دولت اردوغان پایگاه توحش اسلامی

انترناسیونال ۶۲۲

دولت اردوغان بعد از شکستش در انتخابات ماه ژوئن، فضای فاشیستی ای را در ترکیه دامن زده و بویژه تهاجم گسترده ای را به احزاب کردی آغاز کرده است. ظاهرا موضوع حمله سازمان پ ک ک است. اما در واقع حزب دموکراتیک خلقها (HDP) که در انتخابات حدود ١٣ در صد رای آورد و با ٨٠ کرسی امکان شرکت در پارلمان ترکیه را بدست آورد، مورد بیشترین حملات دولت اسلامی ترکیه قرار گرفته است. همین امروز چند تن از شهرداران وابسته به این حزب دستگیر شدند. دادستان ترکیه برای دمیرتاش رئیس این حزب پرونده سازی کرده و حتی برای او مجازات اعدام را مطرح نموده است. اما نظر سنجی ها نشان میدهد که در میان مردم محبوبیت دمیرتاش و حزب دموکراتیک خلقها بسیار افزایش یافته و این حزب به حزب سوم ترکیه صعود کرده است. همزمان حملات هواپیماهای ارتش ترکیه به مواضع پ ک ک و برخی دیگر نیروهای کردی در عراق و سوریه و ترکیه مدام جریان دارد و تاکنون صدها نفر از مردم در این مناطق به قتل رسیده اند. بنا به گفته نخست وزیر ترکیه بمباران و موشک باران پایگاههای پ ک ک در اقلیم کردستان با حمایت و چراغ سبز مسعود بارزانی صورت گرفته است. و این خود ماهیت ناسیونالیسم کرد را نیز برملا میکند.

صورت مساله

روشن است که در راس این سیاست شخص اردوغان و حزب اسلامی عدالت و توسعه (AKP) قرار دارد. ظاهر مساله اینست که پ ک ک دو تن از افراد پلیس ترکیه را به قتل رسانده و اعلام کرده است که آتش بس غیر رسمی ای که میان این حزب و دولت وجود داشت به پایان رسیده است. و این رویداد بعد از انفجار خونین اوت در محل تجمع جوانان سوسیالیست در شهر سوروچ بود که در آن ٣٧ نفر کشته شدند و دهها تن زخمی شدند. این تجمع در واقع مراسمی بود که پیش از عزیمت شماری از جوانان به کوبانی برای کمک به مردم این شهر برپا شده بود. پ ک ک مسبب و عامل این حمله را داعش با حمایت و همکاری پلیس ترکیه میداند. دولت اردوغان از این حرکت پ ک ک فورا استقبال کرد و دست به لشکر کشی به مناطق کردنشین در ترکیه و حمله هوایی به پایگاههای پ ک ک در عراق و سوریه زد. از این پس آنچه شاهدیم اینست که دولت اردوغان بشدت بر طبل جنگ میکوبد و سخنگویانش این روزها با زبان فاشیستها سخن میگویند. اعلام میکنند که تا پ ک ک نابود نشده حملات ادامه خواهد یافت. حزب دموکراتیک خلقها را مدام زیر فشار و تهدید قرار میدهند. مخالفت با حملات ترکیه به پ ک ک را خیانت اعلام میکنند. بر طبل وطن پرستی و “خون ترک” و عرق میهن پرستی میکوبند. و هواداران حزب دموکراتیک خلقها را مورد تعرض قرار میدهند. اکنون در ترکیه یک فضای نگرانی و ترس در میان مردم حاکم شده است. بسیاری بر این باورند که دولت اردوغان در تلاش است که شرایط دهه نود را که فضای سرکوب و جنگ و حکومت نظامی حاکم بود را به ترکیه بازگرداند.

