باید به کمک مردم “آب باریک” شتافت، از حکومت اسلامی افغانستان کاری ساخته نیست

بهروز مهرآبادی

        ساعتی قبل از ظهر روز جمعه ۱۱ اردیبهشت بخش وسیعی از تپه خاکی مشرف به روستای آب باریک در شهرستان ارگو، استان بدخشان افغانستان به حرکت در آمد و بخشی از این روستا را در زیر گل و لای مدفون ساخت. صدها نفر از اهالی روستا و روستاهای اطراف به کمک شتافتند تا با ابزار ابتدایی خود مدفون شدگان را از زیر آوار نجات دهند. ساعتی بعد بخش دیگری از تپه بسوی روستا سرازیر شد و تعداد بیشتری را در کام خود فرو برد.
        خبر این فاجعه بزرگ بسرعت منتشر شد. مقامات مختلف محلی در گزارشات ضد و نقیض خود آمار کشته شدگان را بین ۲۰۰ تا ۲۵۰۰ نفر اعلام کردند و نشان دادند که هیچ خبری از وضعیت منطقه آسیب دیده ندارند. اما سازمان های امداد رسانی در گزارشهای مختلف خود تعداد کشته شدگان را بیش از ۲۷۰۰ نفر اعلام کرده اند و این در حالی است که صدها خانواده بخاطر از دست رفتن خانه های خود آواره شده اند.
        مقامات افغانستانی روز شنبه آغاز عملیات امداد رسانی و نجات را اعلام کردند و بعد از چند ساعت خبر از توقف عملیات نجات دادند و اعلام کردند که محل لغزش زمین تبدیل به یک گورستان عمومی خواهد شد. در حقیقت هیچ عملیات نجاتی توسط دولت انجام نشد. در چنین حوادثی بایستی حداقل تا دو هفته عملیات خاکبرداری انجام گیرد و از دستگاههای زنده یاب و از جمله سگهای آموزش دیده استفاده شود تا جان کسانی که در میان آوار زنده هستند و یا زخمی شده اند، نجات داده شود. اما دولت افغانستان بجای ارسال ماشینهای خاکبرداری و امکانات فنی، چند آخوند به منطقه فرستاد تا برای زنده ها هم “نماز میت” بخوانند. برای نجات جان مدفون شدگان در زیر آوار و گل و لای هیچ اقدامی از سوی دولت انجام نگرفت، اما مردم منطقه به کمک شتافتند و با بیل و کلنگ و دستهای خالی گل و لای را کنار زدند تا بتوانند حداقل جنازه های عزیزان خود را از زیر گل و لای بیرون بیاورند.
        دولت افغانستان همانند همتای خود در ایران منطقه مصیبت زده را امنیتی و آنرا “ممنوعه” اعلام کرد. شورای وزیران افغانستان به ماموران امنیتی در استان بدخشان دستور داد تا از ورود افراد به “منطقه ممنوعه” جلوگیری کنند. گل محمد بیدار معاون والی بدخشان چنین استدلال کرد که افراد زیادی از مناطق دیگر به محل حادثه آمده و خواهان دریافت کمک هستند. در حالی که مقامات دولتی اعلام کرده اند که روستای آب باریک در منطقه ای صعب العبور قرار گرفته و رفتن به آنجا و امداد رسانی بسیار مشکل است. هر چند که این استدلال نیاز و استیصال مردم سایر نقاط را نشان می دهد اما بدیهی است که مردم فقیر سایر مناطق به آسانی امکان رفتن به آنجا و دریافت کمک را ندارند. این اقدام شورای وزیران افغانستان فقط برای جلوگیری از عزیمت گروههای امداد رسانی مردمی به منطقه و مخفی نگاه داشتن بی مسئولیتی دولت در تشدید ابعاد این فاجعه و همچنین باز گذاشتن دست ارگانهای حکومتی در دزدیدن کمکهائی است که توسط دولتها و نهادهای بین المللی به منطقه ارسال شده است. گزارش های منتشر شده خبر از توزیع دهها تن آرد کهنه و گندیده در بین مردم و کشمکش باندهای در قدرت بر سر تصاحب کمک های ارسال شده، دارد.
