ناصر اصغری: سه فیلم که باید دید

“فقط می خواست یک زندگی انسانی داشته باشد”

در آخرین روزهای سال ٢٠١٥ بالاخره تصمیم گرفتم که دو فیلم دیدنی و الهام گرفته از اعتصابات تأثیرگذار معدنکاران آمریکا را ببینم. فیلم‌های Matewan (میت ‌وان) و Salt of the  earth (نمک زمین).

در عرصه ادبیات، در میان کوهی از رمان، فیلم، تئاتر، نقاشی، شعر و غیره که به مبارزات کارگران پرداخته باشند به ندرت رمان و یا فیلمی که ارزش دیدن و یا خواندن داشته باشد برخورد می کنیم. دو فیلم فوق از دیدنی ترین فیلمهایی هستند که یک علاقمند به مسائل کارگری می توانند ببیند. داستان هر دو فیلم الهام گرفته از مبارزات کارگران معدنکار اعضای “اتحادیه معدنکاران آمریکا” (UMWA) هستند که هنوز هم از اتحادیه های رادیکال است.

فیلم Matewan که در سال ١٩٨٧ ساخته شده است داستان مبارزه کارگرانی است که به تازگی موفق شده‌اند اتحادیه خود را سازمان دهند و در مقابل کارشکنی و جنایات رٶسای معدن می ایستند. داستان فیلم اما تنها به مبارزه معدنکاران با مدیران خلاصه نمی‌شود. نقش خانواده‌های کارگران در این مبارزه، نقش فعالین و رهبران کارگری در متحد کردن کارگرانی که رٶسای معدن برای شکستن اعتصاب از ایتالیا و همچنین کارگران سیاهپوستی که از ایالات جنوبی آمریکا به این شهر (Matewan) آورده بودند، این فیلم را فوق العاده جذاب می کند. بخش جذاب دیگری از فیلم، پرداختن به نقش جاسوسان و نقشه های کثیف مدیریت است که کارگران و فعالین کارگری با درایت و هوشیاری آنها را نقش بر آب می کنند. فیلم همچنین همدستی مقامات مختلف از دولتهای محلی، ایالتی و فدرال با رٶسای معدن را به خوبی به تصویر می کشد.

در بخشی از فیلم مادر یکی از جوانانی که توسط اراذل و جنایتکاران مدیریت به قتل می‌رسد، در مراسم دفنش می‌گوید: “فقط می‌خواست یک زندگی انسانی داشته باشد”. فیلم Matewan چنان دیدنی است که بیننده، بخصوص اگر کمی با مسائل و تاریخ مبارزاتی کارگران آشنا باشد، صحنه به صحنه اشک شادی و غم  بر صورت بیننده جاری می کند.

فیلم دوم، “نمک خاک” در دهه ٥٠ قرن گذشته و توسط گروهی از دست اندرکاران سینما که توسط پروژه مکارتیسم در لیست سیاه قرار گرفته بودند ساخته شده است. فیلمی سیاه و سفید و فوق العاده دیدنی عموما زندگی کارگران  مکزیکی الاصلی که مورد تبعیض قرار گرفته‌اند را به تصویر میکشد. تأکید اصلی فیلم بر نقش تعیین کننده زنان و خانواده های کارگران اعتصابی در به پیروزی رساندن اعتصاب کارگران است.  رادیکالیسم کارگران و بخصوص رهبران و فعالین این اعتصاب و همچنین نقشی که زنان کارگران برای خود در این اعتصاب قائل هستند، محدودیتهای سیاستهای اتحادیه گرائی را دور می زند و آنجا که مدیریت احکام قانونی متعددی برای شکستن اعتصاب می گیرند، خانواده ها دخالت می کنند و بقول کاراکتر اصلی فیلم که همسر یکی از معدنکاران است، “برای همسران آنها پر از درس برای آموختن است”.

“نمک خاک” هم بر اتحاد کارگران معادن دیگر که در اعتصاب نیستند، با کارگران اعتصابی تأکید می کند ونشان میدهد  که چگونه کارگرانی که در اعتصاب نیستند هم  با حضور در جاهایی که لازم بود و هم با فرستادن کمکهای مالی از جاهای دورتر، ادامه اعتصاب را ممکن ساختند.

فیلم Norma Rae (نورما ری) سومین فیلم در همین رابطه (اعتصاب کارگران آمریکا) است که سالها پیش دیده ام، اما هنوز هم بخشهایی از آن روبرویم قراردارند. این فیلم نشان میدهد که چگونه تصمیم و پافشاری کارگران و بخصوص عزم و اراده یک فعال و رهبر کارگری به اسم Norma، وهمچنین سازماندهی دقیق کارگران در یک محیط کار، مدیریت قلدر و ضدکارگر شرکت را شکست داد.

دیدن این سه فیلم فوق العاده تماشایی را به همه علاقمندان به مسائل جنبش کارگری و بخصوص به کسانی که برابری و عدالت مشغله شان است، توصیه می کنم.

٣ ژانویه ٢٠١٦