همایش کلن و منشور ۲۰ تشکل
تدوینشده بر مبنای مصاحبه با کانال جدید
حسن صالحی: روز ۲٢ آوریل درشهر کلن در کشور آلمان همایش مهمی در حمایت از منشور ۲۰ تشکل برگزار شد. در این همایش۷۳ سازمان و حزب سیاسی و نهاد مشارکت داشتند و از منشور حمایت کردند، و بیش از ۱۳۰۰ کنشگر اجتماعی هم ازبرگزاری چنین همایشی حمایت کرده بودند.در این مصاحبه میخواهیم به جوانب مختلف این همایش و اهمیت جایگاهش بپردازیم و یکبار دیگر مروری داشته باشیمبر منشور ۲۰ تشکل.
حمید تقوائی: همایش کلن در حمایت ازمنشور مطالبات حداقلی ۲۰ تشکل صنفی و مدنی در ایران که چند ماه پیش منتشر شد و با استقبال خیلی زیادی روبرو گردید،برگزار شد که آن هم مورد استقبال زیادی قرارگرفت. حزب کمونیست کارگری هم از جمله احزابی بود که از همایش حمایت کرده و در آن شرکت کرده بود.به نظر شما اهمیت این همایش در چه بود و چرا حزب در آن شرکت کرد؟
حمید تقوائی: اهمیت این همایش به نظر من مستقیماً مربوط میشود به اهمیت و جایگاهی که منشور ۲۰ تشکل در جامعه دارد. انتشار این منشور برای انقلاب جاری و برای کل مردمی که واقعاً آزادی و رهایی از این شرایط را میخواهند یک گام بزرگ بهپیش بود. منشور خیلی روشن و شفاف خواستهایپایهای مطرح کرده است که خواستهای کارگران وخواستهای کل مردم به زیر خط فقر رانده شده است،مطالبات همه مردمی است که آزادی میخواهند،خواستهای زنانی است که برابری و حقوق اولیه انسانی خودشان را میخواهند. خواست جوانان و بازنشستگان وهمه اقشار مردم را در این منشورمیبینید.منشور به نحو خیلی روشن و ریشهای مسائل و مصائب را مطرح کرده و بسیار شفاف خواستهای مترقی و پیشرویی اعلام کرده که میتوان گفت در واقع صدای انقلاب زن زندگی آزادی وپرچم این انقلاب است.
اهمیت دیگر منشور این است کهنیروهایی که آن را منتشر کردهاند،سازمانهای معتبر شناخته شده و معتبر کارگری، دانشجویی، بازنشستگان،زنان، معلمان، و تشکلها و فعالین و کنشگران باسابقه در جامعههستند و این هم اعتبار ویژه ووزن ویژهای به منشور میدهد. بعد از انتشار منشور ۲۰ تشکل دهها جمع و تشکل دانشجوئی و دانشآموزی و اتحاد پزشکان و جوانان محلات و نهادهای مدافع حقوق زن فعال و دستاندرکار جنبش انقلاب جاری نیز در بیانیه مشترکی حمایت خود را از منشور اعلام کردند. این منشور از قلب جامعه و از قلب اعتراضات اجتماعی که مدتها قبل از انقلاب اخیر هم در جریان بود برمیخیزد.
باتوجهبه این جایگاه منشورطبعاً هر نوع حرکتی در حمایت از آن گام مثبتی است و همایش کلن به نظر من یکی از نقطه اوجهایاین حمایت بود. همانطور که اشاره کردیددههاحزب و نهاد و ارگانهای مختلف از همایش کلنحمایت کردند و در آن شرکت کردند. بیش از هزار نفر از این گردهمائی اعلام حمایت کردند.بعضی در خود همایش حضوراً شرکت کردند. بخش زیادی از طریق مدیای اجتماعی در این همایش حضور داشتند. از ایران همینطور، از زندان، فعالین جنبش کارگری،و برخی از نهادهایی که منشور را منتشرکرده بودندهم برای همایش پیام فرستادند و از آن استقبال کردند.به این معنا میخواهم بگویم همایش کلن یک حرکت اجتماعی بود در دفاع از منشور ۲۰تشکل؛ حرکتی که وسیعاًاین منشور را مطرح کرد، روی میز گذاشت، توجههارابه خود معطوف کرد، توجه رسانهها را جلب کرد و غیره. اینها همه از دستاوردهای این همایش بود.
