محافظه کار از سوی گرایش چپ اجتماعی این بود که با حضور پر قدرت خود در چنین تجمعات و حرکاتی ظاهر میشده و مهر خود را بر آن میکوبید.
به باور من اکنون نیز امر فعالین جنبشهای اجتماعی نظیر، فعالین جنبش کارگری، جنبش برابری طلبانه زنان، نقش جوانان محلات، فعالین دفاع از محیط زیست، جنبش دفاع از حقوق کودک و دهها نهاد مدرن و مترقی دیگر که مجموعا وزنه قابل ملاحظه، تعیین کننده و سیمای اعتراضی شهرهای کردستان بویژه شهر سنندج را با خود تعریف میکند این است که نه تنها قائم بذات و با طرح و برنامه از پیشی خود میتوانند و قادر هستند ظاهر شده و ابراز وجود اجتماعی کنند بلکه در چنین حرکتهایی که احتمالا از سوی دیگر گرایشات و نیروهای مدافع ” راهپیمایی اعتراضی سکوت” فراخوان داده میشوند، با سازماندهی و حضور قدرتمند و با برنامه شرکت کرده و تم “سکوت” طیف و گرایش حاشیه ای راست و محافظه کارانه را به فریادهای بلند تبدیل کنند و مهر حق خواهی و مطالبات آزادیخواهانه و برابری طلبانه مردم برای رفاه و خلاصی از بختک اسلامی را بر آن حک کنند.
اگر قرار باشد هدایت و رهبری حرکت اعتراضی و انقلابی مردم را هدفمند به سمت درست ببریم ضرورت حضور مداوم و پر شور این جنبشها و کوبیدن مهر، شعارها و مطالبات عمومی رادیکال، انسانی و حق خواهانه جامعه توسط بخش پیشرو و فعالین اجتماعی در هر تجمعی از این دست، یکی از راههای تضمین در بدست گرفتن سکان حرکتهای اعتراضی پیشرو در شهرها است. نقد ریشه ای و عمیق این دست از “تجمعات سکوت” و گرایشات عقب مانده نیز امر فعالین پیشرو، سیاسی و تیز بین این جنبشها است. یکی از اصول پایه ای برای کمونیستها دخالتگری در هر امری در جامعه بویژه در دوره های انقلابی و در مقطع اعتراضات گسترده اجتماعی است. فراخوان بایکوت “تجمع سکوت” راه حل نیست بلکه خود نوعی سکوت است.
۸ شهریور ۹۷
۳۰ اوت ۲۰۱۸