محمد آسنگران: انتخابات عراق و موقعیت رو به ضعف جمهوری اسلامی

متن زیر بر مبنای گفتگوی کانال جدید با محمد آسنگران تنظیم شده است

روز ١٢ مه 2018 عراق انتخابات تعیین نمایندگان مجلس این کشور را برگذار کرد. گفته میشود جمهوری اسلامی دخالت چشمگیری در پروسه این انتخابات داشته است. در این رابطه گفتگوی ما را با محمد آسنگران می بینید.

کانال جدید: شما که مسائل خاورمیانه و عراق را دنبال میکنید آیا مردم به این انتخابات امیدی دارند؟ و کل این پروسه چگونه پیش رفته است؟

محمد آسنگران:این انتخابات برای گزینش ۳۲۹ عضو مجلس عراق برگزارشد که رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر آیندهٔ عراق را تعیین خواهند کرد. انتخابات ۲۰۱۸ چهارمین انتخابات بعد از سقوط صدام حسین و نخستین انتخابات سراسری پس از شکست داعش به‌شمار می‌رود. مجلس عراق قانونا یگانه مجلس قانون‌گذاری در کشور عراق محسوب می‌شود.

بر اساس گزارشات رسمی منتشر شده در عراق ۴۴٫۵۲  درصد واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند و بر اساس شمارش آرا «ائتلاف اتحاد انقلابیون برای اصلاحات» (سائرون) به رهبری مقتدی صدر با کسب ٥٤ کرسی پارلمان بر دیگر ائتلاف‌ها پیشی گرفته‌است. آرا اخذ شده در بین فهرست‌های متعدد توزیع شده و هیچ‌ کدام از آنها نتوانسته اند اکثریت را به دست بیاورند. در این انتخابات فهرست سائرون به رهبری مقتدی صدر که موضعی مخالف نسبت به جمهوری اسلامی و آمریکا دارد، در صدر قرار گرفته‌است. فهرست فتح به رهبری هادی العامری فرمانده حشد الشعبی که متحد جمهوری اسلامی ایران است، با ٤٧ کرسی در جایگاه دوم قرار گرفته و فهرست نصر به رهبری حیدر العبادی، نخست‌وزیر فعلی که با ایران و آمریکا در ارتباط است با ٤٢ کرسی در ردیف سوم قرار گرفته است.

بعد از این سه جریان، به ترتیب ایاد علاوی که خود را ملی گرا و مخالف جمهوری اسلامی میداند 28 کرسی و نوری مالکی فرد مورد اعتماد خامنه ای و سپاه پاسداران 26 کرسی و بارزانی در کردستان که خود را مخالف سیاست جمهوری اسلامی معرفی میکند 24 کرسی، اسامه نجیفی رهبر یک ائتلاف سنی و نزدیک به عربستان سعودی 17 کرسی و عمار حکیم که چند سال گذشته از جمهوری اسلامی فاصله گرفته است 16 کرسی و…. بدست آورده اند.

با توجه به شرایطی که در عراق حاکم است و با توجه به فساد وسیع و فقر گسترده ای که جامعه را در بر گرفته و همزمان جدال نیروها و فرقه های مذهبی و قومی و نا امنی و بی افقی حاکم بر کشور بیش از ٥٥ درصد مردم در این انتخابات شرکت نکردند. این نشان میدهد که مردم امیدی و اعتمادی به هیچکدام از این احزاب و جریانات قومی مذهبی ندارند. بنابراین همان تعداد کمتر از ٤٥ درصد هم که در انتخابات شرکت کرده اند در مقایسه با کسانی که شرکت نکرده اند تعدادشان کمتر است. اما کسانیکه شرکت نکرده اند عمدتا در اعتراض به احزاب حاکم و اپوزیسیون قومی و مذهبی پای صندوقها نرفته اند و این معنی مهمی برای جامعه عراق دارد.

