ادبیات سوسیالیستی: آینده مذهب در ایران – گفتگوی سیما بهاری از تلویزیون کانال جدید با اصغر کریمی

فایل پی دی اف ویژه پیاده کردن روی تبلت یا دستکتاپ

فایل پی دی اف ویژه پیاده کردن روی تلفن همراه

لینک به برنامه تلویزیونی در پایین

نفرت وسیعی علیه مذهب و حکومت مذهبی در میان مردم، بویژه نسل جوان در ایران شکل گرفته است. حزب کمونیست کارگری در ادبیاتش از یک جنبش وسیع ضد مذهب صحبت میکند. در برنامه امروز به این مساله میپردازیم. مشخصات و طول و عوض این جنبش چیست، چه مشخصاتی دارد، اهمیت این جنبش چیست، حکومت بعدی در ایران با مذهب چه برخوردی میکند، آزادی مذهب چگونه تضمین میشود و همینطور آزادی بی مذهبی، حزب کمونیست کارگری برنامه و سیاست هایش چیست و از نظر این حزب آینده ایران چگونه خواهد بود؟

سیما بهاری: در اعتراضات مردم شعارهایی مثل؛ اسلامو پله کردین مردمو ذله کردین، و حقوق بازنشسته زیر عبا است امروز، داده میشود. آخوندها سالها است جرات ظاهر شدن در اماکن عمومی را ندارند. جوک های ضد مذهبی تا دلتان بخواهد زیاد است. اینها ریشه در چه دارد؟

اصغر کریمی: این موج بازگشت از مذهب است که بسیار گسترده و عمیق است. موقعی که مردم میبینند به اسم مذهب چه دزدی هایی صورت گرفته، چه اختلاس های بزرگی شده، چطور آیت الله ها  امام جمعه ها و مقامات حکومت به اسم اسلام میلیاردر شده اند، مردم کرور کرور به ماهیت مذهب و حکومت مذهبی و آیت الله و مقدسات مذهبی پی میبرند و آخوند و کل اسلام را عامل بدبختی خودشان میبینند. موقعی که مردم در تظاهرات های توده ای میگویند اسلامو پله کردین مردمو ذله کردین، یا بازنشسته ها شعار میدهند حقوق بازنشسته زیر عباست امروز، میدانند پول هست، هرروز خبر اختلاس های میلیاردی را از زبان خود مقامات میشنوند، نمونه تازه اش همین فیروزآبادی که اخیرا بعد از ۲۵ سال مجبور شد قصر صدها میلیون دلاری را که فقط برای تفریح آخر هفته هایش بود خالی کند، در حالیکه چندرغاز حقوق کارگر را بالا میکشند، خیلی طبیعی است مردم از جماعت آخوند و آیت الله و پیش نماز و کل موعظه هایی که آنها روی منبر میکنند، برمیگردند. یا موقعی که میبینند به اسم الله به خیلی ها تجاوز کردند،‌ به اسم الله هزاران نفر از عزیزان مردم را کشتند، به اسم الله اسید به صورت زنان پاشیدند، به اسم الله زنان را از هر حقی محروم کردند و بطور کلی به اسم الله و اسلام مردم را ذله کردند، از هرگونه آزادی محروم کردند و یک زندگی جهنمی را به اکثریت جامعه تحمیل کردند، روشن است که مردم از مذهب رویگردان میشوند، یک نفرت عمومی علیه مذهب شکل میگیرد و یک جنبش ضد مذهبی بوجود میاید. جدالی بسیار عمیق، سیاسی و در ابعاد دهها میلیونی با مذهب در ایران در جریان است و این فضای جامعه ایران را نشان میدهد.

سیما بهاری: اینها نشانه نفرت مردم علیه آخوند و آیت الله و نفرت علیه حکومت مذهبی است یا علیه خود مذهب؟

اصغر کریمی: علیه هر دو. موج نفرت و اعتراض در ابتدا علیه حکومت شروع شد ولی مردم حکومت را جدا از ایدئولوژی اش نمیدانند. در دوران حاکمیت فاشیسم در آلمان، نفرت عمیق مردم فقط متوجه حکومت هیتلر نشد متوجه خود فاشیسم و کل دستگاه فکری آن هم شد و یک موج قوی علیه فاشیسم در سطح جهان شکل گرفت. بعلاوه در حال حاضر در سطح بین المللی هم پیشرفت علم و تکنولوژی باعث شده که بشر به علت و ریشه پدیده ها پی ببرد و زیراب مذهب زده شود. چون مذهب یک خرافه است و از ناآگاهی مردم تغذیه میشود و با هر درجه علم بی اعتبارتر میشود. اما بویژه در سالهای گذشته مدیای اجتماعی و پخش خبرهای هر روزه تجاوز کشیش ها به کودکان، به موج ناباوری به دین و خدا و موج بی خدا شدن و آتئیست شدن وسیعا دامن زده است. کلیساها دارند خالی تر میشوند و بعضا به فروش گذاشته میشوند. در ایران اما بدلیل حکومت مذهبی این موج برگشت وسیعتر است چون مردم موسیقی هم بخواهند گوش بدهند باید از مذهب رد شوند. آزادی بخواهند یا بخواهند حجاب اسلامی نداشته باشند باید از مذهب عبور کنند. بخاطر یک رابطه ساده بین دختر و پسر باید اخلاقیات اسلامی و آخوند و اسلام و قرآن و احادیث و پیغمبر و همه اینها را زیر پا بگذارند، یا بخاطر خوردن یک لیوان مشروب. نه فقط روشنفکران و تحصیل کرده ها بلکه توده های عادی مردم همه اینها را میبینند و کرور کرور دارند متوجه میشوند که مذهب عامل بدبخثی و ذلالت و گمراهی و محرومیت است. متوجه شده اند که پشت این دستگاه مذهب چه جنایت و کثافت و عفونتی است. در نتیجه، طبیعی ترین چیز این است که موج وسیع مذهب گریزی در میان مردم شکل بگیرد. رویگردانی از مذهب قبلا هم وجود داشته، در دوره مشروطیت جنبشی اجتماعی علیه مذهب و بطرف سکولاریسم شکل گرفت. بعد از آن نویسندگان ضدمذهبی مانند هدایت و دشتی را داشتیم که جامعه روشنفکری تحت تاثیر آنها بود. ولی در دوران جمهوری اسلامی بویژه در یکی دو دهه اخیر این موج بدلایلی که گفتم ابعادی بسیار گسترده و توده ای بخود گرفت. این موج فقط علیه جمهوری اسلامی نیست علیه کل اسلام و دین و خدا و همه مقدسات مذهبی است. مردم مقدسات را دست می اندازند، جوک درست میکنند علیه کل مقدساتی که با تیغ و دشته و سرکوب و انواع جنایت و مردم فریبی به خورد جامعه داده شده و آخوند و آیت الله به منفورترین موجود در جامعه تبدیل شده است.

