کاظم نیکخواه
پی دی اف ویژه پیاده کردن روی تلفن همراه
کارگران نیشکر هفت تپه بیش از پنج سال است که درگیر جنگ و جدالی باشکوه با کارفرمایان بخش دولتی و خصوصی بوده اند. مبارزه اخیر آنها بیش از یک سال است ادامه یافته است و در تازه ترین اعتصابات و تجمعات اکنون حدود دو هفته است که کارگران با اتحادی بالا و گسترده مبارزه خود را به پیش میبرند. علیرغم این مبارزات، کارگران هنوز به تمامی خواسته هایشان نرسیده اند. اما صرف همینکه توانستند خلع ید از بخش خصوصی و مالک خصوصی کارخانه اسدبیگی را که از وابستگان به دایره حکومتیهاست، به حکومت تحمیل کنند یک پیروزی بسیار تاریخی و مهم و آموزنده است. مقامات و نهادهای حکومتی بطور واقعی با سرشکستگی عقب نشستند. ابتدا خواست کارگران را نادیده گرفتند و مقاومتهای زیادی کردند که این حکم را ندهند و بجای آن کارگران معترض را دستگیر و زندانی کردند و شماری نیز توسط اسد بیگی اخراج شدند، بعد پای مجلس و رئیس جمهور و معاون رئیس جمهور و یک سری مقامات ریز و درشت دیگر را وسط کشیدند، یک عالمه توطئه دیگر را هم سازمان دادند و بالاخره با همه اینها زیر فشار اتحاد و عزم کارگران نتوانستند اسدبیگی را نگه دارند. نهایتا تمکین کردند و حکم خلع ید را به دستور کارگران صادر کردند اما خلع ید را به دزدیها و اختلاسهای اسدبیگی مربوط کردند. انگار در میان حکومتیان و مالکین کارخانه ها اختلاسگر فقط همین یکی است! بعلاوه بعد از اینکه حکم را دادند مدتها از اجرای آن سر باز زدند و مقاومت کردند و به اسد بیگی و دار و دسته اش تا همین اخیرا اجازه دادند که شرکت را تاراج کنند و اموال شرکت را بیرون ببرند. که آنهم با سد مقاومت و مقابله کارگران متوقف گردید. بالاخره مجبور شدند اسد بیگی را از شرکت بیرون بیندازند. در ادامه این جدال کارگران خود مدیران وابسته به اسدبیگی را همین هفته های اخیر از شرکت بیرون انداختند و دفترشان را پلمپ کردند.
این رویداد یک پیروزی تاریخی و منحصر بفرد و با اهمیت است. خلع ید از مالک کارخانه با قدرت کارگران و صرفا به دلیل مواضع و سیاستهای ضد کارگریش صورت گرفت و این بطور واقعی اگر بی سابقه نباشد کم سابقه است و یک رویداد تاریخی است. عملا کارگران دارند مستقیما اراده خود را در همین شرایط بر اساس اداره شورایی اعمال میکنند. درسهای این تلاش و مبارزه برای کارگران و کل جامعه بسیار آموزنده و ماندنی است.
اما کارگران نیشکر هفت تپه فقط مستقیما با دولت و کارفرمایان طرف نیستند. عواملی در درون کارگران تلاش میکنند مبارزه کارگران را به کجراه بکشانند و تضعیف کنند و نهایتا به شکست بکشانند. حکومتیان که سرکوب مستقیم کارگران را پر هزینه می بینند به راههای توطئه گری متوسل شده اند. یک نمونه اش را روز سه شنبه همین هفته یعنی سه روز پیش شاهد بودیم که با ابتکار و تشویق یکی دو نفر از کارگران شناخته شده و متمایل به حکومت، با استفاده از روز مرگ محمد پیامبر مسلمین و گرایشات اسلامی بسیاری از کارگران، آنها کارگران را تشویق کردند که از جلوی فرمانداری به سوی مسجد دانیال راهپیمایی کنند و شعار بدهند “عزا عزاست امروز ، کارگر هفت تپه صاحب عزاست امروز” و سینه زنی کنند. در جایی از این حرکت بالاخره با دخالت کارگران پیشرو شعارها عوض شد و با شعار مرگ بر ستمگر درود بر کارگر، فضای اعتراض تغییر کرد. اما نفس همین حرکت لطمه سنگینی به مبارزه شکوهمند کارگران نیشکر هفت تپه وارد کرد. این نوع تشبثات در واقع تلاشی بود برای خنثی کردن حرکت روز قبل کارگران که با گل گرفتن در شورای اسلامی، این نهاد اسلامی و حکومتی را کارگران رسما و عملا منحل کردند و بساطش را از شرکت جمع نمودند که آنهم یک حرکت بسیار مهم بود. چند ماه پیش در مردادماه نیز شاهد بودیم که همین افراد بعد از یک سری از اعتراضات شکوهمند و توجه برانگیز کارگران نیشکر هفت تپه با استفاده از یک روز اسلامی دسته سینه زنی به طرف همین مسجد را راه انداختند و بالاخره فعالین کارگری پیشرو مجبور شدند در کانالهای تلگرامی خود اعلام کنند که این کارها به زیان کارگران است و ربطی به اعتراضات کارگران هفت تپه ندارد.