کانال جدید: از نظر شما جمهوری اسلامی چه نقشی در این انتخابات داشته است؟

آسنگران: جمهوری اسلامی از سالها قبل و از طریق احزاب نزدیک به خود و احزاب دست ساز خود در سیاست عراق دخیل بوده است. علاوه بر آنها از طریق سپاه قدس و قاسم سلیمانی مستقیم هم در عرصه های مختلف سیاست عراق دخالت داشته است. جمهوری اسلامی از سالها قبل تلاش کرده است که با ایجاد تفرقه و گسترش جنگهای فرقه ای و قومی تسلط خودش بر سیاست عراق را تثبیت کند. جمهوری اسلامی حتی برای تحکیم موقعیت خود و نیروهای نزدیک به خود نیروی مسلحی به اسم حشدالشعبی را درست کرده است و فرماندهان آن عمدتا از اعضا سپاه قدس و یا مقلد خامنه ای هستند. اینها نیرویی شبیه به نیروهای بسیج در ایران هستند. در جریان همین انتخابات طبق اسناد منتشر شده در میدیای رسمی و میدیای اجتماعی، جمهوری اسلامی دهها میلیون دلار به دست نیروهای حشد الشعبی و دیگر جریانات نزدیک به خود رسانده است تا بتواند موقعیت آنها را در مقابل رقبایشان تقویت کند. همین اسناد نشان میدهند فقط در یک مورد افسران نزدیک به مقتدا صدر هشتاد میلیون دلار را که قرار بود از مرز ایران و عراق عبور و به دست هادی العامری فرمانده حشدالشعبی و مالکی برسد را ضبط کردند. العامری فرمانده حشدالشعبی و یکی از جریاناتی است که در انتخابات اخیر دومین حزب برنده انتخابات معرفی شده است. بنابراین جمهوری اسلامی هم در گسترش جنگ فرقه ای بین فرقه های مذهبی موافق و مخالف خود و هم از طریق سپاه قدس دخالت مستقیم و گسترده ای در سیاست عراق دارد.

کانال جدید: گفته میشود آمریکا سخت در تلاش است که موقعیت جمهوری اسلامی را تضعیف کند. این رقابت چه تاثیری در انتخابات اخیر داشته است؟

آسنگران: این امری روشن و غیر قابل انکار است که رقابت جمهوری اسلامی و آمریکا برای تعیین سیاست و دولت آتی عراق شدت بیشتری گرفته است. آمریکا سعی میکند جریانات نزدیک به خودش و عربستان را تقویت کند و جمهوری اسلامی هم که قبلا گفتم با تمام توان سعی میکند نیروهای نزدیک به خود را تقویت کند. دخالت عربستان هم در درجه سوم بعد از آمریکا و جمهوری اسلای قرار میگیرد. بنابراین دولتهای نامبرده هر کدام تلاش میکنند نیروهایی را تقویت کنند و پارلمان و دولت را تحت تسلط بگیرند- نیروهایی که نزدیک به آنها هستند. این رقابت حتی بعد از انتخابات هم به شدت ادامه خواهد یافت.

اما اینبار برخلاف موارد قبلی جمهوری اسلامی از موقعیت شکننده ای برخوردار است. زیرا قویترین نیرو که مقتدا صدر باشد خود را به عربستان سعودی نزدیک میداند و جمهوری اسلامی را عامل تفرقه و فساد معرفی کرده است. بنابر این هر اتفاقی در آینده سیاست عراق بیفتد یک چیز مسجل است؛ جمهوری اسلامی موقعیتش درعراق تضعیف شده و دست را به عربستان و آمریکا باخته است، بویژه اینکه آخوندی مثل مقتدا صدر که در ایران بزرگ شده است، در حوزه “علمیه” قم درس خوانده است، سالها در ایران زندگی کرده و همپیمان جمهوری اسلامی بوده و یک آخوند شیعه است، با اینحال به دلیل اعمال و نقش مخرب جمهوری اسلامی در ایران و عراق و منطقه به این نتیجه رسیده است که از آنها فاصله بگیرد و به عربستان سعودی نزدیک بشود. نا گفته نماند این آخوند اگر چه قبلا همراه نیروهای نزدیک به جمهوری اسلامی و نیروهای وفادار به صدام حسین علیه نیروهای اشغالگر آمریکا میجنگید، نیروی مسلحی به اسم ارتش مهدی تشکیل داده بود. اکنون با این دگردیسی به آمریکا نزدیک شده است و گفته میشود در روزهای گذشته با فرستادگان آمریکا مذاکره کرده است تا بتوانند دولتی را در بغداد تشکیل بدهند که نزدیک به جمهوری اسلامی نباشد.