باتوجهبه توصیفاتی که کردم جواب این پرسش که چرا حزب شرکت و حمایت کرد خیلی روشن است. حزب ما از همان بدو انتشار منشور ۲۰ تشکل به طور پیگیر و همهجانبه از آن حمایت کرده است، بندهایش را مطرح کرده، تبیین کرده، وتوضیح دادهاست. منشور در تبلیغات حزب جایگاهی مهمی داشته، در تلویزیون کانال جدید طرح و معرفی و حمایت ازمنشور جایگاه ویژهای داشته، با دهها نفر مصاحبه شده، در این موردمیزگرد گذاشته شده و غیره و غیره.در ادامه این سیاست بود که حزب ما از همایش کلن حمایت کرد و در آن شرکت کرد.
ما یک حزب مدافع پیگیر و قاطع و بی اما و اگر منشور هستیم.ما حزبیهستیم که از منشور بهعنوان مانیفست انقلاب زن زندگی آزادیدفاع کردهایم. به نظر من جایگاه واقعی منشور این است.این زبان انقلاب و مانیفست و پرچم انقلاب استو به همین خاطر هر نوع حرکتی در حمایت از این منشور حرکت پیشرو و مترقی و رادیکالی است در جهت تقویت انقلاب زن زندگی آزادی.
حسن صالحی: به پوششرسانههای جمعی اشاره کردید. من گزارشی را درصفحه بیبیسی دیدم که نوشته بود چپها زیر یک سقف گرد آمدند. ولی منشوری که داده شده منحصربه چپها نیست.یعنی منشوری است که وحدتبخش بخشهای مختلف جامعه علیه جمهوری اسلامی است.برگزارکنندگان این همایش هم آنطور که من مصاحبهها را دنبال کردند همینطور صحبت کردند که این منشوری است برای انقلاب.باتوجهبه اینها آیامیتوان این منشور را سندی برای تقابل با راست دانست؟
حمید تقوائی:همانطور که اشاره کردم منشور ۲۰ تشکل مانیفست انقلاب است. لااقل ارزیابی و تبیین حزب ما این است. این منشور را ۲۰ تشکل علیه راست منتشر نکردهاند،علیه جمهوری اسلامی منتشر کردهاند، علیه حکومتی که میخواهند به زیر بکشند. منتهی مضمونش چنان عمیق و انسانی و رادیکال است که در جبهه چپ جامعه قرار میگیرد. بالاخره خواستههای انقلابی و رادیکال را چپها،سوسیالیستها، کمونیستها، مطرح میکنند. ولی این به این معنا نیست که این منشور، منحصر به چپها است. یعنی فقط نیروهای چپ باید از آن حمایت کنند یا میتوانند از آن حمایت کنند.کافی است شریف و آزادیخواه باشید تا مدافع این منشور باشید. کافی است واقعاً برابری بخواهید، علیه هر نوع تبعیض و استثماری باشید تا مدافع منشور باشید. کافی است خواهان سرنگونی به معنی جمعکردن کل بساط نظام جمهوری اسلامی، حکومت یکدرصدیها، حکومت مفتخوری و چپاول و دزدی و استثمار وتسمه کشیدن از گرده کارگر و به زیر خط فقر راندن اکثریت جامعهباشید، خواهان زیرورو کردن کل این نظام باشید تا طرفدار منشور باشید و این یعنی اکثریت قاطع مردم ایران. مردمی که بهپاخاستهاند و پرچم انقلاب زندگی آزادی را برافراشتهاند، اعم از زنان، جوانان، دهه هشتادیها، کارگران، بازنشستگان، معلمان،رنگینکمانیها، مخالفین اعدام،طرفداران آزادی زندانیان سیاسی و غیره و غیره.این بخش عظیم جامعه همه لزوماً چپ و کمونیست با برنامه و چشماندازی سوسیالیستی نیستند،آنطور که مثلاًدر مورد حزبی مثل حزب ما و کلاً کمونیسم میتوان گفت. ولی همه طرفدار آزادی و برابری وطرفدار لغو هر نوع استثمار و هر نوع بهرهکشی و هر نوع دزدی و چپاول و دولت آقابالاسر و غیره هستند.
