شهلا دانشفر:
اعتراض کارگران بافق یزد از ٢٨ اردیبهشت شروع شده و همچنان ادامه دارد. خبر ها تا همین جان نشانگر قدرت اعتصاب ٥ هزار کارگر بافق یزد است که با خانواده هایشان بخش عظیمی از جمعیت این شهر را تشکیل میدهند و اعتراضات آنان بطور واقعی به موضوع اعتراض کل این شهر تبدیل شده است.
قضیه از این قرار است که در سال گذشته ٧١٫٥ درصد از شرکت های معدن بافق یزد را دولت به صندوق بازنشستگی فولاد واگذار کرد. ٢٨٫٥ درصد از این سهام باقی ماند که آنهم در ابتدای سال جاری در فرابورس به مزایده گذاشته شد و شرکت فولاد خوزستان در این مزایده این سهام را برده است. اکنون کارگران معدن بافق یزد نگران عواقب فروش سهام این معدن و خطر تعدیل نیروی انسانی و بیکار شدنشان از کار هستند. دلیلش نیز به روشنی اینست که خصوصی سازی ها راهی برای بیشتر باز گذاشتن دست کارفرمایان برای کشیدن کاره برده وار از گرده کارگران و تقلیل نیروی کار به حداقل ممکن و بیکارسازیهاست. اعتراض کارگران معدن بافق یزد به طور واقعی به خطر بیکارسازیها و کاهش سطح دستمزد و دیگر مزایایشان در پی خصوصی سازی این معدن است. ضمن اینکه عدم ایمنی محیط کار و قرار گرفتن کارگران این کارخانه و حتی مردم شهر بافق یزد در خطر بیماریهایی چون سرطان و هپاتیت از دیگر مشکلات این کارگران و این مردم است. کارگران معدن بافق یزد اعلام کرده اند که تا لغو کامل این واگذاریها حاضر به شروع کار نیستند.
اما در این میان کسانی از دارو دسته های حکومتی تلاش دارند بحث فروش ٢٨٫٥ درصد سهام این معدن به کارگران را برجسته کنند.
قبلا هم در این مورد نوشتم که دامن زدن به این بحث که گویا با تقسیم ٢٨٫٥ درصد سهام این شرکت بین ٥ هزار کارگر، در برابر بخش اصلی سهامی که دست صاحبان اصلی سرمایه است، توهمی بیش نیست و خطر به حاشیه رفتن خواستهای واقعی کارگران و تفرقه در صفوف اعتراض آنان را دارد. همانجا اشاره کردم که دامن زدن به توهم مالک شدن کارگر از طریق خرید سهام کوچک، در چهارچوب قوانین وحشیانه سرمایه داری، کلاه گشادی است که به سر کارگران میگذارند و قدمتی تاریخی دارد. با این سیاست و با توهم مالک شدن کارگر، میکوشند او را از خواستهای اساسی اش چون دستمزد مکفی و شرایط کار انسانی دور سازند. خصوصا چنین توهمی در چهارچوب قوانین اسلامی کار و محرومیت کارگران از پایه ای ترین حقوقشان چون حق تشکل و حق اعتصاب سرابی بیش نیست .
هوشیاری رهبران کارگری و مبارزه متحد ٥ هزار کارگر معدن بافق یزد نقش تعیین کننده ای در تقابل با این تفرقه افکنی ها و پیروزی بیش از یک ماه اعتراض و مبارزه این کارگران دارد.