در مورد اهداف دولت اردوغان ارزیابیهای متفاوتی وجود دارد. اما بسیاری بر این باورند که اساس مساله اینست که دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه بعد از انتخابات ماه ژوئن که به نتایجی بسیار پایین تر از حد انتظار خود دست یافت، حزب دموکراتیک خلقها را مانع اصلی خود میداند و میخواهد این حزب را از سر راه خود کنار بزند. همانگونه که اشاره شد بخش زیادی از تیلیغات فاشیستی و ناسیونالیستی روزهای اخیر متوجه hdp  و رهبر آن دمیرتاش است. اکنون با توجه به اینکه حزب عدالت و توسعه موفق نشده است متحدی برای ائتلاف در دولت آتی پیدا کند، شرایط بسوی انتخابات جدیدی حرکت میکند. تلاش اردوغان اینست که با دامن زدن به جو ضد کردی و ضد دمیرتاش در اننخابات بعدی مانع راه یافتن حزب دموکراتیک خلقها به پارلمان شود.

ستون فقرات قهقرای اسلامی

هدف اصلی اردوغان و حزب اسلامی “عدالت و توسعه” اما از انتخابات بعدی بسیار فراتر میرود. دولت اردوغان از عقب نشینی های داعش و پیشروی نیروهای کرد در سوریه و ایجاد مناطق خود مدیریتی و محبوبیت پیدا کردن نیروهای مردمی در این منطقه وحشت دارد و نگران و وحشت زده است که این پیشروی ها بر فضای آزادیخواهی و حق طلبی در ترکیه و بویژه در کردستان ترکیه نیز بیشتر دامن بزند. به همین دلیل انفجار مرکز حمایت از کوبانی در سوروچ و کشتار جوانان حزب سوسیالیست در این شهر به نحو قابل فهمی میتواند کار پلیس اردوغان باشد.

دولت اردوغان ستون فقرات ارتجاع و توحش اسلامی و پیشروی داعش و شرکا در منطقه است. کم نبودند نیروها و رسانه هایی نظیر بی بی سی و شخصیتهایی که تا یکی دوسال پیش در مدح و ثنای “اسلام مدرن و میانه” اردوغان قلم فرسایی میکردند. کم نبودند کسانی که اسلام اردوغانی را نوعی اسلام پیشرو و اهلی شده و قابل تحمل تحلیل میکردند. اما همانگونه که ما همان زمان گفتیم “اسلام مدرن و میانه” چیزی جز همان توحش کثیف اسلامی در موقعیت عقب رانده شده و شکست خورده نیست. اگر طی یک سال گذشته شاهد یکه تازی خونخوارترین و کثیف ترین جریان اسلامی یعنی داعش در منطقه هستیم که تلاش دارد با شنیع ترین و غیرقابل وصف ترین جنایات جوامع را به قهقرا ببرد، و اگر این جریان موفق شده است پیشرویهای قابل ملاحظه ای در عراق و سوریه داشته باشد و بخشهای وسیعی از مناطق را زیر سیطره خود نگه دارد و زندگی مردم به جهنمی غیرقابل وصف تبدیل کند، اساسا با حمایت و همراهی دولت ترکیه و متحدین آن نظیر پادشاهی سعودی است. بنا به یک گزارش دولت اردوغان رسما اجازه داده است ١٥ هزار نفر براحتی از مرز این کشور عبور کنند و به صفوف جنایتکاران داعش در سوریه و عراق بپیوندند. گزارشهای بسیاری از همراهی دولت اردوغان با داعش منتشر شده است. اما متاسفانه تمام نفرت از داعش بر سر اردوغان و حزبش فرونریخت. این دولت آنچنانکه باید در سطح بین المللی مورد تعرض گسترده مردم شریف جهان قرار نگرفت. آنگونه که باید افشا و رسوا نشد. آنگونه که باید زیر ضرب و فشار تظاهراتها و اعتراضات و اکسیونهای نیروهای چپ و سکولار و انسان دوست قرار نگرفت. در شرایط کنونی مبارزه با توحش اسلامی داعش و تروریستهای اسلامی در سوریه و عراق بدون مبارزه ای قاطع با دولت ترکیه و عربستان معنایی ندارد.