درمنشور گفته شده که باید مردم بتوانند مقامات را هر زمان بخواهند به زیر بکشند. یعنی از دولت شورایی صحبت شده. از زدن زیر هر نوع دیکتاتوری صحبت شده. از آزادیهایبیقیدوشرط صحبت شده.اینهاخواستهای اکثریت بالایی از مردم ایران، بهاصطلاح امروز ۹۹ درصدیها، است و از ین رو باید گفت منشور به انقلاب متعلق است. به انقلاب زن زندگی آزادی علیه نه فقط جمهوری اسلامی بلکه علیه هر نوع دیکتاتوری، هر نوع دولت مافوق مردم، هر نوع اقتصاد مبتنی بر استثمار. این منشور علیه این وضعیت است و به این معنا به نظر من منشور انقلاب است در برابرجمهوری اسلامی.
روشن است که اپوزیسیون راست، احزاب و نیروهای راست کلاً استراتژی دیگری دنبال میکنند که اینجا لازم نیست وارد این بحث بشوم. در این مورد قبلاً خیلی صبحت کردهایم. طبعاًاین نیروها با منشور ۲۰ تشکل سنخیتی ندارند؛ ولی این به این معنا نیست که ما منشور را فقط پرچم احزاب و فعالین چپ میدانیم؛ بلکه منشور به طور واقعی پرچم همه کارگران، همه زنها، همه جوانان و همه مردم آزادیخواه ایران است. منشوربه طور واقعی و عینی پرچم انقلاب زن، زندگی،آزادی است علیه یکدرصدیهای مفتخور حاکم.
حسن صالحی:شما در ابتدای صحبتتان به اهمیت منشوراشاره کردید.سؤالی که من دارم این است که نیروهایی که در این همایش شرکت داشتند آیا از جایگاه و نقش این منشور ارزیابی یکسانی دارند؟
حمید تقوائی: به نظر من همه نیروها متوجه اهمیت این منشور هستند.منتها از نظرجایگاهی که به منشورمیدهند، چه تبیینی از رابطه منشور و انقلاب جاری دارند، ارزیابیشان چیست و غیره نظرات متفاوت است. همانطور که اشاره کردم ارزیابی حزب ما این است که منشور پرچم انقلاب، مانیفست انقلاب زن زندگی آزادی و معنی پیروزی آن است.معنی واقعی سرنگونی در این منشوربیان شده، معنی واقعی آزادی، معنی واقعی برابری، در این منشور هست البته نه در سطح تئوریک و تحلیلی بلکه بهعنوان یک سند سیاسی.
این ارزیابی ماست.من امیدوارم که نیروهای دیگر چپ هم همین ارزیابی را داشته باشند.منتهی از زمانی که منشورمنتشر شد، حزب ما با همین تبیین به حمایتش برخاست؛ ولی من احزاب دیگری را ندیدم که با چنین تبیین و یا ارزیابی ای از منشور حمایت کنند. همانطور که ارزیابی از انقلاب زن زندگی آزادی بین نیروهامتفاوت است و حتی نظرات متفاوتی در مورد شعار زن زندگی آزادی ممکن است داشته باشند در تبیین از منشور هم این تفاوتها را میبینیم.