۵هزار کارگر بافق یزد با خانواده هایشان و مردم این شهر نیروی عظیمی هستند که میتوانند با قدرت مبارزات متحد خود حول خواستهای فوری و بر حقشان از جمله خواستهایی چون متوقف کردن به مزایده و حراج گذاشتن این معدن و خطر بیکاری کارگران، ممنوعیت اخراج، افزایش فوری دستمزدها در سطح یک زندگی انسانی، بر قراری ایمنی محیط کار با استانداردهای قابل قبول پزشکی، کنترل پزشکی این کارگران و مردم این شهر و معالجه و درمان آنان در صورت ابتلا به بیماری و صدمات ناشی از این معدن بر محیط کار و زندگی شان، نه تنها تهاجمات مقامات مسئول و دولت را به زندگی و معیشت خود عقب زنند بلکه با تحمیل بهبودهایی در شرایط کار و زندگی شان در مبارزه خود در موقعیت بهتری قرار گیرند..
مجمع عمومی منظم کارگری یک گام عملی برای متشکل شدن
کارگران پروفیل ساوه با اعلام تشکیل مجمع عمومی خود در هر ماه و به مدت ٤٥ دقیقه، راه عملی شدن تشکلیابی مبارزات کارگری را نشان میدهد. ٥ هزار کارگر معدن بافق یزد نیز میتوانند با اعلام برگزاری منظم مجمع عمومی ماهانه خود، صف اعتراضشان را متحد نگاهدارند و با متشکل شدن در مجمع عمومی خود سازمانیافته تر و متحد تر از مبارزاتشان بیرون بیایند.
خلاصه کلام اینکه در جریان بیش از یکماه اعتراض متحد کارگران معدن بافق یزد، از یکسو مقامات مختلف دولتی و مسئولان معدن از کشاکش هایشان بر سر به حراج گذاشتن سهام این معدن و غنائمش در مقابل یکدیگر قرار گرفته اند. از جمله مقامات جوراجوری چون نمایندگان شورای اسلامی شهر، امام جمعه، نمایندگان مجلس اسلامی در این شهر، و استاندار همه و همه وارد این داستان شده اند. از سوی دیگر وحشت و هراسشان از اعتصاب ٥ هزار کارگر را که بیش از یکماه ادامه داشته و به موضوع مهمی در شهر بافق یزد تبدیل شده است را می بینیم. از همین رو جلسه پشت جلسه تشکیل میدهند تا در برابر تداوم اعتراضات کارگران و گسترش دامنه اش به مردم شهر به اجماعی برسند. در گزارش زیر استاندار یزد با عجز تمام دارد از همین مخمصه سخن میگوید. نهایتا نیز می بینیم که بعد از نشست های متعدد و قول و وعده های بسیار باز کارگران ایستاده اند و اعتصاب ادامه دارد. از جمله آخرین خبر اینست که در سه شنبه آینده ١٠ تیر قرار است به کارگران پاسخ داده شود. گزارش زیر را بخوانید. :
تکاپوی مقامات رژیم در قبال اعتصاب کارگران بافق یزد و عجز استاندار
روز ٢ تیر میر محمدی استاندار یزد طی سخنانی در گفتگو با خبرگزاری بافق یزد، خواستار “آرامش” کارگران یزد شد و گفت:” تلاش بر این بود که آرامش حفظ شود و اقدامی که دور از شان و شئونات مردم منطقه و استان باشد صورت نپذیرد”.
عمل دون شان نیز از نظر ایشان یک ماه و نیم اعتصاب کارگران یزد بافق بر سر حق و حقوقشان است.
میر محمدی در پاسخ به این سوال که تکلیف وضعیت واگذاری این معدن به بخش خصوصی و تحصن کارگران این معدن چه میشود، میگوید:” مجلس شورای اسلامی در سال ١٣٨٦ قانون اجرای اصل ٤٤ قانون اساسی را بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری تصویب کرد و به تایید شورای محترم نگهبان نیز رسید و برای اجرا به دولت ابلاغ شد. در شهریور سال ٩١ و در اجرای این قانون، دولت تصویب نمود تا یکسری از واحدهایی که مشمول این قانون بودند را در لیست واگذاری به بخش خصوصی قرار دهد و بر همین اساس به سازمان خصوصی سازی ابلاغ نمود تا در جهت فروش یا رد دیون دولت اقدام کند. سازمان خصوصی سازی نیز بر همین اساس نسبت به شرکت هایی که در لیست قرار داشت- از جمله سنگ آهن بافق- برای فروش اقدام نمود. با شروع اقدام سازمان خصوصی سازی، مسئله جنبه اعتراضی به خود گرفت. بدیهی است که ما به عنوان مسئولین استان، به دنبال حل مسائل هستیم اما بعضاً برخی ممکن است به دنبال بهره برداری از مسائل باشند که این دو موضوع، متفاوت است.”