رها کردن افسار فاشیسم ترکی علیه مردم کردستان عملا علیه نیروهای ضد داعش و اساسا با این هدف صورت میگیرد که با ایجاد فضای جنگی رعب و سرکوب مانع پیشروی و حق خواهی مردم کردستان ترکیه شود و کلا جنبش چپ و سکولار در ترکیه را عقب براند. اردوغان و حزب اسلامیش بر خلاف آنچه ادعا میکند با داعش وارد جنگ نشده است. بنا به یک گزارش طی دو سه هفته گذشته که بنا به ادعای آنها “جنگ با داعش و پ ک ک” شروع شده تنها یک بار به سوی داعش شلیک شده و تمام حملات متوجه پایگاههای پ ک ک و نیروهای کردستان سوریه و “یگانهای مدافع خلق” بوده است. حتی نیروهای آمریکائی به این اذعان کرده اند که ترکیه بیشترین حمله اش متوجه کردهاست و نه داعش. مشغله اصلی دولت اردوغان اکنون اینست که با ایجاد یک منطقه حائل در سوریه مانع به هم پیوستن مناطق کردنشین کوبانی و عفرین شود و نیروهای کرد سوریه را از بهم پیوستن و ایجاد مناطق خود مدیریتی دور کند. درعین حال اردوغان میخواهد در این فضا بر انتخابات جدید و کل فضای جامعه تاثیر بگذارد.

اردوغان شاهد اینست که حاکمیت حزب اسلامی عدالت و توسعه در ترکیه در حال افول است و با مصافهای جدی اجتماعی مواجه است. تلاش این حزب برای اسلامی کردن قوانین و جو اجتماعی با سد مقاومت و مقابله جدی نیروهای چپ و سکولار مواجه شده و تاکنون موفقیتی نداشته است. چرخش به سمت یک فضای حکومت نظامی و جنگی و تلاش برای جلب نیروهای ارتجاعی و افراطی ناسیونالیست ترک، در عین حال تقلایی است برای عقب راندن این جو اعتراضی اجتماعی و سرپا ماندن در فازی طولانی تر.

انتخابات جدید

از ٢٣ اوت یعنی چند روز دیگر مهلت برای تشکیل دولت جدید به پایان میرسد و بنا به قانون باید دولتی موقت تشکیل شود و انتخابات جدیدی را برگزار کند تا تکلیف دولت تعیین شود. احمد داود اوغلو نخست وزیر ترکیه از تشکیل دولت بعدی انصراف داده و این بدان معناست که ماموریت تشکیل دولت باید به حزب دیگری به جز عدالت و توسعه واگذار شود. دولت اردوغان امیدوار بوده است که در سایه موج پان ترکیستی و فضای رعبی که ایجاد کرده در انتخابات بعدی آرای بسیاری از ناسیونالیستهای ترکیه را به خود جلب کند و بتواند مانع ورود حزب دموکراتیک خلقها به پارلمان شود و به تنهایی به اکثریت ٥٠ درصدی برسد و بر اساس آن بتواند به اهداف خود که تغییرات اساسی در قانون اساسی ترکیه به نفع قوانین اسلامی  و حزب “عدالت و توسعه” و افزایش اختیارات رئیس جمهوری است دست یابد. اما آخرین نظر سنجی ها نشان میدهد که این تقلا محکوم به شکست است. همین امروز ١٩ اوت  بنیانگذار و مالک شرکت نظرسنجی متروپل اوزر سنجر در برنامه ای زنده از کانال CNNturk، اعلام کرد که “در تحقیقات میدانی مفصلی که در چند هفته گذشته داشتیم و نظرسنجی های مختلفی که برگزار کردیم افزایش قابل توجه آرای حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) را مشاهده کردیم. ترک ها، حکومت و دولت ترکیه یک خطای استراتژیک کرده و حزب دموکراتیک خلق ها را به تنها حزب کردی تبدیل کرده و کردها را از حزب عدالت و توسعه دور کرده اند. اگر نظر بنده را بخواهید با توجه به تحولات موجود در ترکیه و با توجه به تحقیقاتی که شرکت نظرسنجی متروپل انجام داده است حزب دموکراتیک خلق ها خواهد توانست جای حزب حرکت ملی ترکیه را گرفته و به حزب سوم ترکیه تبدیل شود.”. یک نظر سنجی دیگر گویای اینست که محبوبیت دمیرتاش در میان مردم کردستان ترکیه از اوجالان بیشتر است.

