اول مه:
سؤال از شهلا دانشفر دبیر کمیته سازمانده حزب
انترناسیونال: همانطور که در جریان هستید اول ماه مه امسال در شرایطی کاملاً ویژه برگزار شد. از سویی در دل کوران انقلاب مردم و از سوی دیگر در میانه اعتصابات کارگری گسترده. بهطورکلی ارزیابی شما از اول ماه مه امسال چیست؟ چه تفاوتهایی در برگزاری آن بهچشم خورد و چه نقاط برجستهای داشت؟
شهلا دانشفر: اول مه، روز جهانی کارگر امسال روزی تاریخی در دل انقلاب زن زندگی آزادی بود و مهر این انقلاب را بر خود داشت. همانطور که اشاره کردید این روز در میانه اعتصابات کارگری خصوصاً اعتصابات قدرتمند سراسری دهها هزار کارگر نفت سر رسید و بازتاب این اعتصاب را در بیانیهها و فراخوانهای روز جهانی کارگر شاهد بودیم. از جمله سر سخن همه بیانیهها همبستگی با کارگران اعتصابی نفت و تأکید همه بر اعتصابات سراسری بود. درعینحال دیدیم که کارگران اعتصابی نفت نیز در برابر تهدیدات پیمانکاران و مقامات مسئول مفتخور و چپاولگر ضمن تأکید بر ادامه اعتصاب بر گرامیداشت اول مه با ادامه اعتصاباتشان تأکید کردند و این یک پیام مهم اول مه امسال بود. به این اعتبار اعتصابات نفت در مناسبت روز جهانی کارگر گفتمان اعتصاب سراسری را بهعنوان یک گام مهم در پیشروی انقلاب جلوتر آورد. به طور نمادین نیز ما شاهد برافراشته شدن بنر گرامیداشت اول مه از سوی کارگران پروژهای قشم بودیم و در واحد الوفین پتروشیمی ایلام کارگران با پهن کردن سفره خالی مقابل پتروشیمی در اعتراض به فقر و گرانی روز جهانی کارگر را گرامی داشتند. همچنین در ابتکاری جالب شماری از خانوادههای کارگران اعتصابی نفت با انتشار ویدئوکلیپی که بر روی آن خواستهای کارگران معترض نقش بسته بود، همبستگی خود را با کارگران اعتصابی به نمایش گذاشتند.
تجمعات شورانگیز بازنشستگان تأمین اجتماعی در چندین شهر و برافراشته شدن بنر گرامیداشت روز جهانی کارگر توسط این کارگران در اهواز از دیگر صحنههای درخشان بزرگداشت اول مه بود. از جمله در شهرهایی چون کرمان و اهواز و شوش کارگران با مارش قدرتمند خود و فریاد شعارهایشان خیابانها را از آن خود کردند. در شوش علی نجاتی عضو شناخته شده سندیکای نیشکر هفتتپه در میان جمعیت کارگران سخنرانی کرد. این سندیکا یکی از امضاکنندگان منشور خواستهای حداقلی بیست تشکل است. برگزاری اول مه توسط کارگران شاغل در نیشکر هفتتپه نیز یک نقطه مهم حرکت امسال بود. در آنجا کارگران از صبح روز ۱۰ اردیبهشت به مناسبت روز جهانی کارگر در خیابان شیرینی پخش میکردند و وقتی دو نفر از نمایندگان کارگران، یوسف بهمنی و ابراهیم عباسی، مورد تعرض برنامهریزیشده حراست با همدستی ناصری مدیر شرکت قرار گرفتند کارگران در اعتراض دست به تجمع زدند. این درگیری اساساً بهخاطر جلوگیری مراسم روز جهانی کارگر در این شرکت بود.
زمزمههای تدارک برنامههای روز جهانی کارگری و روز معلم در میان معلمان نیز بر پا بود و حکومت که تجربه سال گذشته و فراخوان برگزاری اول مه از سوی شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان در سال گذشته را داشت که پاسخ خوبی هم گرفته بود. امسال با احضارها و تهدیدکردنها با آن مقابله کرد. از جمله در هشتم اردیبهشت درحالیکه شماری از معلمان در ادامه دیدارهای همبستگی به منزل محمد حبیبی معلم زندانی رفته بودند، همه را دستگیر کرد که هنوز ۹ نفر آنها به اسامی ریحانه انصارینژاد، آنیشا اسداللهی، ژاله روحزاد، عسل محمدی، سروناز احمدی، هیراد پیربداقی، کامیار فکور، حسن ابراهیمی و الدوز هاشمی در زنداناند و یک کارزار معلمان آزادی همکاران بازداشتی و تمامی بازداشتشدگان انقلاب است. در اعتراض به این بازداشتها و در گرامیداشت روز جهانی کارگر بود که شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان با به راهانداختن طوفان توییتری خود با هشتگ #اعتصاب_انقلاب پیام رسای خود را در همصدایی با انقلاب اعلام داشت. ما در روز جهانی کارگر همچنین شاهد سومین روز اعتصاب کارگران یزد تایر در اعتراض به وضع بد معیشتی خود و تجمع پرستاران و کادر درمان بیمارستان امام سجاد نیز بودیم.