کانال جدید: همچنانکه شما گفتید اعلام نتیجه انتخابات عراق نشان میدهد که مقتدا صدر بیشتر از بقیه احزاب و جریانات عراق رای آورده است. سیاست او نسبت به آمریکا و جمهوری اسلامی چگونه است؟

محمد آسنگران: قبلا گفتم که مقتدا صدر ابتدا دوست جمهوری اسلامی بود و با آمریکا در جنگ بود. اکنون بعد از تجربه کردن سیاستهای جمهوری اسلامی و تحولات چند سال گذشته در کشورهای منطقه متوجه شده است که جمهوری اسلامی الگوی حکومتی مناسب و دلخواه او برای عراق نیست. حتی بعد از اعلام نتایج انتخابات اخیر او گفته بود با این انتخابات عملا سایه ولایت فقیه بر سر کشور عراق برداشته شده است و دیگر قابل بازگشت نیست. حتی به قاسم سلیمانی اولتیماتم داده بود که دو روز فرصت دارد از بغداد خارج شود و قاسم سلیمانی هم بعد از یک روز بغداد را به قصد سلیمانیه ترک کرد. قاسم سلیمانی بعد از انتخابات عراق وارد بغداد شده بود و در تلاش بود ائتلاف بزرگی منهای مقتدا صدر، از از نیروهای دلخواه رژیم اسلامی تشکیل بدهد که بتوانند دولت آتی بغداد را در دست بگیرند.

کانال جدید: اکنون بعد از انتخابات بحث تشکیل دولت داغ است و جمهوری اسلامی ایران و آمریکا هر دو میخواهند دست بالا داشته باشند و طرف مقابل را تضعیف کنند. پیش بینی شما چیست؟

محمد آسنگران: من تصور میکنم ائتلافی از عبادی و مقتدا صدر و علاوی و احتمالا بارزانی و حکیم تشکیل بشود. هدف این ائتلاف هم تضعیف جمهوری اسلامی است. زیرا حکیم هم قبلا از جمهوری اسلامی فاصله بیشتری گرفته بود و خود را عمدتا نیرویی عربی معرفی میکند و کمتر از اتحاد نیروهای شیعی حرف میزند. بنابراین پیشبینی این است که در پس این انتخابات دولت و پارلمان عراق عمدتا از نیروهای نزدیک به عربستان و آمریکا خواهد بود.

کانال جدید: همچنانکه گفتید بیش از ٥٥ درصد مردم عراق در این انتخابات شرکت نکرده اند این مولفه چه چیزی به ما میگوید و چه تاثیری بر روندهای آتی این کشور خواهد داشت؟

محمد آسنگران: کسانیکه از اوضاع عراق خبر دارند عمدتا نظرشان بر این است که بحران سیاسی عراق عمیق تر و وسیعتر خواهد شد. زیرا ٥٥ درصدی که در انتخابات شرکت نکرده اند عمدتا مردم معترض و ناراضی این کشور هستند. آنها مخالف نیروهای مذهبی و قومی هستند و امیدی به تحول تحت حاکمیت هیچکدام از اینها ندارند. بنابراین در آینده ما شاهد اعتراضات وسیعتر و رادیکالتر و شکافهای عمیقتر و گسترده تری در عراق خواهیم بود. در چنین شرایطی عملا نیروهای سکولار، مدرن و چپ و کمونیست آن جامعه فرصت بدست میاورند که از میان مردم تحت ستم و ناراضی نیرو بگیرند زیرا این بخش از مردم هیچ امید و اعتمادی به جریانات قومی و مذهبی ندارند. آنها ناچار هستند برای بهبود زندگی خود دستبکار بزیر کشیدن همین جریانات پرو جمهوری اسلامی و پرو آمریکای بشوند.