سیما بهاری: یعنی شما میگویید ایران کشوری اسلامی نیست؟ بالاخره بخشی از مردم مسلمانند. نماز میخوانند و روزه میگیرند و مسجد میروند.

اصغر کریمی: روشن است که بخشی از مردم این اعتقادات را دارند ولی برای اینکه بگوییم جامعه اسلامی است این کافی نیست. جامعه اسلامی است یعنی بخش اعظم مردم طرفدار راه و روش اسلامی در زندگی خود هستند و سنت های اسلامی و قوانین اسلام و قرآن بر زندگی آنها حاکم است دوست دارند آخوند در گوش بچه شان ورد بخواند،‌ بچه هایشان را به مسجد ببرند،‌ مساجد پررونق باشد. ولی کاملا برعکس است مردم دوست دارند موسیقی گوش بدهند که میدانند اسلام مشخصا چه ضدیتی با آن دارد، رابطه دختر و پسر هیچ رنگ و بویی از مذهب ندارد، در زمینه برخورد با کودک مردم فرهنگ کاملا متفاوتی با سنت های اسلامی دارند و کلا راه و رسم حاکم بر زندگی مردم کاملا غیر اسلامی است.

دو جماعت هستند که جامعه ایران را اسلامی میخوانند، یکی خود جمهوری اسلامی و ملی اسلامیون که میگویند ایران اسلامی است پس مردم حکومت اسلامی میخواهند. کل جنبش اسلامی و تخم و ترکه های آن و شخصیت های مرتجع آن میگویند ایران جامعه ای اسلامی است تا بگویند حکومت اسلام برازنده آن است و مشروع است. دسته دیگر دول غربی و احزاب و رسانه های حاکم در غرب هستند که برای اینکه با جمهوری اسلامی رابطه داشته باشند و آنرا به رسمیت بشناسند،‌ میگویند جامعه ایران اسلامی است تا با وجدان راحت تری با جمهوری اسلامی مماشات کنند و جنایاتش علیه مردم را نادیده بگیرند. در اروپا هم عده ای به مسیحیت اعتقاد دارند اما این باعث نمیشود که بگویند فرانسه کشوری مسیحی است یا آلمان و سوئد و انگلیس و غیره مسیحی هستند. جامعه ایران زمان شاه هم اسلامی نبود الان بطریق اولی اسلامی نیست. مشخصه واقعی کنونی جامعه ایران ضد مذهب بودن آن است نه مذهبی بودن آن. بنابراین تمام رسانه ها و حتی بخش هایی از اپوزیسیون جمهوری اسلامی که ایران را اسلامی معرفی میکنند دارند خاک به چشم مردم میپاشند. حکومت اسلامی است اما حتی به زور اینهمه جنایت و دشنه و اسید و سنگسار و اعدام هم حریف مردم نشده که آنها را اسلامی کند. برعکس فرهنگ و رسومات ضدمذهبی رشد کرده و به همین خاطر حکومت اسلامی وصله ناجوری برای جامعه ایران است و مردم میخواهند از آن رها شوند.

سیما بهاری: شما و کلا حزب کمونیست کارگری سالها است از جنبش ضد مذهبی در ایران صحبت میکنید. این جنبش را چگونه تعریف میکنید، چقدر وسعت دارد؟ مشخصات این جنبش چیست؟