در اصفهان خانه کارگریهای حکومتی در چهاردهم اردیبهشت در سالن مراسم روز جهانی کارگر را خواستند برگزار کنند. اما کارگران مراسم را برهم زده و با شعارهای “حقوق طبق تورم، خواسته ما همینه” ، “هزینهها دلاریه، حقوق ما ریالیه”، “اجرای همسانسازی بدون حقهبازی” برنامه را دست خود گرفتند و زن شجاعی به بالای سن رفت و با زور میکروفون را از دست مجری برنامه درآورد و با سردادن شعارهای اعتراضات مزدبگیران در کف خیابانها، مراسم حکومتی را به صحنه اعتراض به مصوبه مزدی شورایعالی کار و حکومت تبدیل کرد.
بعلاوه در شهرهای مختلف کردستان بهویژه در سنندج که برگزاری اول مه سنتی دیرینه دارد ما شاهد برنامههای مختلفی از برگزاری روز جهانی کارگر بودیم. در یکی از این برنامهها قرائت پُر صلابت قطعنامه توسط یکی از زنان با یادکردن از مهسا امینی این نماد انقلاب و اعلام شعار نه میبخشیم و نه فراموش میکنیم پیام گویای این روز بود.
یک ویژگی اول مه امسال ابعاد اجتماعی و تودهای آن بود. ۴۸ تشکل از دانشجویان و دانشآموزان و فعالین اجتماعی به مناسبت روز جهانی کارگر فراخوان به اعتصابات و اعتراضات سراسری را داده بودند. این فراخوان وسیعاً در همه شهرها و محلات پخش شد و در اول مه نیز پاسخ خوبی گرفت. از سه شب قبل شعاردهیهای شبانه به مناسبت روز جهانی کارگر در محلاتی از تهران و کرج به راه افتاد. دیوارها با شعارهای ویژه این روز در خیابانها و محلات فضای شهرهای مختلف را به رنگ این روز در آورد. در جاهایی بنرهای گرامیداشت اول مه در خیابانها نصب شده بود. بعلاوه در روز جهانی کارگر دانشجویان این روز را با پرفورمنسهای خود و شعاردهیهایشان گرامی داشتند. بخشی از این فراخوان به مسدودکردن جاده، راهپیمایی و شعاردهیهای شبانه بود. از جمله در ستارخان و صادقیه و تهران پارس فلکه سوم در تهران و در کرج و اصفهان شماری از مردم با فریاد “درود بر کارگر، مرگ بر ستمگر” و شعارهای ضد حکومتی دست به راهپیمایی زدند. شعاردهیهای شبانه نیز در محلات مختلفی در تهران و کرج و در قم و شهرهای دیگر در خیابانها طنین انداخته بود. بلندشدن فریاد مرگ بر دیکتاتور، مرگ بر خامنهای و زن زندگی آزادی بر فضای شهرها هم نشانگر ابعاد تودهای گرامیداشت این روز بود و هم اتصال روز جهانی کارگر را به انقلاب زن زندگی آزادی به نمایش گذاشت.
بدین ترتیب جنبوجوش برای اول مه امسال گسترده و اجتماعی بود. از جمله علاوه بر شعارنویسیها و شعاردهیهای شبانه برنامههای نمادین به مناسبت این روز در جاهای مختلف برگزار شد. برای مثال در تهران و کرج جمعی از زنان با برپایی آکس یونهایی و به دستگرفتن بنرهایی در اعتراض به فقر و استثمار و سرکوب و بیتامینی روز جهانی کارگر را گرامی داشتند.