اشاره او به همان طرحی است که در نتیجه آن دست کارفرمایان برای تحمیل شرایط برده وار کار به کارگران بازتر میشود و خود مقدمه ای بر بیکارسازی های گسترده است و عاقبت بسیاری از این کارخانجات نیز ورشکستگی و به تعطیلی کشیده شدن کارخانجات و بالاکشیدن دستمزدهای کارگران و پاسکاری آنان بین مراجع مختلف دولتی بوده است.
محمدی ادامه میدهد و میگوید: “ما از زمانی که متوجه شدیم اعتراضات و تحرکات برخی در این خصوص در میان کارگران تاثیر گذار است، جلسه شورای تامین را تشکیل دادیم و تصمیماتی را اتخاذ کردیم و نتیجه را به دولت منعکس نمودیم. معاون اول رییس جمهور نیز طی دستوری خواستار توجه به این موضوع شد و اعلام نمود تا در این خصوص با هماهنگی استان عمل شود. در همین ارتباط با ریاست سازمان خصوصی سازی هم جلسه ای گذاشتیم و مقرر شد تا پاکت های افرادی که در مزایده خرید معدن شرکت کرده بودند بازگشایی نشود تا اینکه با استان هماهنگی لازم صورت گیرد و در ارتباط با مطالبات منطقه به یک راه حل های مناسبی برسند که البته متاسفانه بحث مزایده به تابلو بورس کشیده شد و برنده مزایده اعلام شد و همین امر سبب شد تا مردم شریف بافق و کارگران عزیز این معدن احساس کنند که به حرف و خواسته آنها بی توجهی شده است.”
ناراحتی جناب محمدی از اینست که چرا خبر اقدامات پشت پرده آنان زودتر از وقتی که آنها تدارکش را دیده بودند، به تابلوی اعلانات نصب شده و باعث با خبر شدن کارگران و برپا شدن این اعتراضات شده است. در عین حال گفته او نشانه از گسیختگی صفوفشان و نزاعهایشان درونی شان است که چنین بند را به آب داده است.
استاندار یزد ادامه داده و میگوید: “سپس در ادامه جلسه ای با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اعضاء شورای شهر بافق به عنوان نمایندگان کارگران معدن برگزار شد که از ١٧ خواسته مطروحه به ١٦ خواسته آنها که جنبه قانونی داشت توجه شد و تفاهم نامه ای تنظیم گردید و به امضاء رسید . موردی نیز که قابل پذیرش واقع نشد درخواست واگذاری ١٥ درصد از سهام سنگ آهن بافق به شهرداری این شهر به صورت رایگان بود و بدیهی است که اگر دولت قصد داشت تا این کار را انجام دهد حتما باید مصوبه مجلس شورای اسلامی را دارا می بود، چرا که دولت نمی تواند اموال بیت المال را بدون مجوز قانونی به شخص یا اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار کند.”. سپس سخنانش را چنین ادامه میدهد: مقرر شد تا برای این موضوع، مصوبه مجلس و شورای اسلامی اخذ شود و نگرانی با این تفاهم برطرف شد و قرار بر این شد تا کارگران به کار بازگردند و وضعیت به حالت سابق در آید.