اصغر کریمی: این جنبش وسیع و توده ای است و شاخه های مختلفی دارد. طبق آماری از کارشناسان خود حکومت در چند سال قبل منتشر شد حدود ۹۱ و نیم درصد از جوانان با هم رابطه جنسی داشتند که شامل بسیاری از فرزندان و نوه های آیت الله ها هم میشود. و همه میدانند که این از نظر اسلام حرام است و فقط همین یک فاکتور نشان میدهد که جنبش ضدمذهبی چه ابعاد گسترده ای دارد. مساجد خالی است و از هشتاد میلیون جمعیت ببینید چند نفر به مسجد میروند که البته بخشی از آنها عوامل و اوباش حکومتند و حتی بسیاری از آنها هم واقعا اعتقادی به مذهب ندارند. بسیاری از بسیجی ها و پاسدارها هم اعتقادی به اسلام و مقررات اسلام ندارند. از حکومتشان دفاع میکنند اما اینطور نیست که به خانه که میروند نماز یا دعای کمیل میخوانند. کودک در اسلام مثل احشام است و هر کاری بخواهند سر او میاورند و دختر هم طبق قوانین اسلام از ۹ سالگی باید شوهر کند اما واقعا چند درصد مردم مطابق این قوانین و سنت پیغمبر اسلام با کودکانشان رفتار میکنند. یا رواج بی خدایی و لامذهبی در مقیاسی خیلی گسترده و یا جوک هایی که علیه آخوند ساخته میشود، اینها همه نشانه وجود یک جنبش وسیع و عمیقا توده ای ضد مذهبی است. بخش زیادی از مردم در سنین مختلف و نه فقط نسل جوان در طول این سالها ماهیت مذهب را بخوبی شناخته اند. و علیرغم اینکه بخش اعظم مردم در دوران جمهوری اسلامی به دنیا آمده اند و از صبح تا شب احادیث مذهبی به خورد آنها داده شده و آخوند بیشترین امکانات تبلیغی این مملکت در دستش بوده، ولی واقعا حریف مردم نشده اند برعکس از هرچه رنگ و بوی اسلامی دارد زده شده اند. اینرا مقامات مختلف حکومت بارها و بارها اذعان کرده اند. جنبش آزادیخواهانه وسیعی که در جامعه وجود دارد و یا جنبش گسترده سرنگونی طلبی اینها همه نشاندهنده یک جنبش وسیع ضد مذهب است. امروز بخش وسیعی از کسانی که خود را مسلمان میدانند هم میگویند حکومت اسلامی نمیخواهیم حکومت سکولار میخواهیم. اینها همه شاخه های جنبش ضدمذهبی، ضد حکومت مذهبی و جنبشی برای رهایی از شر مذهب است. یک بعد دیگر این جنبش هم جنبش چپ و کمونیستی و مشخصا جنبش کمونیسم کارگری است که سالها علیه مذهب تبلیغ کرده،‌ ماهیت طبقاتی و ضد مردمی آنرا به جامعه معرفی کرده است. ۱۴ سال است کانال جدید با بینندگان میلیونی خود یک فرهنگ و تفکری را رشد داده، ریشه های طبقاتی و سیاسی مذهب را برای مردم توضیح داده،‌ و امروز کم نیستند روشنفکران ضد مذهب که عقاید و اندیشه های خود را در میان مردم تبلیغ میکنند. یعنی یک جنبش وسیع آگاهگری در میان مردم وجود دارد و زمینه بسیار مناسبی برای رشد پیدا کرده است. امروز این جنبش که قبلا بیشتر فرهنگی بود به سیاست کشیده شده و خود را در شعارهای مردم هم نشان میدهد. این جنبش حزب خودش را هم دارد که نقش روشنی در تعمیق و گسترش این فضای غیر مذهبی و ضد مذهبی داشته است.

سیما بهاری: در کشورهای دیگری هم حکومت اسلامی هست، مثل افغانستان و عراق و یا کم و بیش در کشورهای منطقه. آیا در این کشورها هم جنبش ضد مذهبی و نفرت از مذهب وسیع است؟

اصغر کریمی: بله وجود دارد اما در بعدی متفاوت. در افغانستان علیرغم جنایات هولناک طالبان و حکومت قبیله ای اسلامی عقب مانده که همین الان هم حاکم است،‌ یک جنبش ضد مذهب شکل گرفته، یک فرهنگ ضد مذهبی و یک جنبش آزاداندیشی شکل گرفته است، در ترکیه که این جنبش خیلی قوی است، در فلسطین خیلی قوی است و همین چندسال پیش شاهد مانیفست جوانان غزه بودیم که صریحا گفته بودند از همه این دار و دسته های مذهبی متنفریم. در عراق این جنبش ریشه های قدیمی تری دارد،‌ در مصر و لبنان و سایر کشورهای منطقه هم این جنبش هست، اما در ایران بدلایل مختلف طول و عرضش فوق العاده وسیعتر است، سیاسی تر و تعرضی تر است، آگاه تر است، و دارد تاثیر خودش را و تشعشعات خودش را در کل منطقه هم نشان میدهد.

سیما بهاری: شما از فرهنگ مدرن و جنبش رهایی زن صحبت کردید. ربط اینها با مذهب یا با جنبش ضد مذهبی چیست؟

اصغر کریمی: بدرجاتی این مساله را توضیح دادم و اشاره کردم که جنبش رهایی زن یا رابطه دختر و پسر و تفکر و فرهنگ و رفتار مردم با کودک یا تحمیل موسیقی به حکومت و علاقه به فرهنگ اروپایی که از دوره مشروطه شکل گرفته و امروز وسعت بیشتری پیدا کرده است، به همان نسبت هم راه و رسم مذهبی و فرهنگ کپک زده حاجی بازاری کمرنگ تر و کمرنگ تر شده است. به این معنی هرچه این جنبش های مدرن و آزادیخواهانه بیشتر رشد کرده، زیر پای مذهب هم خالی تر شده است.

سیما بهاری: چقدر این جنبش و کلا مبارزه با مذهب با مبارزه علیه سرمایه داری ارتباط دارد؟ به این معنی چقدر جنبش ضد مذهبی یک جنبش چپ است؟

