انتخابات اخیر ترکیه نشاندهنده رویگردانی مردم از دولت اسلامی حاکم و گسترش آرمانها و ایده های چپ و مترقی در جامعه بود. البته هنوز حزب اسلامی عدالت و توسعه اکثریت کرسیها را در اختیار دارد ولی دیگر از اکثریت کافی برای تشکیل یک دولت غیر ائتلافی و پیشبرد سیاست افزایش اختیارات رئیس جمهور و بویژه اسلامیزه کردن بیشتر جامعه که از اهداف اردوغان بود برخوردار نیست. انتخابات در واقع رویگردانی مردم از حزب اسلامی حاکم و سوق یافتن جامعه به چپ را به نمایش گذاشت.

یک نتیجه این گرایش جامعه به چپ موفقیت حزب دموکراتیک خلقها بود که توانست با ارائه یک مانیفست انتخاباتی و طرح خواستهائی از یک موضع مترقی ۸۰ کرسی پارلمانی را از آن خود کند. بخشهای این پلاتفرم در مورد حقوق کارگران و زنان و اقلیتها و کودکان و غیره گرچه از حزب عدالت و توسعه و دیگر احزاب راست و چپ سنتی در ترکیه جلو تر است اما هنوز با برنامه یک حزب نه تنها چپ بلکه سکولار و ضد مذهبی بسیار فاصله دارد. حتی خواست پایه ای جدائی مذهب از دولت به صراحت و روشنی در این مانیفست مطرح نشده است. اما بندی در این برنامه انتخاباتی وجود دارد که  تا کنون در برنامه حتی چپ ترین احزاب در کشورهای خاورمیانه و اسلامزده وجود نداشته است. این بند اعلام میکند:

“ما به تبعیض مبتنی بر جنسیت و سرکوب گرایش‌های جنسی پایان خواهیم داد.ما افراد دگرباش جنسی را قادر خواهیم ساخت تا زندگی برابر، عزتمندانه، و انسانی را به پیش ببرند.“

این طرح صریح دفاع از حقوق همجنسگرایان در برنامه انتخاباتی حزبی در یک جامعه اسلامزده و کسب موفقیت در انتخابات بر مبنای این برنامه، نشانه ابراز وجود گرایش چپ ضد مذهبی و ضد تابوهای پوسیده اخلاقی- اسلامی در  جامعه ترکیه است. در فرهنگ و قوانین اسلامی همجنسگرایی گناه کبیره ای است که باید با اعدام  پاسخ بگیرد و موفقیت انتخاباتی حزبی با مانیفستی علیه این تابوی اخلاقی- مذهبی در واقع اعلام مخالفت جامعه با دولت اسلامی اردوغان و تابوها و دگمهای پوسیده اخلاقی آنست. در این انتخابات چپ جامعه، نه بخاطر راه یافتن احزاب تازه به پارلمان، بلکه بدلیل به عقب رانده شدن دولت اسلامی حاکم، زمینه مساعدی برای پیشرویهای بیشتر پیدا کرده است. این چپ اجتماعی میتواند و باید بر متن این شرایط تازه به حزب سیاسی رادیکال و کمونیستی که بتواند نماینده  آمال آزادیخواهانه و برابری طلبانه مردم باشد شکل بدهد.

انترناسیونال ۶۱۲

یادداشتهای هفته

حمید تقوایی