        لغزش زمین را نمی توان عامل اصلی کشته شدن مردم روستای آب باریک دانست. بسیاری از حوادث طبیعی نظیر زلزله و سیل و یا لغزش زمین قابل پیش بینی هستند. بویژه در ولسوالی ارگو در استان بدخشان این حادثه کاملا قابل پیش بینی بود. کسانی که آگاهی کمی از علم زمین شناسی دارند با توجه به جنس زمین های منطقه، وجود خانه های روستایی در دامنه و یا در بالای شیب های تند و همچنین ریزش باران های شدید در منطقه، می توانستند بروز چنین واقعه ای را پیش بینی کنند. به کمک تکنولوژی مدرن به راحتی می توان این کار را کرد. در حالی که هر وجب خاک افغانستان توسط ماهواره ها در جستجوی معادن و برای اهداف نظامی مورد تجزیه و تحلیل و ارزیابی قرار گرفته، نوع زمین های این منطقه و خطرناک بودن زندگی در آن امر شناخته شده ای بود. مقامات افغانستان و متحدان غربی آنها نه تنها کوچکترین اقدامی برای انتقال مردم از مناطق ناامن و اسکان آنها در سایر مناطق نکرده بودند، بلکه حتی از اطلاع رسانی به مردم هم خودداری کرده اند. بعد از بروز این فاجعه است که گوشه ای از حقایق افشا شده و خطراتی که مردم این منطقه را تهدید می کند، مطرح می شود. در حالی که پیشرفته ترین تجهیزات و ماشین آلات مدرن در اختیار ارتش افغانستان و نیروهای نظامی حاضر در این کشور است، هیچ اقدامی برای نجات مردم از زیر آوار انجام نگرفته است. فاجعه آب باریک نشان داد که جان و زندگی مردم نه تنها کمترین اهمیتی برای حکومت افغانستان و حامیان آنها ندارد بلکه آنها نقش مهمی در گسترش ابعاد فاجعه آب باریک و افزایش کشته شدگان این حادثه دارند.
        نزدیک به ۳۰۰ نفر از مردم روستای آب باریک کشته شده و ۲۵۰۰ نفر در میان گل و لای و آوار ناپدید شده اند. چندین هزار نفر از اهالی این روستا بیخانمان هستند. تعداد زیادی از مردم منطقه اطراف ارگو در معرض تهدید لغزش زمین و خطرات مشابه قرار دارند. مردم منطقه نیاز فوری به کمک های پزشکی، غذا، آب آشامیدنی، چادر و مسکن مناسب، سوخت، لباس و وسایل اولیه زندگی دارند. حکومت فاسد قومی ـ اسلامی حاکم بر افغانستان نه می خواهد و نه می تواند کاری برای آسیب دیدگان و مردم این منطقه انجام دهد. این حکومت را دولت آمریکا و متحدان غربی اش برای مردم افغانستان سر هم بندی کرده اند و میلیونها دلار کمک های واریز شده به جیب سردمداران این حکومت سرازیر شده است. “اداره ملی مبارزه با حوادث طبیعی” به رهبری کریم خلیلی که میلیاردر، از اعضای رهبری حزب وحدت اسلامی و معاون رئیس جمهور است اعلام نمود که ما امکانات کشیدن اجساد و زخمی های احتمالی را نداریم و نماز جنازه غیبی برایشان می خوانیم. این در حالی است که پس از چهار روز مردم با دست های خالی خود توانستند یک کودک را از زیر آوار زنده بیرون بیاورند.
        سازمانها و احزاب مترقی و گروههای مردمی در حد توان خود به کمک مردم منطقه رفته اند. این نهاد ها باید مورد حمایت وسیع قرار گیرند. امداد رسانی و توزیع کمک های دریافت شده از داخل و خارج افغانستان باید زیر نظارت نمایندگان مستقیم مردم و نهادهای غیر دولتی انجام گیرد و جلوی دزدی ها و چپاول بیشتر این کمک ها گرفته شود. باید به کمک مصیبت زدگان روستای آب باریک، شهرستان ارگو و مردم افغانستان شتافت و آنها را مورد حمایت قرار داد.*