اصغر کریمی: بنظر من یکی از شکوهمندترین اتفاقات جامعه ایران این است که این جنبش ریشه های چپ و ضد سرمایه داری دارد. اینطور نیست که آخوند بخاطر قدیمی بودن تفکرش یا به این خاطر که مخالف علم است، اینقدر منفور است. آیت الله جماعت امروز مظهر و سمبل دزدی و فسادند، مردم در ابعادی چند میلیونی میگویند اینها با استفاده از اسلام و به اسم اسلام‌ میلیاردر شده اند و ما را در فقر نگه داشته اند، مردم بخوبی میدانند که چمکران و امامزاده ها را درست کرده اند که جیب مردم را خالی کنند. مردم از زبان خود مقامات شنیده اند که کله گنده ترین آیت الله ها مثل امامی کاشانی و ریشهری و طبسی و محمد یزدی و شاهرودی و رفسنجانی و غیره و غیره چقدر کارخانه و ملک و معدن مصادره کرده اند و چه سرمایه هایی به هم زده اند و میبینند که مذهب واقعا چه دکان بزرگی است، چه تجارت و بینزینسی است، و آیت الله ها که خود را نمایندگان خدا میدانند و توضیح المسائل مینویسند و مردم فقیر و محروم را موعظه میکنند چه دزدان حرفه ای هستند و تا چه درجه فاسد و ریاکارند. یک دلیل دیگری که میگویم این جنبش ضد مذهبی ریشه چپ دارد هم این است که اگر دویست سال قبل بورژوازی مذهب را مانع رشد خودش میدید و کلیساها را مانع خودش میدید و با مذهب در می افتاد ولی در دهها سال گذشته دیگر سرمایه داری و جنبش ها و احزاب طبقه سرمایه دار مطلقا دیگر این نقش را ندارند و برعکس تلاش کرده اند که مذهب را ابقا کنند، نابرابری ها را توجیه کنند، استانداردهای جامعه را پایین بیاورند. همین رضا پهلوی تا یکسال قبل با عبارت خداوند نگهدار ایران باد اطلاعیه هایش را امضا میکرد یا حزب دمکرات کردستان همچنان قرآن از تلویزیونش پخش میکند، قوم پرستان همینطور و ملی اسلامی ها هم که اسمشان روی خودشان است. هرچند بخش هایی از اپوزیسیون بورژوایی تحت فشار جنبش و فضای ضدمذهبی از سکولاریسم صحبت میکنند اما پیشقراول نبودند، چپ جامعه و این فضای وسیع ضدمذهبی به آنها همین درجه از سکولاریسم را تحمیل کرده است. در برنامه شان هم چیزی در این زمینه دیده نمیشود. حداکثر یک سکولاریسم خشک و خالی میگویند اما حاضر نیستند بگویند این میلیاردها دلاری که توسط نهادهای مذهبی و آیت الله ها بالاکشیده شده مصادره میشود. یا برنامه شان درمورد مذهب رسمی چیست. به این معنی جنبش ضد مذهبی در ایران پایگاهی چپ دارد. البته به این معنی نیست که هر کس ضد مذهب است چپ است و همه آنها که شعار مثلا اسلامو پله کردن میگویند همه چپند، اما این جنبش کاملا رشد فضای چپ را نشان میدهد وگرنه همینطور که گفتم جنبش بورژوایی با مذهب همیشه سازش کرده است.

سیما بهاری: یعنی هر کس ضد مذهب است چپ و سوسیالیست است؟

اصغر کریمی: معنی صحبت من این نیست که هر کس ضد مذهب است چپ است. مردمی هم که شعار میدهند اسلامو پله کردین بعضا منظورشان این است که اسلام خودش بد نیست ولی بالایی ها دارند از آن برای چاپیدن مردم استفاده میکنند ولی حتی همین درک هم به نوعی درافتادن و بی اعتبار شدن و بی اعتبار کردن مذهب است. اما بخش زیادی از مردم هم عمیقا نقش مذهب را شناخته اند و میدانند که کل اسلام و احکام اسلامی و بارگاه و عمارت اسلامی یک بیزینس است برای خالی کردن جیب مردم. یعنی ابزاری برای استثمار است. ابزاری در دست طبقه حاکم است و به مفتخوری یک اقلیت و فقر و محرومیت اکثریت مردم مستقیما ربط دارد. کاملا روشن است که این جنبش و این فضای ضد مذهبی ربطی به جنبش های بورژوایی ندارد، با ضدیت با سرمایه داری عجین شده است و به این معنی کاملا همسو با جنبش چپ و سوسیالیستی است.

قسمت دوم برنامه در پایین این صفحه

سیما بهاری: سراغ آینده ایران برویم. بعد از سرنگونی جمهوری اسلامی. دولت بعدی به مذهب چه برخوردی باید بکند؟

اصغر کریمی: سی سال قبل به ما میگفتند حزب کمونیست کارگری زیادی تند است علیه مذهب، باید به مذهب مردم احترام گذاشت یا اینها باورهای مردم است و باید حساب مذهب مردم را از حکومت جدا کرد، ولی ما به این عقب ماندگی ها گوش ندادیم و گفتیم حتی اگر به نادرست اسلام را یک سلسله باورها بدانیم اما یک حزب پیشرو که نباید دنبال عقب افتاده ترین باورها برود و به آن تمکین کند. ولی امروز آنچه حزب کمونیست کارگری میگوید تندترش را مردم دارند میگویند. آن میلیون ها نفری که از مذهب برگشته اند امروز حزب را خوب درک میکنند و با موضع حزب نسبت به مذهب همسو هستند. این حقانیت حزب را نشان میدهد که از سی چهل سال قبل حقایق مربوط به مذهب را با صراحت با مردم در میان گذاشته است. نکته دیگر اینکه هیچ جریان اسلامی نمیتواند قدرت بگیرد و هر حکومتی بعد از جمهوری اسلامی سر کار بیاید نمیتواند اسلامی باشد و اسلام را به دین رسمی تبدیل کند. جریانی مثل مجاهدین هرچند بخاطر فشار این جنبش ضد مذهبی جنبه هایی از اسلامی بودنش را کمرنگ کرده است ولی مردم از این ها رد شده اند و هزار بار مدرن تر از اینها هستند. مردم مذهب را میلیونی دارند دفع میکنند. مردم فاجعه اسلام و اسلام سیاسی و حکومتش را دیده اند و در نتیجه حکومت بعدی، هر کس سر کار بیاید، یک حکومت سکولار خواهد بود. دست مذهب را باید از قوانین و آموزش و پرورش، از دولت و از جیب مردم کوتاه کرد. باید قوانین سفت و سختی در دفاع از حقوق زن، در دفاع از کودک، در دفاع از سکولاریسم گذراند. قوانین قضایی را باید کاملا از مذهب جدا کرد. در شناسنامه مردم وابستگی به مذهب را باید از بین برد. باید یک شهروند با حقوق شهروندی اش شناخته شود. از نظر اقتصادی هم هزاران میلیارد دلاری که توسط موسسات  مذهبی و امامزاده ها و آیت الله مصادره شده باید پس گرفته شود و صرف رفاه و طب و تحصیل و خوشبختی مردم شود. برنامه حزب ما درمورد مذهب بسیار مفصل تر است و امیدوارم در بخش دوم برنامه بحث مفصل تری در این زمینه داشته باشیم.

