نسان نودینیان: روستای جانوره و دو هلیکوپتر در شویشه

مروری بر اقدامات  انقلابی و تاثیر گذار در جامعه

خلع سلاح “سپاه رزگاری” در اوایل بهمن ماه سال ١٣٥٨ نزدیک ٤دهه است عملی شد.

دو روز قبل از عملیاتی شدن خلع سلاح “سپاه رزگاری” اتفاق جالبی روی میدهد. دو هلیکوپتر نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در محلی در نزدیکی روستای شویشه (از توابع کلاترزان مریوان) فرو مینشینند. مسئولین آنوقت مقرهای کومه له در نگل(رفقا؛ مجید حسینی، احمد نیکجو، اسد نودینیان، فرج شهابی، همایون گدازگر، موسی شیخ و ناصر رستمی) با بسیج نیروهای این دو مقر به محل فرونشستن هلی کوپترها میروند. و از نیروهای مسلح “سپاه رزگاری” هم از نگل، برقرو و شویشه هم به این محل میایند.

مسئولین کومه له که از قبل طرح خلع سلاح “سپاه رزگاری”  را در برنامه های عملیاتی خود داشتند با تیزبینی و هوشیاری بالایی تصمیم به آرام کردن فضای بگروگان گرفتن نیروهای دو هلیکوپتر میگیرند. با توضیحاتی هوشیارانه برای افراد مسلح  “سپاه رزگاری” که فرونشستن وهلیکوپترها دستاورد مشترک است، تلاش میکنند افراد “سپاه رزگاری” را روانه مقرهایشان کنند. و سپس طرح خلع سلاح آنها را عملیاتی و بسرانجام برسانند.

طرح خلع سلاح “سپاه رزگاری” قرار بود همزمان در یک روز و یک ساعت معین در ٨ بهمن ماه انجام شود. در سنندج، کامیاران و مریوان، شویشه، نگل و برقرو و روستای جانوره. من آن روزها مسئول مقر کوکه له در سروآباد بودم. (با توجه به اینکه در سروآباد همراه رفیق جانباخته کمونیست انقلابی عطا رستمی در سروآباد در سال ١٣٥٠ و ١٣٥١ معلم بودم و عطا رستمی سرپرست مدارس بخش کلاترزان و ژاورود بود، با مردم روستای سروآباد و محمود آباد و درود آشنایی نزدیک و خوبی داشتم). «روستای محمودآباد محل مرکزی فرماندهی و ستاد نظامی نیروهای “سپاه رزگاری” بود، خلع سلاح مقرهای محمود آباد و دورود قرار بود با عملیات نظامی انجام شود. دو روز قبل از اجرای عملیات تعداد ده ها نفر از نیروهای مسلح و پیشمرگ کومه له از مریوان و بوکان تحت فرماندهی رفیق حسین مرادبیگی و عبه دارابی در مقر سروآباد مستقر شدند».

در روستای جانوره مقر(کومه له) و مقر نیروهای “سپاه رزگاری” هم وجود داشتند. مسئولین این مقر رفیق جانباخته و کمونیست انقلابی عبه نودینیان و رفیق عبه کهنه پوشی(عبه شیخ عزیز) بودند. رفقای ما با استفاده از یک فرصت مناسب که خلع سلاح را آسان و بی دردسر و بدون خون ریزی میکرد افراد مسلح مقر “سپاه رزگاری” را در روز ٧ آبان ماه خلع سلاح میکنند و به مدت نزدیک به ٣٠ساعت آنها را در مقرهای کومه له بشکل مخفیانه ای زندانی میکنند. به این دلیل که خبر خلع سلاح این مقر بگوش ستاد مرکزی رزگاری و مقرهایشان نرسد و عملیات سراسری افشا نشود. رفقای مسئول دو عبه(نودینیان و کهنه پوشی) با هوشیاری بالایی با اقدامات ابتکاری و نگهداری عناصر خلع سلاح شده رزگاری مانع افشا طرح سراسری میشوند.

از دهه ٥٠ شمسی ببعد تحولات قابل توجهی در شهرهای کردستان انجام میشود. شهرها به مرور بزرگ میشوند و به تعداد شهرنشینی افزوده میشود. مناسبات فئودالی بر مبنای رابطه فئودال، رعیت و کشاورز در روستاها هنوز وجود دارد اما به مرور ضعیف و اعتراض علیه فئودال ها  در روستاهای نزدیک به شهرها تحت نام جنبش دهقانی با حمایت و پشتیبانی روشنفکران چپ و کمونیست شکل میگیرد. بر تعداد نیروی کار ارزان و کارگر مهاجر و فصلی افزوده میشود. مهاجرت کارگر فصلی به چاه بهار و دیگر مناطق صنعتی و شهرهای بزرگ شروع و رابطه شهرنشینی با روستا تخت تاثیر فرهنگ شهری قرار میگیرد.

در دل تحولات اجتماعی طیف وسیعی از روشنفکر و شخصیت های سیاسی تحصیلکرده با گرایش مارکسیستی و  آرمانخواهی سوسیالیستی و ناسیونالیستی در شهرهای کردستان ابراز وجود میکنند.