یک وجه مهم تدارک روز جهانی کارگر قطعنامهها و بیانیههای ویژه این روز بود که از سوی تشکلهای مختلف کارگری، بازنشستگان، معلمان، ندای زنان ایران، کانون نویسندگان ایران و بیانیههای دانشجویان و دانشآموزان بهصورت مستقل و یا با امضاهای مشترک انتشار یافت. در میان آنها قطعنامهای با پانزده امضا از سوی تشکلهای مختلف کارگری، نفت، تشکلهای بازنشستگان، نهادهای دفاع از حقوق زن امضا شده بود. تشکلهایی که عمدتاً امضاکنندگان منشور خواستهای حداقلی با امضای بیست تشکل بودند و اکنون نیز به مناسبت روز جهانی کارگر بر آن منشور تأکید کرده بودند. سرفصلهای مشترک عمده این بیانیهها و قطعنامهها حمایت از اعتصابات کارگران در نفت، منشور خواستهای حداقلی بیست تشکل و تأکید بر اعتصاب و مقابله با سرکوب و اعدام بود. بدینگونه اول ماه مه بار دیگر منشور خواستهای حداقلی بیست تشکل را در مناسبتی چون روز جهانی کارگر بهعنوان پرچم اتحاد مبارزتی همه مردم در انقلاب زن زندگی آزادی جلو آورد و این نیز یکی دیگر از دستاوردهای روز جهانی کارگر امسال بود.
این چنین است که اول ماه مه امسال به یک روز تاریخی در دل انقلاب تبدیل شد.
اول مه:
سؤال از کیان آذر دبیر سازمان جوانان حزب کمونیست کارگری
انترناسیونال: باتوجهبه حضور پرشور جوانان و زنان در انقلاب جاری زن زندگی آزادی و نقش تعیینکننده آنها در تحولات اخیر و شرکت همیشگی دانشجویان در اول ماه مههای سالهای قبل، حضور جوانان و دانشجویان را در مراسم اول ماه مه امسال چگونه ارزیابی میکنید؟
کیان آذر: روز جهانی کارگر امسال در بطن یک انقلاب عظیمفرارسید و ضرب در شرایط انقلابی شد. انقلابیون و فعالین جنبشهای اعتراضی همه در صدد بودند تا روز جهانی کارگر کاملاً منطبق بر انقلاب جاری باشد. پیشدرآمد این مناسبت، شروع اعتصابات سراسری کارگران نفت و پتروشیمی و حمایتهمهجانبهبخشهای دیگر کارگری، جنبش زنان، جوانان و دانشجویان از این اعتصاب بود. از یکهفته قبل از ۱ مه، اعتصاب سراسری،فعالیتهای اعتراضی و حمایتها از کارگران اعتصابکننده کل فضای سیاسی ایران را دربرگرفته بود و انقلاب زن زندگی آزادی در کیفیتی متفاوت در حال پیشروی علیه جمهوری اسلامی بود.
بخش عظیمی از کارگران و معلمان را جوانانی تشکیل میدهند که وارد این جنبش شده و درگیر معضلات این بخش هستند و همگام با بخشهای دیگر جنبش کارگری و معلمان، فعالانه در اعتراضات و اعتصابات جاری نقشآفرینی میکنند.
همچون مناسبتهای قبلی در این هفت ماه گذشته ما شاهد بودیم، انقلابیون زن زندگی آزادی که در تشکلهای دانشجویی،دانشآموزی و گروههای مبارزاتی شهری جوانان و زنان در دانشگاهها، مدارس و شهرهای سراسر کشور سازمانیافته و فعالاند با فراخوان اعتراض سراسری و حمایت فعالانه از کارگران اعتصابکننده همه بخشهای جامعه را به دخالت فعالانه برای برگزاری روز جهانی کارگر سراسری فراخوانده و دعوت کردند.
بر همین مبنا ما شاهد بودیم در شعاردهیهای شبانه از چند روز قبل از روز جهانی کارگر بخشی از شعارها منطبق با شعارهای متناسب با روز جهانی کارگر بود مانند «مرگ بر ستمگر، درود بر کارگر» و مبارزات کارگران، معلمان و بازنشستگان.
همچنین شاهد فعالیتهای متنوعی در دانشگاههای مختلف در اصفهان، و دانشگاههایتربیتمدرس، خواجهنصیر، آزاد شهر قدس، آزاد تهران شمال، آزاد سنندج، دانشکده فنی کاشان، بهشتی تهران، علامه تهران، دانشگاه تهران، صنعتی اصفهان و الزهرا از طرف دانشجویان بودیم کهرنگ بوی انقلاب زن زندگی آزادی و روز جهانی کارگر بر علیه حکومتی استثمارگر و سرکوبگر و جنایتکاردرهمتنیده شد.