سیما بهاری: حزب کمونیست کارگری خود را یک حزب ضد مذهب تعریف میکند. اگر حزب قدرت را بگیرد با مذهب و مردم مسلمان چه میکند؟‌ چقدر آزادی مذهبی وجود دارد؟

اصغر کریمی: حزب کمونیست کارگری ضد مذهب است دقیقا به این دلیل که طرفدار خوشبختی مردم است، اعم از اینکه چه اعتقادی داشته باشند، مسلمانند یا مسیحی یا زرتشتی یا بی مذهب، حزب برای آزادی و رفاه و خوشبختی آنها مبارزه میکند و نمیتواند ضد مذهب نباشد. چون مذهب را مغایر آزادی مردم میداند و آنرا مایه ذلت و تحقیر و بدبختی مردم میداند. بعنوان اولین جریانی که از آزادی های بی قید و شرط بیان و عقیده و فعالیت و رسانه و تجمع و اعتراض دفاع کرده ایم، این آزادی ها روشن است که شامل کسانی هم میشود که اعتقادات مذهبی دارند. حزب کمونیست کارگری احترامی به باورهای مذهبی ندارد اما به آزادی باور احترام میگذارد. مردم باوردهای عقب مانده و خرافی هم دارند. بعضا اعتقاد به خدا دارند یا اعتقاد به مسیح و محمد دارند بعضی ها گاوپرستند، هنوز فرقه هایی پیدا میشوند که فکر میکنند خورشید دور زمین میچرخد یا زمین مسطح است و همه اینها باید در بیان اعتقادات خود کاملا آزاد باشند. هیچکس حق کنکاش در مکنونات قلبی مردم ندارد، هیچکس موقع استخدام یا رای دادن و انتخاب کردن و انتخاب شدن حق پرس و جو درمورد اعتقادات مردم را ندارد. دولت باید آزادی عقیده و بیان را مطلقا به رسمیت بشناسد. ولی ما به خیلی از این باورها مطلقا احترامی قائل نیستیم. ما به افکار ضد زن اعتقاد نداریم، به عقاید ضد کودک اعتقاد نداریم به خرافه اعتقاد نداریم. به این عقاید احترامی هم نمیگذاریم. همانطور که برای فاشیسم که عده ای از مردم هم به آن اعتقاد داشتند احترامی قائل نیستیم. ولی آزادی مردم به این باورها را به رسمیت میشناسیم و همینطور آزادی بیخدایی را. آزادی مذهب همیشه در طول تاریخ وجود داشته یا کم و بیش وجود داشته است، هرچند دولت هایی مثل جمهوری اسلامی پیروان برخی مذاهب را سرکوب میکند، ولی آخوند و مسجد و امامزاده و تبلیغ اسلام همیشه آزاد بوده در این مملکت و این بیخدایان و مخالفین این خرافات بوده اند که هیچوقت آزاد نبوده اند. بنابراین بی خدایی هم باید مطلقا آزاد باشد و از نظر قوانین هیچ محدودیتی برای هیچ نوع اعتقادی نباید وجود داشته باشد.

سیما بهاری: در برخورد به مذهب چه تفاوتی میان حزب کمونیست کارگری با سایر جریانات اپوزیسیون هست؟

اصغر کریمی: تفاوت خیلی زیادی وجود دارد. بخش زیادی از اپوزیسیون از آزادی مذهب حرف میزنند اما یکبار زبانشان نمیچرخد که از آزادی بیخدایان هم حرف بزنند. یا همیشه میگویند باید به باورهای مردم احترام گذاشت. یا میگویند ایران جامعه ای اسلامی است. به آخوند باج میدهند. همین رضا پهلوی که بنظر من خودش اعتقادات مذهبی ندارد ولی پای اعلامیه هایش مینویسد خداوند نگهدار ایران باد و دائم از روحانیت مترقی! حرف میزند. اینها همیشه احتیاج دارند آخوند و روحانیت را کنار خود داشته باشند و به آن باج میدهند. در نتیجه قاطعیت حزب کمونیست کارگری علیه بسیاری از جنایات مذهب را هم ندارند. یک کدامشان نمیگویند میلیاردها دلاری که صرف موسسات مذهبی شده باید مصادره و صرف نیازهای مردم بشود. این خواست را مطرح نمیکنند که دیگر مذهب رسمی نخواهیم داشت. هیچوقت به صراحت نمیگویند که مذهب باید از دولت و آموزش و پرورش و سیستم قضایی و از کل قوانین جدا باشد. اما حزب کمونیست کارگری نه تنها درمورد این مسائل خیلی صریح و روشن حرف میزند و برنامه روشنی دارد بلکه میگوید مذهب مثل دخانیات است باید مثلا کودکان را از آن مصون کرد. یا صریحا از ممنوعیت حجاب کودک حرف میزند و میگوید صرف اینکه پدر و مادری به اسلام اعتقاد دارند، نباید این حق را داشته باشند که حجاب سر دختر بچه خود بکنند. اینها گوشه ها و زوایایی از برخورد حزب کمونیست کارگری به مذهب است. حقوق کودک، حقوق زن و کلا حقوق جامعه با مذهب خوانایی ندارد ولی بخش زیادی از اپوزیسیون نسبت به این مسائل سکوت میکنند و به مذهب امتیاز میدهند. در نتیجه یک تفاوت بسیار اساسی میان حزب کمونیست کارگری با این اپوزیسیون وجود دارد و به این معنی حزب ما بسیار با مردم و آرمان رهایی مردم از خرافه و مذهب و با جنبش ضد مذهبی که در جامعه وجود دارد همراهی دارد.