شرایط بین المللی ده های ٦٠ و ٧٠ میلادی آرمانخواهی انقلابی و جنبش های دانشجویی و کارگری در سطح بین المللی به رشد گرایش به مارکسیسم را بیشتر و همزمان وجود جنبش ناسیونالیستی و کُردایه تی ــ عشیره ای در کردستان عراق، تمایل طیف نسبتا وسیعی از روشنفکران و تحصیلکرده های کُرد در تهران و سمپاتی به جنبش ناسیونالیستی را بیشتر و نیروهای قابل توجه از آنها به این جنبش روی آورده و فعال سیاسی جنتش ناسیونالیستی موجود در کردستان عراق میشوند.

این طیف از روشنفکران هرکدام بسهم خود، گرایش طرفداری از مارکسیسم و کمونیستی و گرایش ناسیونالیستی بر فضای سیاسی و جوانان تحصیلکرده در شهرهای کردستان تاثیرات معینی را میگذارند.

شروع انقلاب برای سرنگونی رژیم پهلوی و تظاهرات سراسری در تبریز و تهران خود نیز بر میزان تحرک و نگرش سیاسی روشنفکران با گرایش مارکسیستی و ناسیونالیستی، افزود.

در این نوشته  من بخشهای مربوط به عروج سازمانیافته چپ و کمونیستها را ادامه نمیدهم. امیدوارم در فرصت های دیگر بخشهای بیشتری از این مطلب را ارائه دهم.

با شروع فعالیت سازمانیافته کومه له بعنوان سازمان چپ در کردستان تا پیوستن و تشکیل حزب کمونیست ایران، چند اقدام انقلابی مهم با تاثیر اجتماعی پایدار در تقویت چپ و کمونیسم تاثیرات پایدار و تعیین کننده ای را داشته است.

دفاع و ادامه دستاوردهای انقلابی و دمکراتیک انقلاب ٥٧،  خلع سلاح “سپاه رزگاری”، بعقب راندن قدر قدرتی و آنتی کمونیسم حزب دمکرات کردستان ایران نقطه عطفهای مهم و سیاسی چپ در یک دوره مهم و تعیین کننده در کردستان ایران است. هرکدام از این اقدامات در بستر مبارزه سیاسی ــ اجتماعی تاثیرات دیرپای خود را برجا گذاشته است.  اعتماد به نیروهای چپ و کمونیسم را بالابرده. چپ و کمونیسم را در ابعاد اجتماعی  در صحنه سیاست در ایران و کردستان بجلو رانده اند.

سوژه روستای جانوره و دو هلیکوپتر در شویشه خلع سلاح “سپاه رزگاری” است.  خلع سلاح “سپاه رزگاری” اگر که برای تقویت بنیه نظامی و دستیابی به سلاح های این سپاه ارتجاعی بود، اما هدف پایدار و بنیادی تر را تعقیب میکرد. جلوگیری از رشد جریانات اسلامی و و واپس گرایی مذهبی که بنیانگذاران   “سپاه رزگاری” در مرکز ثقل این نوع واپس گرایی مذهبی قرار داشتند.

خلع سلاح “سپاه رزگاری” یک گام مهم هوشیارانه علیه واپس گرایی مذهبی  بود.

خلع سلاح “سپاه رزگاری” اقدامی مربوط به دوران سپری شده است. اما تاثیرات این اقدام انقلابی سالهای سال پایدار میماند.

مردم در کردستان از رژیم اسلامی متنفرند. این نظام فاشیست اسلامی بر روی دریایی از تنفر و نارضایتی حاکمیت خودگمارده خود را تحمیل کرده است.

جنبش های مدنی و توده ای در شهرهای کردستان هر روز وسیع تر میشوند.

مردم سرنوشت متحدانه خودشان را، و پیشبرد مبارزات رادیکال و انقلابیشان را با شرکت در جنبش های مدنی و توده ای سازماندهی میکنند.

مردم فعال و سرحال و پُر شور در شهرها با وسیع کردن جنبش های مدنی بیشتر از همیشه در کنار هم قرار میگیرند.

تجارب مردم در شهرهای کردستان بعد از انقلاب ٥٧ و تداوم مبارزه و دفاع از دستاوردهای دموکراتیک انقلاب ٥٧، در خلع سلاح رزگاری در دفاع از کومه له و صف بندی آنها علیه آنتی کمونیسم حزب دمکرات کردستان، حضور زنان مبارز و کارگران با برپایی مراسم های روز جهانی کارگر و گرامیداشت روز جهانی زن، فعالین حقوق کودک و فعالین و مبارزین علیه کارتن خوابی، فعالین زیست محیطی و ده ها انجمن مدافع حقوق حیوانات و محیط ریست، فعالین کمپین برای لغو اعدام و بخشش، فعالین و مدافعین حقوق زنان، فعالین تاترهای خیابانی و ده ها عرصه دیگر امروز در شرایطی فعالانه در عرصه فعالیت های سیاسی و اجتماعی حضور دارند که جامعه کردستان  با پیشینه افتخار آمیز و انقلابی چپ و کمونیستها عروج پیدا کرده است.

(بخشهایی از یادداشتهای«من و تاریخ زندگیم از نسان نودینیان»