حسن صالحی: اشاره شد که در همایش کلن عمدتاً نیروهای چپ شرکت داشتند. سؤال من این است که آیا این منشور میتواند مبنایی برای اتحاد نیروهای چپ باشد؟
حمید تقوائی: نمیتوان منشور را مبنای اتحاد احزاب دانست؛ چون اتحاد نیروهای چپ مستلزم اسناد بسیار استراتژیکتر و پایهایتر و همچنین متدولوژی واحد و خط جهتگیری واحداست که در این زمینهها بین احزاب اختلاف وجود دارد. ولی منشور میتواند یکی از محورهای فعالیت عملی مشترکبین نیروها باشد. همینطور که نفس برگزاری این همایش بالاخره یک کار مشترک در بین نیروهایی بود که کمتر دیدیم کنار هم بنشینند. این نیروهاکه معمولاً در روابطشان با یکدیگر اختلافات شان برجسته میشود، در حمایت از منشور دور هم جمع شدند و این هم یکبار دیگر اهمیت این منشور رانشان میدهد؛ بنابراین به طور خلاصه باید بگویم که همه نیروهای چپ میتوانند، و من فکر میکنم موظفاند، به طرق مختلف حول منشور کار وفعالیت مشترک در دستور بگذارند، همگرا باشند و هم جهت کار کنند. در عین اینکه اختلافاتشان سر جای خودش هست و هر حزبی و هر نیرویی هم بالاخره برنامه خودش را دنبال میکند.منشور میتواند این نقش را داشته باشد و من امیدوارم همایش کلن اولین قدم باشد در جهت حمایتهای مشترک بیشتری از این منشور.
حسن صالحی: در حمایت از این منشور ۲۰ تشکیل چه اقدامات و فعالیتهای دیگری میتواند انجام شود. شما اشاره کردید که همایش یک قدم مهم بود؛ ولی چه کارها و فعالیتهای دیگری میشود انجام داد؟
حمید تقوائی: به نظر من حمایت از منشور باید در یکسری عملکرد، در یک سری فعالیتهای عملی خودش را نشان بدهد.این کافینیست که ما اطلاعیهای بدهیم یا یک همایش حمایتی برگزار کنیم و بعد در سیاستهای روزمرهمان از منشور خبری نباشد.همانطور که گفتم هر حزبی برنامه خودش را دارد؛ ولی یک رکن مهم فعالیتهای عملی احزاب باید این باشد که این منشور را به طرق مختلف مطرح کنند، در جامعه زنده نگه دارند، تبیین کنند، بندهای مختلفش را تبدیل کنند به پرچم جنبشهای مختلف.
هر بند این منشور به جنبش معینی در جامعه مربوط میشود. خواستهای جنبش زنان، جنبش علیه اعدام، جنبش کارگری، جنبش بازنشستگان، معلمان،طرفداران محیطزیست، رنگینکمانیها و غیره، همه اینها خواستههایشان در این منشور بیان شده. طرفداران واقعی و پیگیر دموکراسی و آزادی، مبارزین علیه دستگاه سرکوب، علیه زندان و مقوله زندانی سیاسی، علیه اعدام، مبارزین علیه سپاه پاسداران و دارودستههای سرکوبگر حکومتی، مخالفین این دره عمیق بین فقر و ثروت، مخالفین هر نوع قدرت مافوق مردمو بالای سر مردم، همه اینها در بندهای مختلف این منشور نمایندگی شده.
حمایت از منشور به معنی نقشه عمل معینی است برای مطرحکردن و اشاعهدادن مضامین و بندهای منشور در هر یک از این جنبشها. میتوان به طرق مختلف در تظاهراتها در خارج کشور،بهصورت دیوارنویسی و شعارهای تجمعات اعتراضی و تظاهرات شبانه در داخل کشور،بهعنوان بنرها و هشتگها و تراکتها و آیکونهای تبلیغی پلتفرمهای مختلف مدیای اجتماعی،بندهای منشور و خود منشور بهعنوان مانیفست انقلاب را مطرح کرد و به دل جامعه برد.حمایت از منشور نباید فقط به اعلام موضع محدود بماند.باید مضمون منشور را باز کرد و توضیح داد. باید جایگاهش را نشان داد و رابطهاش با انقلاب زن زندگی آزادی را نشان دادو بخشهایوسیع جامعه را باید فراخوان داد که به این منشور بپیوندید. این منشور میتواندنهتنها هزاران، بلکه صدها هزار ومیلیونها حامی و طرفدار داشته باشد. این بالقوه کاملاًممکن است. باید این را بالفعل کرد و این دست همه طرفداران منشور، بخصوص چپ متحزب طرفدار منشور را میبوسد که در فعالیتهای روزمرهشاناین را هدف قرار بدهند و ما کاری بکنیم که این منشور تبدیل شود به پرچم بخش اعظمی از مردم ایران و پرچم جنبشهای اعتراضی در جامعه ایران. این ممکن است و این هدفی است که حزب ما دنبال میکند و من امیدوارم همه نیروهای مدافع منشور همین هدف عملی را در دستور کار خودشان قرار بدهند.
حسن صالحی:در آخرخوب است به منشور دیگری که آنهم مهم است بپردازیم. منظورم منشور “مطالبات پیشرو زنان ایران” است که بعد از انتشار منشور ۲۰ تشکل منتشر شد و شمارقابلتوجهی از فعالین اجتماعی بهخصوص مدافعین حقوق زن پای آن را امضا کردند. انقلاب جاری یک انقلاب زنانه است و مطالبات زنان بخش مهمی از انقلاب زن زندگی آزادی را تشکیل میدهد.از این نظر هم این منشور جا دارد که موردتوجه قرار بگیرد. نظرتان در مورد اینکه چگونه باید این منشور را هم تقویت کرد چیست؟
حمید تقوایی: بله همانطور که گفتیدسنددیگریهم باجایگاه مهمی در انقلاب مطرح شده که همین سند “مطالبات پیشروی زنان ایران” است. اسم کاملش این است. این منشور یکروز قبل از ۸ مارس روز جهانی زنمنتشر شد و مورد استقبال هم قرار گرفت؛ ولی بایدبیشتر از اینها شناخته بشود. بیشتر از اینها مطرح شود.حول این سند هم میتوان نیروی بیشتری جذب کرد.
بعد از انتشار این منشور از همان ابتدا حزب ما از آن حمایت کرد و آن را سند مکمل منشور ۲۰ تشکل دانست. این سندعملاًبندهای مربوط به حقوق زنان منشور ۲۰ تشکل را بسط داده و خواستهای جنبش رهائی زن را به طورجامع و کاملی مطرح کرده است.میشود در مورد بندهای دیگر هم همین کار را کرد؛ ولی همانطور که گفتید بالاخره مسئله زنان مسئله کلیدی انقلاب است و این انقلاب اصلاً با شعار محوری زن زندگی آزادی و با اعتراض به بی حقوقی زن شروع شد.امروز هم میبینیم که جنبش بیحجابی جنبشی گسترده و قوی در جامعه است که واقعاً رژیم را مستأصل کرده و درمانده کرده است.روشن است که مبارزه علیه بی حقوقی زن یک امر جاری و مهم و عمده است و جا دارد که بخصوص در این شرایط منشور مطالبات پیشرو زنان هم با همان قدرتی که از منشور ۲۰تشکل حمایت شده مورد حمایت قرار بگیرد. من امیدوارم که بتوانیم برنامهریزی کنیم و همایشی نظیر همایش کل در حمایت از منشور پیشرو مطالبات پیشرو زنانسازمان بدهیم. در فعالیتها ومبارزات روزمره ما هم این منشور باید جایگاه ویژهای داشته باشد. اهمیت زیادی دارد که توجه کل جامعه را در داخل و در خارج کشور به این منشور هم جلب کنیم. به نظر من دوسند منشور مطالبات حداقلی بیست تشکل و منشور مطالبات پیشرو زناندر مجموع میتواندانقلاب زن زندگی آزادی را بهخوبی نمایندگی کند و پرچم پیشروی این انقلاب باشد.
۲۵ آوریل،۲۰۲۳، ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