چهارشنبه گذشته گزارش ۶ هزار صفحهای هیات تحقیق درباره نقش انگلیس در جنگ عراق، که از سال ۲۰۰۹ آغاز به کار کرده بود، منتشر شد. در این گزارش از دولت بلر به دلیل نقشش در این جنگ به شدت انتقاد شده است. معاون سابق تونی بلر این جنگ را غیر قانونی میداند و جرمی کوربین رئیس حزب کارگر خواهان محاکمه او به جرم جنایت جنگی است. عده ای از نمایندگان پارلمان انگلیس نیز به دنبال اعلام جرم علیه تونی بلر بر سر جنگ عراق هستند. محاکمه بوش و تونی بلر به جرم جنایت جنگی خواست بجا و قابل حمایتی است اما مهمتر از آن نقد و افشای سیاست ناظر بر این جنگ و محاکمه دولتها و مقاماتی است که تا امروز به این سیاستها ادامه داده اند.
یک استدلال منتقدین تونی بلر و همچنین منتقدین جرج بوش، اینست که صدام حسین دارای سلاح کشتار جمعی نبوده است و اکنون بحث بر سر اینکه آیا در آن زمان سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و انگلیس از این امر مطلع بوده اند و یا نبوده اند بالا گرفته است. تراژدی مضحکی است. وجود یا عدم وجود سلاحهای کشتار جمعی در عراق علت و انگیزه هجوم نظامی به آن کشور نبود و این را بوش و بلر و همه دولتهای فخیمه غرب هم آن زمان و هم امروز بخوبی میدانند. هجوم به عراق مانند هجوم به افعانستان، هدف سیاسی برقراری و تثبیت هژمونی دولت آمریکا و متحدین غربی اش در دنیای بهم ریخته پسا جنگ سرد را دنبال میکرد و سلاح کشتار جمعی صرفا بهانه و روکش تبلیغاتی این جنگ بود. تلاش کردند میلیتاریسم و قلدری هژمونی طلبانه شان را در لفافه خلع سلاح صدام به مردم بفروشند و نتوانستند. در همان مقطع حمله به عراق جنبش وسیعی در اعتراض به جنگ در بیش از ششصد شهر در سراسر جهان شکل گرفت. امروز که نتایج و پیامدهای فاجعه بار این هجوم نظامی برای مردم منطقه خاورمیانه و همه مردم دنیا آشکار شده است احزاب و دولتهای غربی نیز زبان به انتقاد از “جنگ غیر قانونی” و بی اطلاعی و یا دروغگوئی دولتهای وقت در مورد وجود سلاحهای کشتار جمعی در عراق گشوده اند. اما این نوع نقد حمله به عراق، مانند دفاع آن زمانشان از این جنگ، از توجیه و لاپوشانی سیاست وحشیانه ای که ناظر بر این جنگ بود فراتر نمیرود. نه تنها بوش و بلر، بلکه کل هیات حاکمه امریکا و بریتانیا و متحدین غربی شان باید به خاطر سیاستهای تجاوزگرانه و قلدرمنشی نظامیشان و به جرم کشتار صدها هزار انسان بیگناه در اثر این سیاستها به محاکمه کشیده بشوند. جرم اینان دروغگوئی و یا بی اطلاعی نیست، بلکه کاربرد سلاحهای کشتار جمعی علیه هزارن زن و مرد و کودک و پیر و جوان عراقی است که بمباران هوائی شهر و خانه و کاشانه شان را مانند یک مراسم آتش بازی و یک شو سرگرم کننده، از تلویزیونهایشان نمایش میدادند.
تونی بلر در واکنش به گزارش هیات تحقیق میگوید “هنوز هم فکر میکنم که این کار بهتری بود که صدام حسین برکنار شود و به نظرم سقوط صدام دلیل تروریسمی که امروز در خاورمیانه میبینیم نیست.” در این مورد باید حق را به تونی بلر داد. دلیل تروریسمی که امروز در خاورمیانه می بینیم سقوط صدام نیست بلکه تروریسم نوع بوش و بلر است. تروریسمی که با هجوم به عراق زمینه رشد تروریسم اسلامی را در خاورمیانه و در سراسر دنیا فراهم کرد.