ضمناًگروههای مبارزاتی شهری زنان و جوانان که شامل رنگینکمانیها و آتئیستها هم میشد با شعارنویسی، پخش شبنامه و تراکت و برچسب نویسی و نصب بنرهای انقلاب زن زندگی آزادیبه مناسبت روز جهانی کارگر بر فراز پلهای هوایی و راهپیماییهایبیحجاب زنان در سطح شهرها، همه اشکال مختلف دخالتگری در روز جهانی کارگر توسط بخشهای متنوعی از جامعه که پیشبرنده انقلاب زن زندگی آزادی هستند را رقم زدند.
عصر و شامگاه دوشنبه ۱۱ اردیبهشت از ساعت ۶ عصر به بعد با فراخوان قبلی اعلام شده ما شاهد شکلگیری تجمعات اعتراضی محله و منطقه محور، راهپیمایی و تظاهرات اعتراضی در اصفهان، تهران و کرج با شعارهای از پیش تعیین شده مانند «مرگ بر ستمگر، درود بر کارگر»، «مرگ بر حکومت کارگرکش»، «مرگ بر حکومت کودککش»، «زن زندگی آزادی»، «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر خامنهای»، «امسال سال خونه سیدعلی سرنگونه»، «فقر فساد گرونی میریم تا سرنگونی»، «مرگ بر جمهوری اسلامی»، «ما اومدیم دوباره خیزش ادامه داره و سیدعلیبیریشه خیزش تموم نمیشه» بودیم.
در خاتمه به این نکته اشاره میکنم که روز جهانی کارگر امسال در ادامه روند قبلی شاهد همبستگی بیشتری بین کارگران و معلمان و بازنشستگان باهم و درعینحال همبستگی سایربخشهای جامعه با کارگران و همراهی با افق کارگری بودیم و این دستاوردی مهم در پروسه انقلاب زن زندگیآزادی است. دوازده بند اعلام شده در منشور بیست تشکل داخل کشور بهروشنی در روز جهانی کارگر امسال پرچم و افقی بود که از جنبش کارگری تا دانشجویان،دانشآموزان و زنان و جوانان و بخشهای مختلف جامعه همه با هم آن را پیش بردند و این نقطه عطف و بلوغ این انقلاب است. مسئله رهبری سیاسی انقلاب بهصورت واقعی در حال شکلگرفتن است و اینیکی از دستاوردهای مهم روز جهانی کارگر امسال است و روی این دستاورد بایدگامهای بعدی را تعریف کرد.
اول مه:
یک سؤال از نسان نودینیان دبیر کمیته کردستان حزب
انترناسیونال: اول ماه مه امسال در کردستان هم در شرایطی ویژه و هم در منطقهای با خصوصیات ویژه برگزار شد و از این لحاظ دارای اهمیت بسیاری است. تبیین شما از چگونگی مراسم اول ماه مه امسال در کردستان و ابعاد آن چیست؟
نسان نودینیان: امسال جنب جوش گستردهای در اول مه در کردستان را شاهد بودیم. مراسم روز کارگر در شهرهای سنندج، مریوان، کامیاران، بانه، بوکان و سقز به اشکال مختلفی برگزار شد. در روز کارگر که امسال ۱۰ اردیبهشت بود در شهر سقز آزادیخواهان شهر با حضور بر مزار جاویدنام مهسا (ژینا) امینی، ضمن تجدید پیمان برای تداوم انقلاب “زن، زندگی، آزادی” اقدام به توزیع فراخوان تجمعات روز جهانی کارگر و منشور ۲۰ تشکل کردند. همچنین، در شهرهای مریوان، بانه، کامیاران، سنندج در مناطقی در داخل شهر و حومه شهر تراکتهای تبلیغی وسیعی پخش شدند. بنر و پرچمهای سرخ روز کارگر در این شهرها نصب شدند که موردتوجه عموم قرار گرفت.
در سنندج یک شب قبل از روز کارگر در چند محله شهر منشور حداقلی بیست نهاد صنفی و منشور زنان پیشرو به شیوههای مختلف پخش شدند.
در روز یازده اردیبهشت توسط تعداد زیادی از آزادیخواهان زن و مرد و فعالین حقوق زنان سنندج در یکی از محلات شهر سنندج مراسم روز کارگر برگزار شد. در این مراسم قطعنامه ۲۰ مادهای توسط یکی از شرکتکنندگان قرائت گردید و فعالین کارگری شهر سنندج اقدام به پخش نقل و شیرینی در میان کارگران شهرکهای صنعتی ۱، ۲ و ۳ کردند. همچنین توسط یکی از معلمین شهر سنندج در چند کارگاه و شرکت سخنانی به مناسبت روز جهانی کارگر ایراد شد و به اهمیت این روز بزرگ و نقش کارگران در جمعه پرداخته شد.