سیما بهاری: برخی از جریاناتی که خود را چپ میدانند هم مذهب مردم را از حکومت حکومت جدا میکنند و معتقدند که حزب کمونیست کارگری در این زمینه تندروی میکند. در این مورد چه میگویید؟

اصغر کریمی: ما بخشی از جنبش کمونیسم کارگری هستیم و با بقیه چپ تفاوت جدی داریم و از یک جنبش نیستیم. این یک واقعیت است. ولی امروز بخش زیادی از جریانات چپ هم سعی میکنند یه جور شبیه حزب کمونیست کارگری حرف بزنند. قبل تر حتی از تفاوت مذهب مردم با مذهب دولت حرف میزدند، یا از الهیات رهایی بخش صحبت میکردند، ولی از نظر ما همیشه مذهب یک خرافه بوده است. اینکه دختر را میتوان از ۹ سالگی شوهر داد بخشی از مذهب است و ارتجاعی و ضد کودک و ضد انسان است میخواهد این عقیده دولتی باشد یا از طرف بخشی از مردم مطرح شود فرقی در ارتجاعی بودن آن ندارد. یک تفکر عقب مانده و خرافی، عقب مانده و خرافی است میخواهد دولتی باشد یا اعتقاد بخشی از مردم. طبعا این دولت است که حکومت مذهبی و قوانین ارتجاعی مذهبی را تحمیل میکند و این خرافات را به باور بخشی از مردم هم تبدیل میکند، به این معنی حساب دولت را با مردمی که اعتقاد مذهبی دارند باید جدا کرد ولی حساب اعتقاد و این ایدئولوژی را نباید از هم جدا کرد. ولی امروز کمتر جریانی جرات میکند بگوید حزب کمونیست کارگری نسبت به مذهب تندروی میکند چون آشکارا در مقابل جامعه قرار میگیرد. سی سال قبل اینطور نبود امروز مردم هم متوجه شده اند که حزب کمونیست کارگری حق داشت.

سیما بهاری:  صد سال قبل در دوره مشروطه روشنفکران سرشناسی علیه مذهب حرف میزدند. فضای ادبی جامعه ایران برای دوره ای تحت تاثیر نویسندگان ضد مذهبی مثل صادق هدایت و علی دشتی و غیره بود. چرا این پدیده بعدا عقب رفت؟‌ الان وضعیت چطور است؟

اصغر کریمی: دوره مشروطه روشنفکرانی داشتیم که صریح علیه مذهب حرف میزدند بعدها در دهه بیست و سی دشتی و هدایت را داشتیم ولی امروز کمتر نویسندگان بنام و مشهوری داریم که مثل آنها علیه مذهب و اسلام حرف بزنند. البته بعدا اشاره میکنم که در میان نسل جوان و نویسندگان این نسل گرایش ضد مذهب شدیدا رشد کرده است ولی شرایط به آنها اجازه نمیدهد راحت علیه مذهب حرف بزنند. علت این عقبگرد مربوط به اتفاقاتی بی المللی است. طالبان را دولت های غربی و مشخصا دولت آمریکا به جان مردم افغانستان انداختند که دیوار سبزی دور شوروی بکشند. جمهوری اسلامی را سر کار آوردند که چپ قدرت نگیرد و آزاداندیشی رشد نکند. در کنفرانس گوادلوپ تصمیم گرفتند که از خمینی و اسلامی ها دفاع کنند و رسانه بی بی سی را هم در اختیار این جریان گذاشتند و جمهوری اسلامی را سر کار آوردند. قبل از این وقایع در شوروی هم اتفاقاتی افتاد مشخصا در دوره استالین ناسیونالیسم و سرمایه داری قدرت گرفت و چپ و آزاداندیشی که بسرعت تحت تاثیر انقلاب اکتبر در ایران و منطقه و در سطح جهان در حال رشد بود متوقف شد و فضای جامعه تحت تاثیر جنبش ضد امپریالیستی قرار گرفت. حتی در کشورهای غربی هم جریانات چپ عقب مانده ای هستند که از هر کثافتی که به اصطلاح علیه امپریالیسم باشد دفاع میکنند و برایشان مقدس است از اسلام تا جمهوری اسلامی و حسن نصرالله. در ایران هم تحت تاثیر این وقایع جهانی و مخصوصا بعد از کودتای ۱۳۳۲ روشنفکران عقب مانده و مذهب زده ای مثل جلال آل احمد جای روشنفکران ضد دینی مثل هدایت و دشتی را گرفتند و فضای جامعه ایران برای بیش از دو دهه تاثیر اینها قرار گرفت. البته همچنان در میان توده وسیع مردم فرهنگ مدرن غربی در حال رشد بود و در دوره جمهوری اسلامی این فرهنگ اوج گرفت و الان شاهد روشنفکران ضد مذهبی هستیم که هرچند امکان اینکه صریحا علیه مذهب حرف بزنند ندارند ولی کاملا معلوم است که اینها ربطی به مذهب ندارند. طیف وسیعی از دانشجویان و استادان دانشگاه را داریم که ضد مذهبند و جمهوری اسلامی هزاران نفرشان را بعنوان استادان سکولار اخراج کرد. الان ابعاد این جنبش ضد مذهبی و سکولار و افکار آزاداندیشانه و گرایش به علم و حقیقت بسیار وسیع است و اساسا این گرایش است که فضای امروز جامعه ایران را شکل میدهد.

سیما بهاری: بودجه زیادی صرف مذهب میشود و در این چهل سال هم صدها میلیارد دلار صرف ترویج مذهب شده. سیاست حزب در این زمینه چیست؟‌

اصغر کریمی: همینطور که گفتید ابعاد این بودجه خیلی وسیع است سالی چند میلیارد دلار صرف صدها موسسه مذهبی از دفتر نشر آثار امام تا مسجد و امامزاده و گله آخوند و آیت الله و نمازجمعه ها میشود. رادیو تلویزیون که هزینه زیادی صرف آن میشود اساس تبلیغاتش مذهبی است و آیت الله نقش اصلی در این رسانه دارند. حکومت میداند که جنبش ضد مذهبی قدرتمندی وجود دارد و مردم در ابعادی میلیونی ضد مذهب شده اند فکر میکند هرچه بیشتر پول صرف مذهب بکند میتواند آنرا نجات بدهد ولی همه اینها به ضد خودش تبدیل شده است و مردم عمیقا از اینکه اینهمه هزینه صرف مذهب میشود بسیار عصبانی هستند و همین هم به رشد بی مذهبی و ایده های ضدمذهبی کمک کرده است. مردم میگویند چرا این هزینه ها صرف رفاه و تحصیل و طب و تامین زندگی مردم نمیشود. حزب کمونیست کارگری میگوید این اموالی که در این ۳۹ سال توسط موسسات مذهبی مصادره شده تماما باید به جامعه برگردد و صرف رفاه مردم شود. این بخشی از برنامه ما است که جامعه با آغوش باز از آن استقبال میکند.