این نظر سنجی ها نشان میدهد که واقعیت پیچیده تر از آنست که اردوغان تصور میکند. هم اکنون دولت موقت رسما باید از نمایندگان احزابی تشکیل شود که در انتخابات قبلی به پارلمان راه می یابند و به نسبت آرایشان در دولت نماینده داشته باشند. اردوغان حتی این حق را هم میخواهد از حزب دموکراتیک خلقها بگیرد. اما این تقلاهایش با واکنش احزب مختلف مواجه شده و حتی حزب جمهوریخواه ترکیه  که یک حزب میانه رو لیبرال تلقی میشود اعلام کرده است که اگر حزب دموکراتیک در دولت سهیم نشود حزب جمهوری خواه نیز در دولت شرکت نخواهد کرد. و این میتواند به شکست اردوغان و رسوایی او بینجامد. این معضل کنونی دولت اردوغان است. تنها راه برای حزب اردوغان اینست که فضا را نظامی و تروریزه کند و با براه انداختن موج گسترده ای از سرکوب و جنگ و دود، به حکومت خود ادامه دهد. اما این تلاش حتی اگر در کوتاه مدت شانسی داشته باشد در میان مدت به شکستی بسیار سنگین برای این حزب منجر خواهد شد که از آن سر بلند نخواهد کرد.  حتی در سطح بین المللی اردوغان زیر فشارهای جدی قرار دارد و هم پیمانانش در اتحادیه اروپا و غرب برای همکاری با او چندان راحت نیستند. فاکتور بین المللی چه از جانب دولتها و چه از جانب فشارهای اعتراضی عمومی پتانسیول عظیمی دارد که کل سیاستهای اردوغان را با ناکامی مواجه کند.

نتیجه

دولت اردوغان یک دولت بشدت ارتجاعی است که ظرفیتهای ضد انسانی و جنایتکارانه زیادی در همین چند ساله از خود نشان داده است و در ظرفیت توحش با جمهوری اسلامی ایران و سایر بلوکهای  ارتجاع اسلامی برابری میکند. این دولت با تناقضات زیادی مواجه است و در داخل جامعه ترکیه با مقابله و مخالفت وسیع مردم مواجه است. اقدامات اخیر این دولت علیه مردم کردستان ترکیه و عراق و سوریه موج نفرت گسترده تری را متوجه آن کرده است. حاکمیت حزب اسلامی عدالت و توسعه در منطقه بسیار خطرناک است و به سرنوشت همه مردم منطقه از جمله ایران مستقیما ربط پیدا میکند. مقابله با داعش و قهقرای اسلامی نیز بدون مقابله قاطع و گسترده با دولت اردوغان امکان پذیر نیست. با توجه به همه اینها این دولت باید زیر ضرب نیروهای چپ و سوسیالیست و مردم شریف جهان قرار گیرد. شکست و به زیر کشیدن اردوغان و حزب اسلامیش را باید هدف جدی یک حرکت بین المللی قرار داد. یک کار ما کمونیستها باید این باشد که نشان دهیم که داعش از توهم مردم زاده نشد بلکه فاشیسم اسلامی و داعش را دولت آمریکا مستقیما خلق کردند، دولت مالکی و جمهوری اسلامی بستر رشد آنرا فراهم نمودند، و دولت ترکیه و عربستان آنرا پرورش دادند و بزرگ کردند. و کلیدی ترین نقش را تاکنون دولت اردوغان ایفا کرده است. دولت اردوغان اکنون با گام گذاشتن در ایجاد فضای جنگی و ایجاد جو حکومت نظامی و سرکوب، دور تازه ای از جدال های سیاسی را در ترکیه و منطقه شعله ور میکند که باید به استقبال آن رفت و با دخالتگری فعال در آن، شکست این دولت و سرنگونی حزب اسلامی عدالت و توسعه با حرکت گسترده مردم ترکیه را تقویت و تضمین نمود.