در شهرهای مریوان و کامیاران روز جهانی کارگر توسط انجمن صنفی کارگران ساختمانی برگزار شد. در مراسم کامیاران قطعنامه کانون انجمنهای کارگران ساختمانی استان کردستان برای حاضرین قرائت شد و مفاد قطعنامه با کفزدن و تشویق توسط شرکتکنندگان تأیید شد. در مراسم مریوان روز جهانی کارگر توسط انجمن کارگران و استادکاران ساختمانی در میدان اصلی شهر مریوان (شبرنگ) برگزار شد. در این مراسم بیانیه کارگران و استادکاران ساختمانی توسط یکی از شرکتکنندهها قرائت شد مراسم با پخش گل و شیرینی و تبریک اول مه، به پایان رسید. در شهرک کانی دینار فعالیتهای تبلیغی روز کارگر توسط جوانان به شیوهای برجسته با نوشتن شعارهای زندهباد روز کارگر، انجام شد.
برگزاری مراسم و جشنهای روز کارگر در کردستان همواره عرصهای است از تحرک اعتراضی برای کارگران، زنان و فعالین اجتماعی. عرصهای از اتحاد برای فعالیتهای مشترک. برگزاری مراسمهای روز کارگر متنوع هستند. برگزاری مراسمهای کارگری مستقل از دولت و کارفرماها در مراکز تولیدی و کارگاهها، تجمع در محلات شهرها و خواندن قطعنامههای کارگران، پخش تراکت و فراخوانهای روز کارگر، سازماندهی کوهنوردی با شرکت تعداد زیادی از زنان و مردان شهرها به مناسبت روز کارگر برگزار شد و امسال به یاد کارگر کمونیست جمال چراغ ویسی یکی از سخنرانان روز کارگر در سالن ورزشی تختی سنندج در اول مه ۱۳۶۸ نامگذاری گردید، و گل و شیرینی به مناسبت روز کارگر در میان مردم و بهویژه در مراکز اصلی شهرها پخش شد. روشنکردن آتش و رقص و پایکوبی و دورهمی جوانان به مناسبت روز کارگر، و دهها ابتکار و جمعی دیگر نیز برگزار گردید. در مجموع به باور من روز کارگر روز جشن و همبستگی مردم است. به این لحاظ است که روز کارگر در چند دهه گذشته در کردستان از دیگر روزها متفاوت بوده است.
یک فاکتور مهم در باره روز کارگر را برای خوانندگان شما لازم است یادآوری کنم، اولین فاکتور سنت تهیه و ارائه قطعنامههای ویژه روز کارگر است. سالهاست فعالین کارگری و اجتماعی در روز کارگر با تهیه قطعنامه روز کارگر مهمترین تحولات سیاسی و خواستهای کارگران را تنظیم و بهعنوان قطعنامه و کیفرخواست کارگران که منافع، خواست و مبارزات جامعه را نمایندگی میکنند را قرائت میکنند. قطعنامههای روز کارگر در کردستان و بیانیههای جمعی سنتی سوسیالیستی روبهجلو جامعه است.
مسئله دیگر وجود تعداد زیادی از سخنگویان و فعالین عرصههای اجتماعی از میان کارگران، زنان و فعالین اجتماعی شناخته شده و با اتوریتهای است که همواره در برگزاری مراسمهای روز کارگر پیشرو بودهاند.
اجازه بدهید به این نکته مهم هم بپردازم؛ روز کارگر امسال بر متن انقلاب جاری (زن زندگی آزادی) برگزار شد. ۱۴۰۲ سال جنبش کارگری با اعتصابات گسترده و کوبنده علیه نظام اسلامی سرمایه برای به زیر کشیدن این حکومت و پایاندادن به فاشیستیترین نظام استثمارگر، بر متن انقلاب جاری خواهد بود. اعتصابات بیش از ١٠٠مراکز صنعتی نفت و پتروشیمی، تجمعات پیگیرانه و رادیکال بازنشستگان، جنبش عظیم نه به حجاب و انتشار منشور حداقلی بیست نهاد صنفی و اجتماعی و کارگری، روح و زبان گویای روز کارگر سال ۱۴۰۲ در سراسر کشور را بازتاب میدهد. زندهباد اول مه روز جهانی کارگر!