سیما بهاری: مثلا دهها هزار مسجد و امامزاده و غیره در ایران هست که هزینه های زیادی صرف آنها شده است. با اینها چه میکنید؟

اصغر کریمی: هزاران مسجد خالی در شهرها و روستاها وجود دارد در حالیکه یک صدم اینها درمانگاه و کتابخانه و مهد کودک و محل های تفریحی نداریم. فردا بخش اعظم این مساجد به کتابخانه و درمانگاه و مهد کودک و محل هایی برای شادی و تفریح و رقص و فعالیت های هنری تبدیل میشود. چگونه اینکار صورت میگیرد؟‌ بنظر ما شوراهای مردم که باید در هر محله و شهری و در هر کارخانه و دانشگاهی تشکیل شوند و تصمیم گیری کنند درمورد این مساجد هم تصمیم میگیرند و من فکر میکنم در سراسر کشور حتی در هر ده کوره ای شوراهای مردم تصمیم میگیرند که ۹۰ درصد این مساجد را به اماکنی برای کارهای مفید و مورد نیاز جامعه تبدیل کنند. مردم قطعا به اتفاق رای میدهند که از این هفت مسجدی که در محلشان هست شش تا را به مکان های مفید تبدیل کنند و یکی را برای مومنان خدا نگه دارند. از ۵۰۰۰ متر مربعی که صرف فلان امامزاده شده ۴۰۰۰ مترش صرف کارهای دیگر میشود یا قبر خمینی که چند میلیارد دلار صرف آن شده بخش اعظمش را صرف امور عام المنفعه میکنند و یک اطاقش را هم برای قبر این بابا نگه میدارند. موقعی که مردم رفاه و آزادی و امکانات تفریحی و ورزشی و غیره داشته باشند خرافه هم کم میشود و مشریان این اماکن هم بسیار کم میشود و کم کم این اماکن متروکه میشوند.  

سیما بهاری: جنبش ضد مذهبی بنظر شما چه گام های دیگری باید به جلو بردارد، چگونه میتواند قوی تر و وسیع تر بشود و نقش مهمتری در تحولات سیاسی جامعه ایران داشته باشد؟

اصغر کریمی: جنبش ضد مذهبی در ایران تا همین الان نقشی بسیار مهم و تاریخی ایفا کرده، در جنگی نابرابر با جمهوری اسلامی و زندان و شکنجه و امکانات وسیع تبلیغی رژیم علیه آزاداندیشی پیروز  و باید قدر و اهمیت خود را بداند. این جنبش در دهه های قبل اساسا فرهنگی بوده هرچند کسی که مدافع حقوق زن و کودک بوده و آزاداندیش و غیر مذهبی بوده سرنگونی طلب هم بوده، ولی جنبش ضد مذهبی اساسا در قالب فرهنگی جلو رفته است. الان این جنبش سیاسی شده است. این جنبش نقش مهمی هم در منطقه خواهد داشت، تاکنون هم تاثیرات قابل توجهی داشته است. با سرنگونی جمهوری اسلامی کمر اسلام سیاسی در منطقه شکسته میشود و جنبش سکولار و جنبش های رهایی زن عروج خواهند کرد و حکومت های اسلامی را در هم میشکنند. در سطح بین المللی هم تاثیرات زیادی در عقب راندن مذهب خواهد داشت. ولی باید پلاتفرم خودش را داشته باشد. باید محافل و شبکه های متعدد ضد مذهبی که الان مشغول فعالیت اند خود را به یک پلاتفرم روشنی مجهز کنند، مطالبات این جنبش را بنویسند، تبلیغ کنند، پخش کنند در خانواده ها بحث کنند و انواع شبکه ها و گروهها را برای اینکار سازمان بدهند. این فعالیت ها در شبکه های اجتماعی شکل گرفته است ولی باید ابعاد وسیعتری بخود بگیرد و به یک پلاتفرم روشن که جامعه بعدی با مذهب و نهادهای مذهبی چه برخوردی باید بکند، مجهز شود. چنین پلاتفرمی این جنبش را بسیار خودآگاه تر و متشکل تر میکند و برد آنرا بسیار بیشتر میکند.

سیما بهاری: در ادبیات حزب کمونیست کارگری از صنعت مذهب و مذهب زدایی صحبت میشود. منظور چیست و چه اقداماتی مد نظر دارید؟ این وظیفه دولت است یا احزاب و فعالین و غیره یعنی به شیوه غیر دولتی؟

اصغر کریمی: اگر قبول کنیم که مذهب یک بلیه اجتماعی است، عامل تحقیر و ستم و بیحقوقی و ذلت و فساد است، باید مثل دخانیات به آن برخورد کرد. دخانیات را نباید ممنوع کرد اما کودک را باید از آن مصون داشت. درمورد مذهب هم همینطور است. پدر به صرف اعتقادش نمیتواند بگوید میخواهم بچه ام را حجاب سرش کنم، تربیت اسلامی کنم یا به مدرسه اسلامی بفرستم. نمیتوان جلو شادی و تفریح کودک را گرفت، نمیتوان گفت دخترم را به مدرسه مختلط نمیفرستم. یا در حوزه دفاع از حقوق حیوانات باید قوانینی گذرانده شود که دیگر مرغ و گاو و گوسفند بیچاره را به وحشیانه ترین شکل ذبح اسلامی و شکنجه نکنند. اینها ممنوع میشود. تمام رسم و رسومی که مخل آسایش مردم است باید ممنوع شود. یک سری اقدامات باید انجام داد. تمام قوانین یا نهادهایی که علیه زنان درست شده  باید تعطیل شود. نمیتوان ساعت سه نیمه شب صدای اذان را اینقدر بلند کرد که مانع خواب و آسایش مردم شود. به این معنی بخش زیادی از فعالیت های مذهبی و رسومات مذهبی تعطیل میشود اما مذهب بعنوان یک عقیده شخصی کاملا آزاد است و مردم میتوانند به آن اعتقاد داشته باشند و فرایض مذهبی شان را، تا جایی که با قوانین دفاع از کودک و زن و تحصیل و دفاع از حقوق حیوانات و سایر قوانین مدنی جامعه مغایرت نداشته باشد، انجام بدهند و تبلیغات خودشان را بکنند ولی جامعه بیشتر از هرچیز پذیرای افکار آزادیخواهانه و نواندیشی خواهد بود.

