جنگ بين طبقات حاكم در جمهورى هاى آذربايجان و ارمستان بر سر حاكميت بر منطقه قره باغ، با توافقات پشت پرده و دخالتهاى دولتهاى روسيه و تركيه موقتا متوقف شده است. ولى تبعات دلخراش و دردآور اين جنگ بر زندگى ساكنين منظقه هنوز ادامه دارد.
از يكطرف قدرت ظاهراً غالب و برنده جنگ، يعنى دولت آذربايجان، كوبيدن بر احساسات كثيف ناسيوناليستى را بعنوان راهى براى ادامه بقاء خود و وسيله اى براى توجيه ادامه فقر و محروميت وابزارى براى سركوب هرگونه اعتراض عليه رفتارهاى فاشيستى در محدوده حكومت خود بكارخواهد گرفت. در چند روز گذشته و بلافاصله بعد از اعلام آتش بس، ما شاهد عربده هاى ناسيوناليسم ترك در منظقه بوديم كه عواقب مستقيمش ايجاد حراس و وحشت در بين ساكنين ارمنى در منطقه قره باغ شده و آنها را به رها كردن دار و ندارشان و كوچ اجبارى كرده است. هنوز گزارشهاى دقيقى از برخوردهاى ارتش و مقامات دولت آذربايجان با ساكنين ارمنى زبان مناطق به اصطلاح آزاد شده در دست نيست ولى عربده هاى قومپرستانه آغشته به تعصبات اسلامى از طرف قدرت غالب – دولت آذربايجان – از يكطرف، و به آتش كشيدن خانهها و احشام كه قطعا به تحریک ناسیونالیستهای ارمنی انجام گرفته است، ميتواند حكايت از اين كند كه ارمنى هاى باقيمانده در اين مناطق احتمالا با چه «سرنوشتى» مواجه خواهند شد و چه فجايعى در حق آنها صورت خواهد گرفت. و اين براى بشريت دردآور است. دولت فاشيست آذربايجان، به احتمال زياد، تلاش خواهد كرد تا با شعلهور نگهداشتن ناسيوناليسم ترك و دامن زدن به تعصبات قومى و مذهبى خود را از تامين آسايش و امنيت ساكنين منطقه بى وظيفه كند و فشار اقصادى بيشترى را بر زندگى مردم در همه جاى كشور تحميل كند.
از طرف ديگر ناسيوناليسم ارمنى، كه در جنايت و آدمكشى همطراز ناسيوناليسم ترك است، عقب نشينى ارتش ارمنستان را سرشكستگى ملى قلمداد كرده است و با تحريك احساسات ملى در حال سربازگيرى براى ” انتقامگيرى” و جنگى وحشيانه تر و خانمانسوزتر بعدى است. دولت و طبقه حاكم در جمهورى ارمنستان احتمالاً همان برخوردى را با آوارگان جنگى خواهند كرد كه رژيم اسلامى ايران با آوارگان جنگ هفت ساله كرد. اين آوارگان جنگى يا با امكاناتى خيلى ناچيز در مناطق مرزى اسكان داده خواهند شد تا براى جنگهاى بعدى از آنها استفاده شود، يا بعنوان نيروى كار ارزن در سطح كشور آواره خواهند شد.
هم جنگ بين دولتها مضر به حال مردم ساكن در محدوده حاكميت آنها است و هم شيوه برخورد اين دولتها با مردم بعد از پايان جنگ يك شيوه فاشيستى و غير انسانى است.
انتظار انسانى از مردم منتسب به هر قوم و زبان و مليت ساكن در كشورهاى آذربايجان و ارمنستان و همينطور در منطقه قره باغ اين است كه فريب تبليغات دروغين دولتها و حاكمين منطقه را نخورند و خود را قربانى تعصبات كورى كه از طرف فاشيستهاى ترك و ارمنى تبليغ ميشود، نكنند. مردمى كه در راه انداختن این جنگ نفعی نداشته و نقشی نداشته اند ، مردمى كه زندگى شان بوسيله اين جنگها به تباهى كشيده شده است، بايد خواهان پرداخت خسارت از طرف جنگ افروزان و تامين زندگى و آسايش همه آسيب ديدگان و آوارگان جنگى و همينطور خواهان پايان دادن به نفرت پراكنى هاى زبانى و ملى و مذهبى شوند.
نه دينى نه قومى حكومت انسانى
كميته آذربايجان حزب كمونيست كارگرى ايران
١٨ نوامبر ٢٠٢٠، ٢٨ آبان ١٣٩٩