اما ظاهرا بعد از سخنان نماینده مجلس اسلامی از شهرستانهای بافق، مهریز، ابرکوه، خاتم و بهاباد در نماز جمعه شهر بافق، کارگران تصمیم میگیرند که سر کار نروند. در این رابطه استاندار یزد چنین توضیح میدهد:” در این خصوص با ایشان صحبت کردیم که به چه دلیل راه هایی که خسارت برای منطقه ایجاد می کند باید دنبال شود در حالی که می توان راه هایی را دنبال نمود که برای منطقه ایجاد منفعت و ارزش افزوده کند. به همین منظور مجدداً جلسه ای با حضور امام جمعه محترم بافق و نماینده مردم این شهرستان در مجلس شورای اسلامی به همراه اعضاء شورای شهر بافق به نمایندگی از کارگران در استانداری برگزار شد و به تفاهمی رسیدیم که به امضاء حاضرین رسید و صورتجلسه ای نیز تنظیم شد و همه متفق القول شدند که کار باید شروع شود.”
استاندار یزد می افزاید:” با این سیاست، قرار شد مطالبات کارگران و مردم بافق پیگیری شود و در عوض کارگران نیز به کار خود باز گردند. به همین منظور معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری به همراه امام جمعه محترم و نماینده محترم مردم منطقه در مجلس شورای اسلامی و اعضاء شورای شهر در محل حضور یافتند تا کار با نگاه مثبت شروع شود. همه شرایط برای آغاز به کار کارگران فراهم بود، اما صحبت های فردی که خود را شهروند معرفی می کرد و مفاد صورتجلسه و ضمانت اجرای آن را زیر سوال می برد، باعث تحریک مجدد کارگران شد و کارگران نیز در پاسخ به سوال معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار که از جایگاه نامبرده سوال می کرد، وی را نماینده خود دانستند و این امر ما را با شرایطی جدید مواجه نمود. مقرر شد تا وی به صورت مکتوب به عنوان نماینده کارگران معرفی شود تا مجموعه تصمیم گیران در این خصوص، با یک نماینده رسمی از سوی کارگران مواجه باشند. با معرفی وی از سوی کارگران، مجدداً جلسه ای با حضور امام جمعه محترم بافق، نماینده ای از شورای شهر بافق، نماینده معرفی شده از سوی کارگران و نماینده ای از سوی نماینده محترم مردم بافق در مجلس شورای اسلامی برگزار شد و عنوان شد که اینگونه برخوردها، منافع منطقه را در پی نخواهد داشت. برخوردهای گذشته با جامعه کارگری، نوعی بی اعتمادی در بین کارگران و ناراحتی در میان مردم بافق را دامن زده بود. در این جلسه مطرح شد که برای اعتماد سازی، بایستی یکی از مسئولین کشوری در جمع کارگران حاضر شده و در حفظ حقوق کارگران قول مساعد بدهد و مطالبات نیز اجرایی شود و بایستی به نحوی این اعتماد سازی صورت گیرد. مجدداً موضوع جلسه با معاون اول رییس جمهور در میان گذاشته شد و ایشان هم به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دستور داد تا برای رفع مشکل اقدام کند که در همین رابطه قرار است ایشان سه شنبه آینده (١٠ تیر) در جمع کارگران این معدن حاضر شود و نقطه نظرات دولت را با آنها در میان بگذارد”.
این گزارش اوج تشتت صفوف مقامات حکومت و بساط دزد بازارشان را بر ملا میکند. این گزارش در عین قدرت مبارزات متحد ٥ هزار کارگر معدن بافق یزد و انعکاس اجتماعی این اعتراضات در سطح یک شهر را به نمایش میگذارد. این مبارزات تا همین جا یک اتفاق سیاسی مهم در جنبش اعتراضی کارگری است و نشانگر ظرفیت مبارزات کارگران در شهرهای مختلف در به تحرک در اوردن فضای اعترای در میان همه مردم است. مبارزات کارگران معدن بافق یزد میتواند الگویی برای همه شهر ها باشد. اخبار این اعتراضات را وسیعا انعکاس دهیم.