سیما بهاری: چقدر برنامه و سیاست هایی که گفتید با جامعه خوانایی دارد؟

اصغر کریمی: اجازه بدهید ابتدا کمی صنعت مذهب را بیشتر توضیح بدهم و بعد سراغ سوال شما بروم. مذهب و مشخصا اسلام با خمس و ذکات و سهم امام و نذورات و اوقاف یا در جایی که حکومت مذهبی است با انواع و اقسام هزینه ها و موسسات و غیره دارد میچرخد. ما معتقد نیستیم که مذهب یک سری اعتقادات به جن و پری و خر دجال و عاشورا و غیره است. مذهب یک بیزینس است و پشتش میلیاردها دلار پول خوابیده، موسسات بسیار متعددی دارد. واتیکان و مسیحیت هم از جیب مردم تغذیه میشود اما جایی که دولت مذهبی حاکم است‌ سرمایه این صنعت را ضربدر هزار بکنید. چاه چمکران یک صنعت است که فقط برای تحمیق مردم نیست تحمیق میکند و هم برای چاپیدن جیب مردم است. امامزاده ها تماما یک دکان است برای زدن جیب مردم از طریق تحمیق آنها. مذهب یک تجارت بزرگ است. مردم عراق دو سال قبل در خیابان علیه تجار دین شعار میدادند یعنی آیت الله ها و مقامات مذهبی تاجرانی هستند که از قبل مذهب پول درمیاورند و سرمایه اندوزی میکنند. مذهب زدایی به این معنی است که دولت و جامعه باید با این صنعت درافتد. بعنوان مثال باید از همه این موسسات و درآمد آخوندها حسابرسی شود تا کلاه سر دولت نگذارند و حساب و کتاب روشنی داشته باشند و مالیات بدهند و غیره. و اگر بعنوان صنعت ورافتاد خود مذهب هم ریشه اش خشک میشود و از بین میرود و مردم از شر آن رها میشود.

اما آیا این با جامعه همسویی دارد؟ بنظرم کاملا همسویی دارد و جامعه تشنه این اقدامات است. در برنامه یک دنیای بهتر، برنامه حزب کمونیست کارگری موازین و اقداماتی هست که گوشه هایی از آنرا اجازه بدهید اینجا اشاره کنم: جامعه باید بر اساس موازین سکولار و پیشرو باشد و نظام سیاسی کشور هیچ رنگ و بویی از مذهب و همچنین قومیت و ملیت، نداشته باشد. آزادی مذهب و بی مذهبی و جدایی کامل مذهب از دولت، حذف کلیه مضامین و ارجاعات مذهبی در قوانین رسمی کشور، اینکه مذهب امر خصوصی افراد است نه بیشتر، لغو مذهب رسمی، جدایی کامل مذهب از آموزش و پرورش، و اینکه در مدارس باید به بچه ها علم بیاموزند نه خرافات مذهبی، ممنوعیت هر نوع کمک مالی و مادی و معنوی به مذهب و نهادها و فرقه های مذهبی توسط دولت، ممنوعیت مراسم مذهبی خشونت آمیز و غیر انسانی که با اصل آزادی ها و حقوق مدنی مردم و با اصل برابری همه مغایرت داشته باشد، مصونیت کودکان از هر نوع دست اندازی مذهب و مراسم های مذهبی و یا جلب آنها به فرقه های مذهبی، ثبت رسمی ادیان و بنیادهای مذهبی بعنوان نهادهای خصوصی که حساب و کتابشان روشن باشد، حسابرسی شود از درآمدهای فلان آیت الله و فلان مسجد و مالیات هایی که باید بدهند، که نگذارد دزدی کنند یا کلاه سر دولت بگذارند، اینکه درآمدهایشان را از کجا کسب کرده اند. اینها همه باید در قوانین روشن باشد. اینطور نباشد که چون اینها مربوط به مذهبند هر کاری دلشان خواست بکنند. مثل فتوای قتل رشدی که توسط خمینی داده شد و هیچکس خمینی را به دادگاه نکشاند و همینطور مصادره کلیه اموال و اماکنی که نهادهای مذهبی در طول حاکمیت جمهوری اسلامی بالا کشیده اند. اینها گوشه هایی از برنامه حزب کمونیست کارگری است که مورد حمایت قاطعانه جامعه است. جنبش ضد مذهبی و فعالین سیاسی و اجتماعی آزاداندیش باید اینها را به عنوان یک پلاتفرم در دستور کار خود قرار بدهند تا این جنبش خودآگاه تر، متعین تر و متشکل تر شود.این نوع اقدامات است که با با جامعه خوانایی دارد نه امتیاز دادن به مذهب و باج دادن به آخوند. جامعه اینها را میخواهد نه دفاع از آخوند و مذهب.

اینها را اضافه کنم در آینده سیاسی ایران هیچ فرقه مذهبی و اسلامی جایی نخواهد داشت. جامعه ایران بسیار پیشروتر و روشن تر از این حرفها است که محلی به احزاب و سازمانهای مذهبی بگذارد. دولت بعدی در ایران یک دولت تماما سکولار و غیر مذهبی است و جامعه ایران نیز به هیچ سازشی با مذهب و فرقه های مذهبی و شعائر مذهبی تن نخواهد داد.  

تیر 1397، ژوئن ۲۰۱۸

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *