انتخابات آمریکا: منجلاب ترامپ و باتلاق واشنگتن

انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا قبل از هر چیز نشاندهنده نارضایتی عمیق مردم آمریکا از   وضع موجود و سیستم حکومتی در آن کشور است.

ترامپ یکی ار راست ترین، راسیست ترین، سکسیست ترین، شونیست ترین و عوامفریب ترین اشخاصی است که به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شده است. اما مردم به این دلایل نبود که به او رای دادند. او در کمپین انتخاباتی اش خود را علیه سیستم موجود، از الیت سیاسی و سیاستمداران کهنه کار از هر دو حزب گرفته تا رسانه ها و مطبوعات و تا لابی ایسم و “باتلاق واشنگتن” و سیستم تقلبی انتخابات و غیره، معرفی کرد. او تنها کاندید ریاست جمهوری در تاریخ آمریکا بود که هیچ سابقه و مقام سیاسی و یا نظامی نداشت و بعنوان فردی “خارج از سیستم” و خارج از باتلاق واشنگتن و علیه سیستم و احزاب و سیاستمدارن کهنه کار پا به مبارزه انتخاباتی میگذاشت. رای به ترامپ رای نه به وضع موجود، و حاصل نارضایتی وسیع از احزاب و الیت سیاسی حاکم و سیستم حکومتی در آمریکا بود. این رای مردمی است که از وضع موجود ناراضی اند اما راه درست و انتخاب اصولی در پیش روی خود نمی بینند و به بیراهه میروند.

انتخاب ترامپ بسیاری از ناظرین و تحلیلگران سیاسی و رسانه ها و حتی خود حزب جمهوریخواه را غافلگیر کرد اما پدیده ترامپ و موفقیتش امری ابتدا به ساکن و رعدی در آسمان بی ابر نبود. ترامپ و عقب ماندگی و ارتجاع و  فاشیسمی که نمایندگی میکند، محصول بحران عمیق سیاسی – اقتصادی و بی افقی اجتماعی و ایدئولوژیک بورژوازی حاکم در آمریکا و در کل غرب است. در چنین شرایطی احزاب و نیروهای میانه رو و سنتی بورژوازی نفوذ و موقعیت خود را از دست میدهند و زمینه برای بمیدان آمدن احزاب و کاراکترهای اولترا راست از یکسو و احزاب و نیروهای چپ از سوی دیگر فراهم میشود. هم اکنون در اروپا شاهد فعال شدن احزاب و نیروهای سیاسی از هر دو قطب هستیم و در انتخابات اخیر آمریکا نیز همین نیروها بمیدان آمدند. برنی ساندرز بعنوان چپ ترین کاندید از حزب دموکرات و یک فرد معترض به قدرت وال استریت و سلطه یک درصدیهای حاکم به انتخابات وارد شد و نفوذ و محبوبیت وسیعی کسب کرد اما خط رسمی حزب دموکرات توانست با اتکا به مکانیسمهای داخلی اش از ورود او به مرحله دوم انتخابات جلوگیری کند. و به این ترتیب مردمی که خواهان تغییر وضع موجود بودند ناگزیر شدند بین کلینتون، یک سیاستمدار کهنه کار و چهره و نماینده سیستم حکومتی، و ترامپ  منتقد وضع موجود از یک موضع راست افراطی یکی را انتخاب کنند. و مردم  به تغییر سیستم موجود رای دادند.

اما تغییراتی که ترامپ قصد انجامش را دارد تماما ارتجاعی و در جهت منافع یک درصدیهای حاکم و هم پالکی های میلیاردر خود اوست و اگر با مقابله قدرتمند اکثریت محروم جامعه مواجه نشود، کارگران و زنان و سیاهپوستان و در یک کلام نود و نه درصدیهای آمریکا دوران سختی را پیش رو خواهند داشت. تاثیر انتخاب ترامپ در سطح جهانی نیز مطرح شدن بیشتر و سر بلند کردن نیروهای راست و راسیست بویژه در اروپا خواهد بود.

رئیس جمهور شدن ترامپ نشانه اوج تعفن سرمایه داری عصر ما است. این تجربه یک بار دیگر نشان میدهد که در غیاب احزاب و نیروها و جنبشهای اجتماعی رادیکال و چپ و سوسیالیستی، حتی میل و گرایش به تغییر در میان مردم میتواند به نفع ارتجاعی ترین نیروهای بورژوائی تمام بشود. این تجربه همچنین نشاندهنده آنست که راه رهائی از سیستم و نظام حکومتی موجود انتخابات نیست. انتخابات آمریکا این را هم بیش از پیش ثابت کرد که سیستم های انتخاباتی حاکم از اساس طوری طراحی شده که نمیتواند به نفع مردم عمل کند. همانطور که جنبش اشغال اعلام کرد “آزادی از صندوق رای بیرون نمی آید”. راه حل مردم شکل دادن به اعتراض و جنبش اجتماعی چپ علیه یک درصدیهای حاکم با پرچم رفاه و آزادی و برابری است. نفس اینکه کسی مثل برنی ساندرز با گفتمان و ادعای سوسیالیسم وارد مبارزه انتخاباتی در آمریکا میشود و نفوذ و محبوبیت میلیونی کسب میکند نشاندهنده آنست که شرایط برای شکل گیری یک جنبش رادیکال با نقد و افق سوسیالیستی از نظر اجتماعی فراهم است.

در یکی دوساله اخیر در انگلیس و یونان و دیگر کشورهای اروپائی نیز شاهد شکل گیری یک گفتمان و جنبش و جریان اجتماعی چپ هستیم. این جنبش میتواند و باید تعمیق و گسترده بشود، خود را متحزب کند و سلطه سیاسی و اقتصادی بورژوازی را بچالش بکشد. در غیاب چنین جنبش و نیروئی، بورژوازی بحران زده بیش از پیش جهان را به قهقرا خواهد برد. انتخابات اخیر آمریکا یکبار دیگر بر این حقیقت تاکید کرد که دنیا بدون فراخوان سوسیالیسم، بدون امید سوسیالیسم و بدون “خطر” سوسیالیسم  منجلابی بیش نخواهد بود.

حزب کمونیست کارگری ایران

۱۹ آبان ۱۳۹۵، ۹ نوامبر ۲۰۱۶