گرایش اسلامی یک گرایش واقعی در میان کارگران و در جامعه است. اما این گرایش آنجا که وارد سیاست و اعتراض میشود عملا به یک گرایش حکومتی کثیف تبدیل میشود و بسیار زیان بار است. اگر شماری از کارگران نیشکر هفت تپه همین سینه زنی ونوحه خوانی را به عنوان اعتقاد شخصی خود انجام میدادند مساله فرق میکرد. اما وقتی که بنام کارگر هفت تپه دسته و سینه زنی راه می افتد، اعتراضات و جنبش با شکوه کارگران هفت تپه به کثافت آلوده میشود و کسانی که به هر دلیلی در پی تضعیف این جنبش هستند از آن برای زدن زیرآب این جنبش استفاده میکنند. کما اینکه در مدیای اجتماعی حتی عده ای از دوستان کارگران هفت تپه کل حرکت کارگران برایشان زیر سوال رفت. از نظر ما پتانسیل پیشرو و چپ جنبش هفت تپه بسیار قدرتمندتر از اینهاست که با یک سینه زنی و شعار دادن مخدوش شود. این جنبش قوی تر از آنست که به این سادگی به شکست کشانده شود. اما بهرحال همینقدر هم بسیار زیانبار و نچسب است و با توجه به وجود رهبران کارگری آگاه و پیشرو میتواند به سادگی خنثی شود.
بهررو مقصر این وضعیت کارگران پیشرو نیشکر هفت تپه یا رهبران این کارگران نیستند. این یک جدال واقعی است. یک جایی کارگران زورشان می رسد که گرایشات ارتجاعی را عقب برانند و یک جایی زورشان نمیرسد. اسلامیها و سینه زنها حاشیه امن دارند و مقابله با آنها برای کارگران هزینه بردار است ولی کارگران هفت تپه نشان داده اند که با جسارت تمام جلوی آنها می ایستند. کما اینکه گل گرفتن در شورای اسلامی را با جسارت جلوی چشم حکومتیها انجام دادند و این نهاد ضد کارگری و حکومتی را تعطیل کردند. کارگران نیشکر هفت تپه طی این پنج سال نشان داده اند که سینه زنی و نوحه خوانی های اینچنینی مطلقا شاخص اعتراضات و حرکتشان نیست. بلکه راهپیمایی و شعار دادن و حق طلبی و گل گرفتن در شورای اسلامی است که سمبل و شاخص حرکت آنهاست.
همانطور که سه سال پیش اسماعیل بخشی وقتی که دید تلاش هایی برای قومی کردن مبارزه کارگران نیشکر هفت تپه صورت میگیرد در بالای سنگر اعلام کرد که “ناسیونالیستها و قوم پرستان خودشان را به ما نچسبانند”، اینجا هم رهبران کارگری یک بار دیگر مثل مورد مرداد ماه باید اعلام کنند که “دوستان عزیز. اگر کسی مسیحی است یا یهودی یا زرتشتی یا مسلمان یا اصلا بی خدا یا هر اعتقادی داره برای خودش و برای ادای کارهای مذهبیش خودش باید بره در محفل خودش کارش رو بکنه نه اینکه بیاره وسط میدون. ضمنا ما تجمع کردیم برای اینکه داد بزنیم: دشتکی حیا کن خوزستان رو رها کن…یا مثلا بگیم خصوصی سازی باید بره یا حقوق باید پرداخت بشه….
این سینه زدن ها به عنوان تجمع و اعتصاب مورد قبول خیلی از همکاران نیست. همکارانی که ممکنه برن تو مسجد این کار هم بکنن اما میگن نباید مساله مذهبی و دینی رو بیاریم تو اعتصاب. همونجا تو شهر هم خیلی ها همراهی نکردن و مخالف بودن. لطفا این فیلمش به عنوان اعتصاب همه ما پخش نشه. کار همه نیست و همه قبول نداریم. از همکاران عزیز که مثلا خواستن ابتکار به خرج بدن هم درخواست می کنیم لطفا این شیرین کاری ها را نکنید. دل امام جمعه و طلبه را میخواهید به دست بیارید؟ هیچ سودی نداره. تجمع اعتراضی کارگری باید توش شعار و مطالبه گفته بشه و السلام” (۱۲ مردادماه ۱۴۰۰ کانال تلگرامی نیشکر هفت تپه)
کارگران هفت تپه وارد جدالی شده اند که چشم همه جامعه به آنها دوخته شده است. این مبارزه ای است که برای عملی کردن خواستهای کارگران، برای افزایش حقوقها، برای بازگشت به کار کارگران اخراجی، و برای خلع ید از کارفرمای اختلاسگر و ضد کارگر و برای نظارت شورایی بر شرکت به جریان افتاده است. اینها همه خواستهایی کارگری است و باید در همین چارچوب بماند و در همین راستا حرکت کند. نباید اجازه داد که اسلامیها و قوم پرستان و دیگر گرایشات ارتجاعی از فضا سوء استفاده کنند و مبارزه و جنبش باشکوه کارگران را به بیراهه بکشانند. هفت تپه به قول یکی از فعالینش ۵۰۰۰ رهبر کارگری دارد. و ما اضافه میکنیم که دهها میلیون پشتیبان و حامی در سراسر کشور دارد. این دهها میلیون نگاهشان به هفت تپه است و هم کارگران و هم حکومت را زیر نظر دارند. هفت تپه تا همینجا پیروز شده و دستاوردهایی داشته است که قابل بازپس گیری از جانب هیچکس نیست.
۷ اکتبر ۲۰۲۱